BoJ đang cân nhắc giữ nguyên lãi suất tuần tới giữa bối cảnh kinh tế nhiều thách thức
Ngọc Lan
Junior Editor
Theo tiết lộ từ các nguồn tin thân cận, BoJ đang nghiêng về phương án giữ nguyên lãi suất trong tuần tới. Quyết định này xuất phát từ mong muốn của các nhà hoạch định chính sách trong việc dành thời gian đánh giá kỹ lưỡng hơn về các rủi ro từ thị trường quốc tế, cũng như những tín hiệu về xu hướng tiền lương trong năm tới.
Động thái này sẽ mở ra cánh cửa cho khả năng điều chỉnh tăng lãi suất tại các phiên họp kế tiếp vào tháng 1 hoặc tháng 3 năm sau. Đến thời điểm đó, BoJ sẽ có trong tay nhiều thông tin hơn về phạm vi và mức độ ảnh hưởng của làn sóng tăng lương trong năm 2025.
Tuy nhiên, bên trong nội bộ, BoJ vẫn chưa đạt được sự đồng thuận hoàn toàn về quyết định sau cùng. Một số thành viên hội đồng vẫn đánh giá rằng nền kinh tế Nhật Bản đã hội tụ đủ các điều kiện cần thiết để tiến hành tăng lãi suất ngay trong tháng 12. Theo các nguồn tin, kết quả cuối cùng sẽ phụ thuộc vào mức độ tin tưởng của từng thành viên về viễn cảnh Nhật Bản có thể duy trì được đà tăng giá bền vững, được thúc đẩy bởi yếu tố tiền lương hay không.
Bên cạnh đó, vẫn tồn tại một kịch bản khả dĩ, dù xác suất không cao, là hội đồng có thể đưa ra động thái can thiệp nếu những sự kiện sắp diễn ra - đặc biệt là cuộc họp về lãi suất của Fed (kết thúc chỉ vài giờ trước phiên họp của BoJ) - dẫn đến một đợt suy giảm mới của đồng Yên, từ đó gia tăng thêm áp lực lạm phát cho nền kinh tế.
Nhìn từ bức tranh tổng thể, đa số các nhà hoạch định chính sách của BoJ không cho thấy sự vội vã trong việc đưa ra quyết định then chốt. Điều này xuất phát từ thực tế là mặc dù lãi suất tại Nhật Bản vẫn đang ở mức gần như bằng không, nhưng rủi ro lạm phát vượt ngưỡng vẫn được đánh giá là thấp.
"Tình hình hiện tại của Nhật Bản chưa đòi hỏi sự cấp bách trong việc tăng lãi suất," một nguồn tin nhận định. Đồng quan điểm, nguồn tin thứ hai chia sẻ: "Với diễn biến lạm phát đang trong tầm kiểm soát, BoJ có thể dành thời gian nghiên cứu và phân tích kỹ lưỡng các chỉ số kinh tế." Nhận định này cũng nhận được sự đồng thuận từ hai nguồn tin khác.
Phiên họp chính sách cuối cùng trong năm của BoJ sẽ diễn ra trong hai ngày 18-19 tháng 12. Tại đây, hội đồng chín thành viên sẽ tiến hành thảo luận chuyên sâu về khả năng điều chỉnh tăng lãi suất ngắn hạn từ mức 0.25% hiện tại.
Kết quả khảo sát của Reuters trong tháng trước cho thấy hơn một nửa số chuyên gia kinh tế kỳ vọng BoJ sẽ nâng lãi suất vào tháng 12. Đáng chú ý, có tới 90% số người được hỏi dự báo BoJ sẽ tiến tới mức lãi suất 0.5% trước khi kết thúc tháng 3.
Tuy nhiên, góc nhìn từ thị trường lại cho thấy một bức tranh khác biệt, khi xác suất được định giá cho kịch bản tăng lãi suất trong tháng 12 chỉ đang ở mức khiêm tốn, dưới 30%.
Rủi ro từ Trump đang dần hiện hữu
Trong bối cảnh hiện tại, BoJ vẫn duy trì thái độ hết sức thận trọng về thời điểm nâng lãi suất tiếp theo. Điều này khiến kỳ vọng của thị trường liên tục dao động giữa hai mốc thời gian tháng 12 và tháng 1.
Theo tiết lộ từ các nguồn tin nội bộ, niềm tin về việc các điều kiện cho đợt tăng lãi suất tiếp theo đang dần hình thành một cách vững chắc trong nội bộ BoJ. Cơ sở của niềm tin này đến từ ba yếu tố chính: nền kinh tế đang ghi nhận đà tăng trưởng ổn định, mức lương có xu hướng cải thiện đều đặn, và lạm phát đã duy trì trên ngưỡng mục tiêu 2% trong suốt hơn hai năm qua.
Với niềm tin vào triển vọng kinh tế, BoJ dự kiến sẽ tiếp tục đưa ra đánh giá khả quan về xu hướng tăng trưởng đều đặn của tiêu dùng trong nước.
Tuy nhiên, áp lực phải đẩy nhanh việc tăng lãi suất không còn quá lớn do áp lực lạm phát từ nhập khẩu nguyên liệu thô đã hạ nhiệt nhờ sự phục hồi gần đây của đồng Yên. Tình hình này tương phản rõ rệt so với thời điểm tháng 7, khi BoJ buộc phải nâng lãi suất lên 0.25% do đồng Yên sụt giảm mạnh, đẩy giá nhập khẩu leo thang và làm dấy lên lo ngại về nguy cơ lạm phát vượt tầm kiểm soát.
Theo các nguồn tin, mặc dù làn sóng tăng lương đang thúc đẩy nhiều doanh nghiệp điều chỉnh tăng giá dịch vụ, song xu hướng này vẫn chưa đủ mạnh để kích hoạt một vòng xoáy lương - lạm phát đáng quan ngại.
Nếu BOJ quyết định tăng lãi suất vào tháng 12 thay vì tháng 1, động thái này có thể khiến thị trường lo ngại về một kịch bản tăng lãi suất quá nhanh. Điều này đi ngược lại với mong muốn của ngân hàng trung ương trong việc duy trì một lộ trình điều chỉnh từ từ và ổn định.
Trong khi đó, chính phủ Nhật Bản cũng đang có những quan ngại riêng. Trước thực trạng kinh tế vẫn chưa thực sự thoát khỏi tình trạng trì trệ kéo dài, các nhà hoạch định chính sách đang kỳ vọng BoJ sẽ có những bước đi chắc chắn hơn. Quan điểm này được thể hiện rõ qua chia sẻ của một quan chức cấp cao với Reuters: "Sẽ là khôn ngoan hơn nếu BoJ trì hoãn việc tăng lãi suất cho đến khi nền kinh tế thể hiện những dấu hiệu phục hồi rõ ràng hơn."
Theo các nguồn tin, trừ phi đồng Yên rơi vào một đợt giảm giá mạnh mới làm bùng phát áp lực lạm phát, nhiều nhà hoạch định chính sách của BoJ có xu hướng muốn chờ đợi thêm thông tin về việc các doanh nghiệp có duy trì cam kết tăng lương đáng kể trong các cuộc đàm phán lương năm sau với công đoàn hay không.
Việc giữ nguyên chính sách đến cuộc họp ngày 23 - 24 tháng 1 sẽ tạo điều kiện cho BoJ nghiên cứu kỹ lưỡng hơn quan điểm của giới lãnh đạo doanh nghiệp về triển vọng lương năm sau, đồng thời tham khảo báo cáo khu vực hàng quý - vốn chứa đựng những thông tin quý giá về cách thức các doanh nghiệp nhỏ định hình giá cả và chính sách lương.
Một yếu tố khác thúc đẩy việc duy trì thận trọng chính là sự bất định xung quanh các chính sách kinh tế của Tổng thống đắc cử Donald Trump - một rủi ro đã được chính Thống đốc Kazuo Ueda nhấn mạnh trong cuộc trả lời phỏng vấn gần đây với giới truyền thông.
"Mối đe dọa lớn nhất đối với nền kinh tế Nhật Bản đến từ môi trường bên ngoài," nguồn tin thứ ba nhận định, giải thích rằng tình trạng trì trệ của nhu cầu toàn cầu có thể gây tổn hại đến lợi nhuận doanh nghiệp và làm suy yếu động lực tăng lương của họ.
Quyết định của BoJ trong tuần tới sẽ được công bố chỉ vài giờ sau quyết định của Fed - cơ quan được dự báo sẽ thực hiện cắt giảm lãi suất. Theo các nguồn tin, nếu Fed tạo bất ngờ bằng việc giữ nguyên lãi suất và kích hoạt đợt tăng mạnh của đồng USD, điều này có thể buộc BoJ phải cân nhắc tăng lãi suất để kiềm chế đà suy giảm của đồng Yên.
Đáng chú ý, BoJ đã đánh dấu bước ngoặt quan trọng khi chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 3 và tiếp tục nâng mục tiêu lãi suất ngắn hạn lên 0.25% vào tháng 7. BoJ đã thể hiện sự sẵn sàng cho đợt tăng lãi suất tiếp theo, với điều kiện diễn biến lương và giá cả phải tuân theo lộ trình dự kiến, đồng thời củng cố niềm tin rằng Nhật Bản sẽ đạt được mục tiêu lạm phát 2% một cách bền vững.
Reuters