Cụ thể, Cục Thống kê Lao động Mỹ vừa đưa ra thông báo rằng số lượng việc làm phi nông nghiệp được tạo ra từ tháng 3/2023 đến tháng 3/2024 có thể thấp hơn con số dự báo ban đầu tới 818,000 vị trí - tương đương 0.5% tổng số việc làm. Điều này ngay lập tức châm ngòi cho những lời buộc tội từ phe đối lập, cho rằng Cục đã "làm đẹp số liệu" nhằm mục đích chính trị.

Thực ra, việc điều chỉnh số liệu là một phần không thể thiếu trong quá trình phác họa bức tranh chính xác về nền kinh tế Mỹ - một cỗ máy khổng lồ trị giá gần 30 nghìn tỷ USD với lực lượng lao động khoảng 170 triệu người. Nếu muốn có được những thống kê kịp thời mà vẫn hạn chế gánh nặng cho những người tham gia khảo sát, thì việc điều chỉnh số liệu là điều tất yếu phải chấp nhận. Điều đó giống như việc bạn liên tục cập nhật bản đồ để đảm bảo lộ trình chính xác trong một chuyến đi dài vậy.

BLS công bố những ước tính đầu tiên về số liệu việc làm hàng tháng chỉ sau 3 tuần, dựa trên một cuộc khảo sát chủ yếu mang tính tự nguyện với sự tham gia của 119,000 doanh nghiệp và cơ quan chính phủ. Tốc độ đáng kinh ngạc này cũng có cái giá của nó. Trong năm nay, chỉ khoảng 60% doanh nghiệp kịp phản hồi cho ước tính đầu tiên. Đến tháng thứ ba, tỷ lệ phản hồi tăng lên 88%, nhưng khoảng cách này giải thích cho sự cần thiết của việc điều chỉnh số liệu bảng lương trong giai đoạn đầu.

Ở nhiều quốc gia khác, cũng như Liên minh Châu Âu, hầu hết thống kê lực lượng lao động được thực hiện theo quý, không phải hàng tháng. Việc có số liệu sớm, dù chỉ là sơ bộ, mang lại lợi ích cho các nhà hoạch định chính sách Mỹ.

Việc điều chỉnh số liệu cũng thể hiện cam kết về chất lượng thống kê. Lý do cho những điều chỉnh mới nhất này là vì BLS đã có thể sử dụng hồ sơ thuế từ các cơ quan bảo hiểm thất nghiệp của tiểu bang để có được con số việc làm toàn diện hơn, thay vì chỉ dựa vào khảo sát doanh nghiệp. Cách này ít tốn kém và thực tế hơn nhiều so với việc tiến hành một cuộc điều tra bắt buộc hàng tháng với tất cả doanh nghiệp. Việc kết hợp dữ liệu từ khảo sát và hồ sơ hành chính là một ưu điểm, không phải thiếu sót.

Tuy nhiên, việc điều chỉnh số liệu đặt ra một số trách nhiệm nhất định cho những người sử dụng chúng. Rất dễ thấy cách mà những quyết định dựa vào từng con số cụ thể - một phiên bản cực đoan của quyết định dựa trên dữ liệu, khi mà con số chính xác trở thành tâm điểm - có thể dẫn các nhà hoạch định chính sách đi chệch hướng. Thay vào đó, việc xem xét các giá trị trung bình qua nhiều tháng, thay vì chỉ tập trung vào một tháng riêng lẻ, có thể giúp giảm sự phụ thuộc vào một ước tính duy nhất. Tốt hơn nữa là nên tập trung vào bức tranh tổng thể của dữ liệu thay vì một con số cụ thể. Áp dụng cách tiếp cận này vào các ước tính số liệu việc làm hàng tháng - cả số liệu mới nhất và những điều chỉnh của các tháng trước - cho thấy câu chuyện cơ bản về thị trường lao động đang hạ nhiệt vẫn không thay đổi nhiều.

Tuyên bố gần đây của Chủ tịch Jerome Powell rằng Fed không tìm kiếm hay hoan nghênh việc thị trường lao động tiếp tục hạ nhiệt, phù hợp với cách tiếp cận này. Ông cũng mở rộng phân tích ra ngoài phạm vi tăng trưởng việc làm. Khi mô tả thị trường lao động đang hạ nhiệt, Powell đã đề cập đến tỷ lệ thất nghiệp, sa thải, tuyển dụng, số lượng việc làm trống, số người tự nguyện nghỉ việc và tiền lương. Mỗi ước tính đều có thể được điều chỉnh, nhưng khó có khả năng tất cả đều sai theo cùng một hướng.

Một cách tiếp cận khác là cố gắng dự đoán trước các điều chỉnh bằng cách sử dụng dữ liệu từ nhiều nguồn. Tomaz Cajner và các chuyên gia kinh tế khác của Fed đã chứng minh rằng dữ liệu từ công ty xử lý bảng lương ADP có thể giúp dự báo những điều chỉnh cho ước tính bảng lương chính thức. Điều này nhắc nhở chúng ta rằng thống kê chính thức không phải là kết luận cuối cùng. Việc tham khảo các nguồn khác, bao gồm cả từ khu vực tư nhân, có thể cải thiện độ chính xác của ước tính tổng thể.

Tất nhiên, những điều chỉnh có thể gây xáo trộn, và BLS cần nỗ lực cải thiện hoặc ít nhất là duy trì độ chính xác của những ước tính ban đầu. Một thách thức chung đối với chất lượng dữ liệu là tỷ lệ phản hồi khảo sát ngày càng giảm. Như tôi đã viết vào mùa thu năm ngoái, sự tham gia vào các cuộc khảo sát doanh nghiệp và hộ gia đình đã giảm mạnh trong thập kỷ qua.

Trong yêu cầu ngân sách mới nhất, BLS đã nhấn mạnh một dự án nhằm tăng cường sự tham gia: phát triển công cụ thu thập dữ liệu trực tuyến cho khảo sát nhà ở trong Chỉ số CPI. Khảo sát này cung cấp dữ liệu về giá thuê nhà và giá thuê tương đương của chủ nhà, hiện đang là yếu tố góp phần lớn nhất vào lạm phát CPI. Sự tham gia có thể tạo nên sự khác biệt lớn: Chẳng hạn, vào tháng 5, một ước tính dựa trên số lượng phản hồi rất ít ở khu vực New York có thể đã gây ra một đợt tăng đột biến trong lạm phát giá thuê tương đương của chủ nhà trên toàn Mỹ.

Việc điều chỉnh số liệu không nên làm dấy lên nghi ngờ về tính chính trực của BLS. Tuy nhiên, BLS đã mắc một số sai sót - mà họ đã thừa nhận - trong việc công bố điều chỉnh mới nhất. Do trang web công khai gặp trục trặc và sự thiếu thông suốt trong nội bộ, một số nhà phân tích từ một vài công ty dịch vụ tài chính đã nhận được thông tin điều chỉnh trước mọi người bằng cách gọi điện trực tiếp cho BLS. Đây là lần thứ 3 trong năm nay việc chia sẻ dữ liệu không tuân theo quy trình chuẩn.

Trong bối cảnh Fed đang vô cùng nhạy cảm với dữ liệu, bất kỳ thông tin nào từ BLS về việc làm và lạm phát đều có thể gây chấn động thị trường. Vì vậy, BLS không thể tạo bất kỳ lợi thế nào cho các công ty hay cá nhân cụ thể. Dù việc giải đáp thắc mắc cho người dùng dữ liệu là một dịch vụ quan trọng, BLS nên chia sẻ chuyên môn của mình một cách công khai trong bản phát hành dữ liệu hoặc trên trang web chính thức.

Tính chính trực của BLS đóng vai trò then chốt không chỉ để đảm bảo niềm tin của công chúng vào dữ liệu, mà còn trong việc định hình sự sẵn lòng tham gia khảo sát của người dân (từ đó giúp nâng cao chất lượng dữ liệu). Đồng thời, việc nhận thức về những hạn chế của dữ liệu chính phủ là hoàn toàn phù hợp, thậm chí là cần thiết. Thống kê chính thức không phải là chân lý tuyệt đối, mà là những ước tính tốt nhất của chúng ta về sự thật - và chúng ta luôn phải nỗ lực cải thiện không chỉ cách thu thập và phổ biến chúng, mà còn cả cách sử dụng chúng.