Bộ trưởng Tài chính Canada Chrystia Freeland: Trump dùng đồng minh làm "con tốt" trong chiến tranh thương mại với Trung Quốc
Trà Giang
Junior Editor
Canada muốn cùng Trump tái định hình thương mại toàn cầu, giảm phụ thuộc vào Trung Quốc trong chuỗi cung ứng, theo tuyên bố của bà Chrystia Freeland, chính trị gia Canada đang tranh cử vị trí Thủ tướng.
Trong một cuộc phỏng vấn đáng chú ý với Bloomberg News, bà Chrystia Freeland - ứng viên hàng đầu trong cuộc đua kế nhiệm vị trí Thủ tướng Justin Trudeau, đã đưa ra những nhận định sâu sắc về triển vọng hợp tác thương mại giữa Canada và Hoa Kỳ. Bà đặc biệt nhấn mạnh khả năng hợp tác với chính quyền Trump trong nỗ lực tái cơ cấu thương mại toàn cầu và giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc trong chuỗi cung ứng.
Theo quan điểm của bà Freeland, Tổng thống Trump thể hiện tư duy chiến lược rõ ràng trong cách tiếp cận vấn đề thương mại quốc tế. Điều này được minh chứng qua việc ông sẵn sàng áp dụng các biện pháp cứng rắn, bao gồm cả việc áp thuế quan đối với các đồng minh thân cận nhất, nhằm tạo đòn bẩy trong các cuộc đàm phán với Trung Quốc. Bà phân tích rằng chiến lược này của Trump nhằm chứng tỏ với Bắc Kinh rằng nếu ông sẵn sàng cứng rắn với cả những quốc gia là đồng minh như Canada, thì Trung Quốc cần phải cân nhắc kỹ lưỡng trong các động thái của mình.
Trong khuôn khổ tầm nhìn về việc tái định hình trật tự thương mại toàn cầu, bà Freeland đặc biệt đề cao vai trò của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent. Bà đánh giá cao tầm nhìn kinh tế của ông Bessent, đặc biệt là hiểu biết sâu sắc của ông về tầm quan trọng của việc tái cân bằng thương mại và giảm bớt sự thống trị của Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Bà Freeland cũng bày tỏ sự hoài nghi về cam kết của Trung Quốc trong việc thúc đẩy nhu cầu nội địa, cho rằng đây là những hứa hẹn chưa từng được thực hiện một cách nghiêm túc. Trong bối cảnh này, bà khẳng định Canada có thể đảm nhận vai trò là đối tác chiến lược quan trọng của Hoa Kỳ trong quá trình tái cấu trúc nền kinh tế toàn cầu, hướng tới một hệ thống thương mại công bằng và bền vững hơn cho tất cả các bên tham gia.
Biểu đồ thể hiện thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với các đối tác thương mại chính
Trong cuộc chạy đua giành vị trí lãnh đạo Đảng Tự do, bà Chrystia Freeland đang nổi lên như một nhân vật chính trị có lập trường mạnh mẽ, đặc biệt trong việc đối phó với áp lực từ chính quyền Mỹ trong bối cảnh thương mại quốc tế đầy biến động. Điều đáng chú ý là bà còn xem những chỉ trích từ cựu Tổng thống Trump như một dấu hiệu tích cực cho thấy sự kiên định trong quan điểm của mình. Cụ thể, bà đã nhắc đến bài đăng của ông Trump trên Truth Social vào tháng 12, trong đó ông gọi bà là người "hoàn toàn độc hại và thiếu tinh thần hợp tác trong đàm phán."
Kinh nghiệm của bà Freeland trong vai trò nhà đàm phán chính của Canada trong quá trình tái đàm phán Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (NAFTA) dưới thời Trump đã củng cố hình ảnh của bà như một chính trị gia cứng rắn và kiên định. Thành công trong việc đạt được thỏa thuận NAFTA mới được xem là một chiến thắng đáng kể của chính phủ Trudeau, thể hiện khả năng đàm phán xuất sắc của bà trong những tình huống căng thẳng.
Tuy nhiên, với sự trở lại của ông Trump trên chính trường, mối quan hệ thương mại Mỹ-Canada lại một lần nữa trở thành tâm điểm chú ý. Ông Trump tiếp tục chỉ trích thâm hụt thương mại giữa hai nước, đặc biệt nhấn mạnh vào việc Mỹ nhập khẩu một lượng lớn dầu mỏ, khí đốt và các mặt hàng khác từ Canada. Thậm chí, ông còn gây tranh cãi khi đề xuất Canada có thể trở thành một bang của Mỹ - một ý tưởng bị phần lớn người dân Canada phản đối mạnh mẽ, với 90% số người được khảo sát bày tỏ thái độ không đồng tình.
Đối mặt với những thách thức này, bà Freeland đã thể hiện quan điểm cứng rắn và sẵn sàng đáp trả. Bà công bố kế hoạch phản ứng mạnh mẽ nếu Mỹ áp đặt thuế quan lên hàng hóa Canada, bao gồm việc chuẩn bị một danh sách các mặt hàng Mỹ trị giá lên tới 200 tỷ đô la Canada (tương đương 139 tỷ USD) có thể bị áp thuế đối ứng.
Động thái này nhằm tạo áp lực ngược lên nền kinh tế Mỹ, buộc Washington phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra các quyết định về chính sách thương mại với Canada.
Với tư cách là ứng viên hàng đầu trong cuộc đua giành ghế lãnh đạo Đảng Tự do, bà Chrystia Freeland đã thể hiện quan điểm cứng rắn và rõ ràng về cách tiếp cận với chính quyền Trump. Bà nhấn mạnh rằng "Tổng thống Trump coi sự yếu đuối là một lời mời gọi cho sự bắt nạt" và khẳng định rằng "đầu hàng không phải là chiến lược khi đàm phán với ông ấy." Theo bà, Canada cần thể hiện lập trường vững vàng và không nên tự giới hạn các lựa chọn của mình trong quá trình đàm phán.
Bà Freeland tự tin vào tiềm lực kinh tế của Canada, khẳng định đất nước này là một trong số ít quốc gia có đủ năng lực để đối phó với các chính sách thương mại áp đặt từ phía Mỹ. Bà cũng chỉ ra lợi thế đàm phán của Canada, nhấn mạnh vai trò của nước này như một đối tác thương mại quan trọng và đáng tin cậy của Hoa Kỳ.
Chiến lược đối phó của bà Freeland được thiết kế một cách có chủ đích và tỉ mỉ. Bà đề xuất chính sách trả đũa "ăn miếng trả miếng về thuế quan", nhắm vào các mặt hàng có tính chiến lược từ các bang quan trọng về mặt chính trị của Mỹ. Cụ thể, danh sách các mặt hàng có thể bị áp thuế bao gồm cam từ Florida, các sản phẩm sữa từ Wisconsin và máy rửa chén sản xuất tại Michigan. Bên cạnh đó, bà còn đề xuất tổ chức một hội nghị quốc tế quy tụ các quốc gia từng bị ông Trump nhắm đến, bao gồm Mexico, Đan Mạch, Panama và Liên minh châu Âu, nhằm tạo ra một mặt trận thống nhất.
Tuy nhiên, trong cuộc đua giành vị trí lãnh đạo Đảng Tự do để kế nhiệm Thủ tướng Justin Trudeau, bà Freeland đang phải đối mặt với một đối thủ mạnh - ông Mark Carney, người từng giữ cương vị Thống đốc của cả Ngân hàng Canada và Ngân hàng Anh. Điều đáng chú ý là ông Carney đang nhận được sự ủng hộ đáng kể từ nhiều thành viên quan trọng trong nội các của ông Trudeau, đặc biệt là từ các bộ trưởng cấp cao, điều này có thể ảnh hưởng đáng kể đến kết quả cuộc đua.
Mặc dù bà Chrystia Freeland từng đảm nhiệm nhiều vị trí then chốt trong chính phủ và có vai trò quan trọng trong các cuộc đàm phán thương mại, bà đang phải đối mặt với một thách thức đáng kể trong cuộc đua giành ghế lãnh đạo Đảng Tự do. Tuy nhiên, bà đã khéo léo chuyển hóa việc giới tinh hoa chính trị Ottawa ủng hộ đối thủ Mark Carney thành một lợi thế cho riêng mình. Theo bà, sự ủng hộ này chỉ càng khẳng định Carney là đại diện cho "giới quan chức và kỹ trị," chứ không phải một chính trị gia thực thụ với kinh nghiệm chiến đấu trên thực địa.
Bà Freeland đã đưa ra một sự phân biệt rõ ràng giữa vai trò của một nhà kỹ trị với một chính trị gia dân cử. Bà nhấn mạnh rằng việc làm một quan chức cấp cao hoàn toàn khác với việc trở thành một chính trị gia phải chịu trách nhiệm trực tiếp trước cử tri và sẵn sàng đối đầu với những thách thức khó khăn nhất. Bà tự hào khẳng định mình đã thực sự trải qua những thử thách này trong sự nghiệp chính trị của mình.
Một bước đi chiến lược quan trọng của bà Freeland là việc công khai tách mình khỏi chính quyền Trudeau thông qua lá thư từ chức đầy tính phê phán vào giữa tháng 12. Trong thư, bà không ngần ngại chỉ trích Thủ tướng đã quá chú trọng vào "những chiêu trò chính trị tốn kém" mà không tập trung đủ vào việc chuẩn bị cho khả năng xảy ra một cuộc chiến thương mại với Trump. Hành động này đã góp phần tạo nên một bước ngoặt quan trọng, khi chỉ ba tuần sau đó, ông Trudeau buộc phải công bố việc mở cuộc đua lãnh đạo đảng, đánh dấu sự kết thúc của một giai đoạn đầy biến động trong Đảng Tự do.
Với chiến lược tranh cử tập trung vào lập trường cứng rắn về thương mại và kinh nghiệm dày dặn trong chính trường, bà Freeland đang xây dựng hình ảnh của một nhà lãnh đạo có đủ năng lực để đối phó với những thách thức địa chính trị lớn trong tương lai, đặc biệt là khả năng phải đương đầu với một nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Donald Trump. Điều này không chỉ thể hiện tầm nhìn chiến lược của bà mà còn cho thấy sự chuẩn bị kỹ lưỡng cho những thách thức có thể xảy ra trong tương lai.
Bloomberg