7 câu hỏi nhất định nên tự hỏi bản thân trước khi bắt đầu giao dịch forex kiếm sống
Bạn có khao khát giao dịch để kiếm sống? Hay bạn đang nghĩ tới việc giao dịch forex như nguồn thu nhập chính? Đó là một bước đi táo bạo, nhưng phần thưởng cũng sẽ xứng đáng với nỗ lực bạn bỏ ra.
Tuy nhiên nếu bạn thực sự muốn giao dịch để kiếm sống một cách nghiêm túc, bạn cần phải chuẩn bị. Chuẩn bị ở đây bao gồm cả chuẩn bị về tâm lý, cảm xúc và tài chính. Vậy trước khi nhảy vào trade full time … thì đây là 7 câu hỏi cần thiết nhất định bạn cần hỏi bản thân…
Câu hỏi 1: Bạn đã có một hệ thống giao dịch tốt chưa?
Câu hỏi đầu tiên và quan trọng nhất bạn cần tự hỏi là liệu mình đã có một hệ thống giao dịch chiến thắng hay không? Nếu bạn chưa chắc chắn vào hệ thống giao dịch của mình, tôi chắc chắn bạn chưa sẵn sàng để giao dịch để kiếm sống vào thời điểm này. Nếu bạn có một công việc, bạn chắc chắn không muốn từ bỏ công việc của mình để theo đuổi việc giao dịch toàn thời gian. Sẽ tốt hơn rất nhiều nếu lúc này bạn giữ công việc toàn thời gian của mình và giao dịch trong thời gian rảnh.
Khi bạn bắt đầu kiếm được lợi nhuận đều đặn ít nhất trong vòng 1 năm, bạn có thể cân nhắc việc giao dịch toàn thời gian. Tuy nhiên có 1 số ngoại lệ. Ngoại lệ thứ nhất là bạn còn đang học. Ví dụ, khi tôi còn đang trong trường đại học, tôi có một công việc part time. Thu nhập có từ công việc đó, tôi dành một phần nhỏ để giao dịch. Vì vậy nếu còn đang đi học, bạn có thể thử cách tiếp cận này của tôi. Sẽ rất khó khăn khi phải cân đối thời gian học, thời gian làm việc và trading cùng 1 lúc. Tuy nhiên khoảng thời gian đó sẽ cho bạn những trải nghiệm vô giá vì bạn chưa bắt đầu tìm việc.
Trong trường hợp đi làm, thì ngoại lệ thứ hai là khi bạn gia nhập những công ty giao dịch tự doanh. Khi tôi mong muốn trở thành một full time trader, tôi đã quyết định từ bỏ công việc chính của mình và gia nhập một công ty giao dịch tự doanh. Vào thời điểm đó tôi không có nhà, chưa lập gia đình, không con cái, vì thế tôi không có gánh nặng tài chính nào và việc gia nhập những công ty tự doanh không thành vấn đề. Dựa vào cấu trúc của công ty mà bạn sẽ có lương cứng hoặc chỉ nhận lương dựa trên lợi nhuận bạn tạo ra. Kể cả khi có lương cứng thì khoản tiền đó cũng khá ít ỏi. Vì vậy trừ khi bạn đã có đủ năng lực tài chính hoặc bạn CỰC KỲ NGHIÊM TÚC với việc giao dịch để kiếm sống thì việc không hưởng lương ít nhất trong vòng nửa năm sẽ không thành vấn đề. Bởi vì trong những khoảng thời gian đầu tiên bạn sẽ khó kiếm được lợi nhuận tại những công ty này. Tuy nhiên việc giao dịch tại các công ty tự doanh sẽ là một bước đệm tốt cho sự nghiệp “trading for living” của các bạn. Tại những công ty này các bạn sẽ được học hỏi những chiến lược của họ, và quan trọng hơn là bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ từ những đồng nghiệp và cả các senior traders. Và những trải nghiệm này sẽ đẩy nhanh quá trình học tập của bạn hơn so với việc tự mình tìm hiểu mọi thứ. Tuy nhiên nếu bạn không còn là sinh viên, hay không còn phù hợp để gia nhập các công ty tự doanh thì hãy tạm dừng chuyện “trading for living” cho tới khi bạn có một hệ thống giao dịch tốt được thử nghiệm kỹ lưỡng.
Câu hỏi 2: Bạn có hiểu rõ từng chi tiết cho hệ thống giao dịch của mình?
Hiện tại bạn đã giao dịch được một thời gian và bạn tin rằng hệ thống giao dịch của bạn rất tốt. Vậy câu hỏi bạn cần tự hỏi bản thân bây giờ đó là bạn mong đợi điều gì từ hệ thống giao dịch.
Chẳng hạn như:
- Kỳ vọng hệ thống giao dịch của bạn như thế nào sau dữ liệu của ít nhất 5 năm giao dịch?
- Lợi nhuận kỳ vọng là bao nhiêu mỗi năm?
- Có bao nhiêu tháng không tạo ra lợi nhuận theo quá trình backtest?
- Chuỗi thua lỗ dài nhất của hệ thống giao dịch là bao nhiêu?
- Mức thua lỗ chính xác của hệ thống là bao nhiêu tiền?
Hãy tưởng tượng, bạn đã bắt đầu quá trình giao dịch toàn thời gian
Trong tuần đầu tiên, mọi thứ không quá tệ và bạn đạt được một khoản lợi nhuận nho nhỏ.
Sau đó, đột nhiên bạn gặp phải một chuỗi thua lỗ 5 giao dịch liên tiếp mà xóa bỏ hoàn toàn khoản lãi trước đó và đưa bạn về trạng thái lỗ vốn. Trong trường hợp đó bạn sẽ làm gì? Nếu bạn đã backtest hệ thống và kết quả cho thấy chuỗi thua lỗ dài nhất là 8 giao dịch thua liên tiếp, thì bạn sẽ không hoảng loạn. Đó là vì bạn biết hệ thống giao dịch này có khả năng tạo ra chuỗi thua 8 giao dịch liên tiếp. Nhưng nếu bạn không biết về điều này, bạn sẽ hoảng loạn, nghi ngờ hệ thống, thậm chí là hoảng sợ mỗi khi phải vào lệnh. Điều đó sẽ khiến tâm lý của bạn rối tung, và thật khó để giao dịch đúng cách. Do đó việc hiểu rõ hệ thống giao dịch của bản thân là rất quan trọng. Hãy luôn nhớ rằng một giao dịch tốt cần đạt được sự khách quan, chứ không phải chủ quan.
Câu hỏi 3: Bạn có đủ vốn giao dịch không?
Rất nhiều người đến với trading với một cái nhìn phi thực tế về số tiền mà họ có thể kiếm được. Ví dụ có những người nghĩ rằng họ có thể tăng gấp đôi số vốn giao dịch mỗi năm, thậm chí vài tháng 1 lần. Tuy nhiên điều đó là không khả thi khi tài khoản của bạn phát triển. Chẳng hạn nếu số vốn giao dịch ban đầu là 500 dollar, để nhân đôi tài khoản, bạn sẽ phải mạo hiểm một tỷ lệ vốn lớn trên 1 giao dịch. Mạo hiểm 20% tài khoản/ giao dịch của bạn và sẽ nhận được gấp 5 lần với tỷ lệ risk reward (5:1) sẽ giúp nhân đôi tài khoản của bạn. Về mặt tâm lý, điều đó rất dễ dàng bởi vì 20% của 500 dollar chỉ là 100 dollar.
Tuy nhiên nếu bạn khởi đầu với 5000 dollar thì sao. Bạn có dám mạo hiểm $1000/ giao dịch. Nếu số vốn khởi điểm lên đến $50,000 thì điều đó sẽ càng khó khăn hơn. Sẽ không có ai dám mạo hiểm 10,000 $ cho một giao dịch. Với số vốn càng lớn, bạn càng khó có thể đặt tỷ lệ % tương tự trước rủi ro. Vì vậy việc nhân đôi tài khoản hàng năm là điều phi thực tế. Trên thực tế những trader giỏi nhất có tỷ lệ lợi nhuận trung bình 20%/năm. Và đó được coi là mức lợi nhuận rất tốt rồi. Điều đó đồng nghĩa với việc với số vốn giao dịch là $100,000, bạn sẽ kiếm được $20,000/ năm, tương đương với khoảng $1,660/ tháng. Với số vốn $50,000, bạn chỉ kiếm được 830$/ tháng.
Vì vậy câu hỏi đặt ra là với số vốn giao dịch ban đầu và lợi nhuận kỳ vọng, liệu bạn có thể tồn tại được với số tiền đó hay không.
Câu hỏi 4: Bạn có đủ tiền tiết kiệm đễ chống đỡ cho những tháng thua lỗ hay không?
Hầu hết các hệ thống giao dịch sẽ không tránh khỏi những tháng thua lỗ. Nếu bạn độc thân và không có nhiều gánh nặng tài chính điều này sẽ không có quá nhiều ảnh hưởng. Tuy nhiên nếu bạn đã có gia đình thì đó lại là một câu chuyện khác.
Khi tôi còn làm việc ở công ty tự doanh, đã có lúc cả công ty gặp nhiều tháng khó khăn. Thực tế là các trader trong công ty tôi đã trải qua một giai đoạn cực kỳ căng thẳng khi liên tiếp thua lỗ trong 3 tháng. Kể cả một senior trader đầy kinh nghiệm cũng phải vật lộn trên thị trường. Trong thời gian đó, tôi đã kết hôn và vợ tôi đang mang thai con trai tôi. Tôi biết rằng mình cần một nguồn thu nhập thay thế ổn định hơn bởi lúc đó tôi đã có nhiều cam kết tài chính. Và tôi đã quyết định bắt đầu một công việc kinh doanh. Theo thời gian công việc kinh doanh phụ này đã bắt đầu giúp tôi có thu nhập. Dòng tiền này giúp tôi chống đỡ trong nhiều tháng thua lỗ. Với nguồn thu nhập bổ sung, tôi có thể khách quan giao dịch mà không quan tâm tới những lệnh thua. Bởi tôi biết rằng ngay cả khi thua lỗ liên tiếp, tôi vẫn có thu nhập từ công việc kinh doanh của mình.
Và đó chính là câu hỏi thứ 4 mà bạn cần trả lời, liệu bạn có đủ tiền tiết kiệm hay thu nhập khác để vượt qua những tháng thua lỗ hay không?
Và đó cũng chính là lý do bạn cần hiểu rõ hệ thống giao dịch của bạn, bởi bạn sẽ biết chuỗi thua lỗ dài nhất theo hệ thống của bạn. Bằng cách này bạn đã chuẩn bị cho về mặt tài chính, cảm xúc và tâm lý trước khi trade full-time.
Câu hỏi 5: Bạn có phải trụ cột duy nhất trong gia đình?
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn có một gia đình và là trụ cột duy nhất. Nếu bạn ở trong hoàn cảnh và thực sự muốn giao dịch để kiếm sống thì tôi đề nghị bạn có 1 khoản tiết kiệm đủ để trang trải tất cả các chi phí sinh hoạt cần thiết cho gia đình trong vòng ít nhất là 1 năm. Bằng cách này, ít nhất nếu bạn không kiếm được lợi nhuận vào cuối năm, ít nhất gia đình bạn cũng không gặp vấn đề trong năm đó. Nếu không có đủ khoản tiết kiệm đó, bạn nên tiếp tục làm việc và giao dịch vào thời gian rảnh. Giao dịch để kiếm sống là một việc không hề dễ dàng. Khi kế sinh nhai phục thuộc vào biến động thị trường, bạn sẽ gặp rất nhiều căng thẳng và áp lực ảnh hướng đến hiệu suất giao dịch của bạn. Và điều này dẫn tới câu hỏi tiếp theo…
Câu hỏi 6: Bạn có kế hoạch dự phòng trong trường hợp không kiếm được tiền chưa?
Tất cả các trader đều khao khát giao dịch để kiếm sống và khi có cơ hội làm điều đó, chúng ta không bao giờ muốn nhìn lại. Nhưng nếu đã bao giờ bạn nghĩ điều gì sẽ xảy ra nếu kế hoạch giao dịch của bạn không đạt được kết quả sau một năm. Liệu bạn có tiếp tục cố gắng giao dịch, hay bạn sẽ có một kế hoạch dự phòng?
Khi tôi còn là một trader tại công ty tự doanh, tôi có cơ hội được làm việc bên cạnh một senior trader trong công ty. Anh ấy là một trong những trader đầu tiên đặt nền móng cho công ty. Những ngày đầu tiên, tôi rất hào hứng học hỏi từ anh. Tôi dành thời gian hàng ngày để trò chuyện, hỏi ý kiến của anh ý về thị trường, và cách mà anh ấy xác định các giao dịch. Tuy nhiên sau một khoảng thời gian, tôi bắt đầu chú ý sự khác biệt của anh ta vào mỗi bữa trưa. Thông thường, vào buổi trưa, các trader sẽ đi ăn cùng nhau. Nhưng anh ý thường mang theo đồ ăn và ở lại công ty vào thời gian đó. Ban đầu tôi nghĩ đơn giản là anh ý muốn theo dõi thị trường, hoặc thậm chí giao dịch vào buổi trưa. Một ngày, tôi quyết định hỏi anh ấy và câu trả lời của anh ta khiến tôi bị sốc. Anh ý nói rằng anh đang cố gắng tiết kiệm tiền. Điều đó khiến tôi thực sự tò mò vì các senior trader giao dịch với vị thế lớn, đồng nghĩa với việc anh ta có thể kiếm hàng ngàn dollar mỗi ngày. Vì thế khi anh ta nói vậy, tôi thấy rất kỳ lạ. Và rồi khi anh ý mở lòng, tôi mới hiểu ra. Anh nói rằng anh đã không kiếm được lợi nhuận gần 1 năm đồng nghĩa với việc anh không được trả lương từ rất lâu. Anh nói rằng thị trường đã thay đổi và chiến lược của anh không còn phù hợp nữa. Vì thế anh ý mang cơm để tiết kiệm tiền cho gia đình. Điều này còn ảnh hưởng rất nhiều tới cuộc sống cá nhân của anh ấy. Anh thậm chí đã phải chia tay bạn gái vì không đủ tiền để đi chơi với cô. Nửa năm sau cuộc nói chuyện đó, anh đã rời công ty tự doanh và bắt đầu một công việc full time trả lương cứng.
Vì vậy hãy cảnh giác với các “guru” trên Internet đang bán giấc mơ trading full-time cho các bạn. Mọi thứ không hề đơn giản như thế.
Câu hỏi lớn đặt ra là bạn đã có kế hoạch dự phòng nào khi mọi thứ đi chệch hướng chưa?
Bạn hoàn toàn có thể quay trở lại việc trading khi đã ổn định tài chính. Giống như khi vào lệnh bạn cũng cần điểm dừng lỗ. Tương tự như vậy, bạn cần có kế hoạch dự phòng khi mọi việc không diễn ra như mong đợi.
Và câu chuyện về senior trader đó dẫn tôi tới một câu hỏi tiếp theo...
Câu hỏi 7: Gia đình và người thân có ủng hộ bạn trading full-time hay không?
Ý của tôi không phải là bạn cần xin phép gia đình để trading full-time. Điều tôi muốn nói đó là tinh thần ủng hộ và hỗ trợ của họ. Điều đó chắc chắn sẽ giúp ích cho tâm lý giao dịch của bạn. Rất nhiều trader trẻ tuổi không nhận ra sự quan trọng của việc kiểm soát cảm xúc. Tuy nhiên tâm lý của bạn ảnh hưởng rất nhiều tới giao dịch của bạn. Ed Seykota, một trong những trader huyền thoại đã từng nói:
Nếu bạn đang cãi vã với vợ hoặc gia đình trong khi trade full time, bạn sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực về mặt cảm xúc.
Một người bạn của tôi đã từng thử giao dịch toàn thời gian và đã có lãi. Vì thế anh ý đã nghỉ việc và ở nhà giao dịch toàn thời gian. Tuy nhiên vợ anh ý không ủng hộ. Những cuộc cãi vã bắt đầu từ đó. Vì thế anh ý càng quyết tâm chứng minh vợ mình sai và điều đó ảnh hưởng tới kết quả giao dịch của anh ta. Anh ta phớt lờ những điểm dừng lỗ, giao dịch số lot lớn hơn mức chấp nhận, chốt lời “nhẹ” thay vì để giá chạy như thông thường. Lý do là anh muốn tránh thua lỗ và kiếm tiền thật nhanh để người vợ tin anh. Nhưng điều đó có tác dụng ngược lại. Anh đã đánh mất 50% tài khoản ngay trong tuần đầu tiên. Sau đó thì anh ý đã trở lại với công việc full time và giao dịch trong thời gian rảnh. Như các cụ đã nói “happy wife, happy life” (vợ vui thì đời mới tươi)
Cho dù bạn chưa kết hôn, nhưng có một thành viên trong gia đình hoặc một người quan trọng không ủng hộ bạn trade full-time, hãy lưu ý. Đầu tiên hãy để họ biết rằng bạn chỉ đang thử và có một kế hoạch dự phòng. Sau đó họ sẽ sẵn sàng hơn cho kế hoạch giao dịch của bạn. Và nếu bạn có lãi tốt sau 1 năm, biết đâu họ sẽ ủng hộ bạn trong tương lai.
Kết luận
Giao dịch để kiếm sống chắc chắn là một điều gì đó cực kỳ hấp dẫn với các trader. Đó là những gì tôi đã và đang làm trong gần 5 năm cuộc đời. Mặc dù giao dịch để kiếm sống nhưng đó không phải nguồn thu nhập duy nhất của tôi. Tôi vẫn có nguồn thu nhập khác từ công việc kinh doanh và đầu tư. Bằng cách này tôi đã có thể khách quan hơn trong giao dịch và giao dịch trong trạng thái tốt nhất.
Và nếu bạn muốn đạt trạng thái tốt nhất hãy làm như tôi và giúp bản thân mình trả lời đủ 7 câu hỏi trên. Tôi có một câu hỏi cuối cùng dành cho bạn:
Bạn có khao khát giao dịch Forex để kiếm sống không?