Một số nhà phân tích cho rằng Fed có thể không hoàn toàn ưu tiên lợi ích của nền kinh tế Mỹ hay việc duy trì cơ cấu hiện tại của tổ chức. Năm 2022, một bài phân tích có tựa đề gây chú ý "Một sự thật cần nhắc lại: Fed là kẻ đánh bom liều chết" đã đưa ra dự đoán như sau:

"Điều này dẫn đến câu hỏi cuối cùng - Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Câu trả lời rất đơn giản: Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất sang năm tới và sẽ không quay lại chính sách kích thích kinh tế. Những dự đoán về việc Fed sẽ nhanh chóng hạ lãi suất đã sai. Những người cho rằng Fed sẽ không tăng lãi suất đã nhầm. Những ai nghĩ Fed sẽ luôn bảo vệ thị trường chứng khoán cũng đã sai. Quá trình thắt chặt chính sách tiền tệ này đang diễn ra và tác động sẽ ngày càng rõ rệt trong thời gian tới. Những ai hy vọng Fed sẽ quay lại thời kỳ bơm tiền ồ ạt và nới lỏng định lượng sẽ rất thất vọng."

Dự đoán này đã được chứng minh là chính xác. Fed không đơn thuần theo đuổi mục tiêu riêng của mình, mà đang thực hiện một chương trình toàn cầu do Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) điều phối. Để hiểu hành động của Fed, chúng ta cần nhận ra rằng họ không quan tâm đến việc duy trì trật tự kinh tế hiện tại. Thay vào đó, Fed đang tạo điều kiện cho một trật tự kinh tế thế giới mới.

Một phần trong chiến lược này là đảm bảo các NHTW không bị đổ lỗi cho bất kỳ cuộc khủng hoảng kinh tế nào. Họ sẵn sàng phá vỡ hệ thống hiện tại miễn là có một đối tượng khác để đổ lỗi. Điều này đã xảy ra trước đây và có thể lặp lại trong tương lai.

Có chuyên gia cho rằng giá cổ phiếu chủ yếu chịu tác động bởi những ảo tưởng, những kỳ vọng phi thực tế, và bong bóng sẽ vỡ khi thực tế không đáp ứng được những ảo tưởng này. Thị trường chứng khoán thường không phải là chỉ báo sớm về tình hình kinh tế; mà thường phản ứng chậm, sau khi nhiều dấu hiệu cảnh báo khác đã xuất hiện. Tuy nhiên, đôi khi có những thời điểm ta có thể nhìn thấy rõ những gì thực sự đang diễn ra trong nền kinh tế thông qua biến động của thị trường.

Giờ đây, các NHTW đã loại bỏ các công cụ hỗ trợ tiền tệ mạnh ở các thị trường Mỹ và châu Âu - Lãi suất thấp đã cung cấp nguồn vốn giá rẻ cho các công ty mua lại cổ phiếu. Mặc dù chính quyền Biden tiếp tục đưa ra những thông tin gây hiểu lầm và số liệu không chính xác, nhưng các dấu hiệu của một cuộc suy thoái kinh tế đang bắt đầu xuất hiện.

Báo cáo việc làm yếu hơn dự kiến tuần trước đã làm dấy lên lo ngại về khả năng suy thoái kinh tế và kêu gọi Fed cắt giảm lãi suất. Các nhà tuyển dụng chỉ tuyển được 114,000 lao động tháng trước, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng 185,000 việc làm của các nhà kinh tế, theo dữ liệu của Cục Thống kê Lao động Mỹ. Tỷ lệ thất nghiệp tăng lên 4.3%, mức cao nhất kể từ tháng 10/2021. Tình hình chỉ có thể xấu đi từ giờ trở đi và sẽ không ngạc nhiên nếu thấy một làn sóng thất nghiệp ào ạt vào năm 2025.

Một số nhà phân tích cho rằng dữ liệu việc làm của Cục Thống kê Lao động (BLS) đã bị chính quyền Biden "thao túng" trong những năm gần đây. Họ cho rằng phần lớn việc làm mới được tạo ra trong nhiệm kỳ của Biden là công việc bán thời gian với mức lương thấp, và nhiều vị trí này được cho là dành cho người nhập cư không giấy tờ thay vì công dân Mỹ. Những người này được cho là đã vào nước Mỹ thông qua các chính sách biên giới và ân xá của Biden.

Xu hướng này có thể sẽ trở nên rõ rệt hơn vào mùa đông, do tác động của lãi suất cao đang bắt đầu thể hiện rõ hơn hết. Ban đầu, những tác động này diễn ra chậm, nhưng sau đó có thể trở nên đột ngột. Tuy nhiên, điều khó hiểu là tại sao thị trường chứng khoán vẫn duy trì ở mức cao như vậy trong giai đoạn này. Một biến động thị trường gần đây có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về tình hình.

Như đã đề cập, sự sụt giảm cổ phiếu tháng 8 một phần do dữ liệu kinh tế Mỹ yếu hơn dự kiến vào cuối tuần trước. Những số liệu này khiến các nhà đầu tư lo ngại rằng Fed có thể đang chậm trễ trong việc cắt giảm lãi suất để ngăn chặn suy thoái. Nhưng tại sao Fed tiếp tục giữ lãi suất cao như vậy trong tình huống này?

Có hai lý do.

Thứ nhất, việc kết thúc QE và tăng lãi suất là một tình thế tiến thoái lưỡng nan, không phải cho Fed, mà cho nền kinh tế Mỹ. Hệ thống tài chính đã trở nên quá phụ thuộc vào nguồn vốn giá rẻ từ NHTW đến mức khó có thể hoạt động bình thường khi thiếu đi chúng. Hiện tượng "cai nghiện" này đang bắt đầu gây ra những tác động tiêu cực. Mặc dù các gói kích thích kinh tế trong đại dịch Covid-19 đã giúp duy trì hệ thống thêm vài năm, nhưng chính sách tiền trực thăng này đang dần phai nhạt.

Đồng thời, nền kinh tế đang phải đối mặt với áp lực lạm phát đình trệ. Giá cả các mặt hàng thiết yếu tiếp tục tăng, với lạm phát khoảng 30% kể từ năm 2021. Tuy nhiên, so sánh hóa đơn mua sắm từ năm 2020 đến nay cho thấy mức tăng giá thực tế của hầu hết hàng hóa và dịch vụ thiết yếu dao động từ 30% đến 100%.

Trong khi giới chức và một số đảng phái chính trị tuyên bố lạm phát đã được kiểm soát, Fed nhận thức rõ tình hình thực tế. Nếu Fed cắt giảm lãi suất, lạm phát có thể sẽ tăng vọt trở lại, phơi bày tính không bền vững của chính sách hiện tại. Hiện có quá nhiều tiền đang lưu thông trong nền kinh tế so với số lượng hàng hóa sẵn có. Một số nhà phân tích cho rằng việc cắt giảm lãi suất có thể được thực hiện để hỗ trợ các chiến dịch chính trị của Kamala Harris, nhưng động thái này có thể gây tác động ngược do mâu thuẫn với các chính sách kinh tế đã được đề xuất. Nếu CPI tăng mạnh trở lại vào tháng 10, điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các chiến dịch dựa trên thành công của các chính sách kinh tế hiện tại.

Hiện tại, hơn 54% các nhà kinh tế và nhà đầu tư được khảo sát kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong tháng tới, và một số quan chức Fed cũng đã đề cập đến khả năng này. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều ý kiến hoài nghi. Nếu Fed thực sự cắt giảm lãi suất, điều này chắc chắn sẽ tạo ra những diễn biến thú vị trong chu kỳ bầu cử sắp tới.

Vấn đề thứ hai dường như là một "bẫy carry trade"

Giao dịch chênh lệch lãi suất đề cập đến các hoạt động trong đó các nhà đầu tư vay bằng đồng tiền có lãi suất thấp, chẳng hạn như đồng Yên Nhật, và tái đầu tư số tiền thu được vào các tài sản có lợi suất cao hơn ở nơi khác (Mỹ). Chiến lược này là một động lực đáng kể của thị trường chứng khoán Mỹ và đã giúp cổ phiếu tồn tại bất chấp việc Fed loại bỏ QE.

Sự sụt giảm gần đây của thị trường chứng khoán được cho là do lo ngại BoJ có thể tăng lãi suất, kết hợp với kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất để đối phó với nguy cơ suy thoái. Điều này có thể chấm dứt chu kỳ carry trade đã hỗ trợ thị trường chứng khoán. Để ngăn chặn tác động tiêu cực, Fed có thể cần phối hợp với BoJ và đưa ra chương trình kích thích mới. Tuy nhiên, nếu Fed quay lại chính sách QE, nguy cơ lạm phát tăng cao trở lại là rất lớn.

Tình huống này đặt ra câu hỏi về khả năng xảy ra đồng thời giảm phát trên thị trường tài chính và thị trường lao động, trong khi lạm phát giá cả vẫn tiếp diễn. Đây là một tình thế khó xử đối với các nhà hoạch định chính sách.

Một số nhà phân tích cho rằng tình huống hiện tại là kết quả của các chiến lược dài hạn của NHTW. Họ dự đoán rằng điểm bùng nổ của tình huống này có thể xảy ra sau cuộc bầu cử, đặc biệt nếu có sự thay đổi lớn về cán cân chính trị vào năm 2025.

Các sự kiện gần đây cho thấy hệ thống tài chính hiện đang ở trạng thái cực kỳ nhạy cảm, khi chỉ một dấu hiệu nhỏ về thay đổi cũng có thể gây ra biến động lớn. Các chuyên gia cảnh báo rằng không nên kỳ vọng các ngân hàng sẽ tiếp tục trì hoãn giải quyết vấn đề; thay vào đó, họ có thể đang hoạt động theo một lộ trình phù hợp với lợi ích của các tổ chức tài chính toàn cầu hơn là lợi ích của công chúng Mỹ.