Cổ phiếu y tế châu Âu trước thách thức từ biến động chính trường Mỹ
Ngọc Lan
Junior Editor
Trải qua giai đoạn suy giảm đáng kể trong những tháng cuối năm 2024, các cổ phiếu y tế châu Âu đang bước vào năm mới với hai thách thức lớn, một là biến động từ chính trường Mỹ và hai là kết quả thử nghiệm mang tính quyết định của các dược phẩm mới.
Giới đầu tư đang nín thở chờ đợi sự rõ ràng về chính sách y tế Hoa Kỳ, đặc biệt sau khi Tổng thống đắc cử Donald Trump gây chấn động khi bổ nhiệm các quan chức y tế, trong đó có nhân vật gây tranh cãi vì quan điểm hoài nghi về vắc-xin. Động thái này đã kích hoạt làn sóng bán tháo, khiến ngành từng dẫn đầu thị trường này bất ngờ tụt xuống vị thế tầm trung.
Chỉ số Stoxx 600 Health Care, vốn được vinh danh là ngành hiệu quả nhất châu Âu đến tận tháng 9, đã chứng kiến cú trượt dốc 12% kể từ đỉnh cao lịch sử vào cuối tháng 8. Cú sốc này phần lớn đến từ sự hạ nhiệt của cổ phiếu Novo Nordisk A/S sau thời kỳ leo thang chóng mặt, cùng với đó là cú trượt dài của AstraZeneca do vướng vào những rắc rối về tuân thủ tại thị trường Trung Quốc.
"Bức tranh chính trị Mỹ có thể tạo ra những cơn địa chấn lớn, ít nhất là về mặt tâm lý thị trường," Gregoire Biollaz, Giám đốc đầu tư cấp cao tại Pictet Asset Management, chia sẻ trong một cuộc trao đổi. "Liệu năm 2025 sẽ mang đến những thay đổi mang tính đột phá về cơ cấu ngành? Đây vẫn là một ẩn số lớn, nhất là khi việc cải cách hệ thống y tế vốn luôn là một thử thách khó nhằn."
Sự bứt phá ngoạn mục của cổ phiếu y tế trước đó một phần nhờ vai trò là "nơi trú ẩn an toàn" giữa bối cảnh u ám của nền kinh tế châu Âu, cộng thêm cơn sốt thuốc giảm cân đã đẩy định giá lên cao chót vót. Tuy nhiên, đà tăng trưởng này đã chững lại khi nhà đầu tư dần bị bao trùm bởi những lo ngại về chính sách tại Mỹ.
Theo số liệu từ Bloomberg, sáu gã khổng lồ dược phẩm hàng đầu châu Âu tính theo vốn hóa thị trường đang phụ thuộc đáng kể vào thị trường Mỹ, với 40% đến 55% doanh thu đến từ thị trường này trong năm qua. Emily Field, chuyên gia phân tích tại Barclays, dự báo một chặng đường đầy thách thức cho ngành dược châu Âu trong năm 2025. Trong khi đó, nhóm phân tích của HSBC Bank, dẫn đầu bởi Rajesh Kumar, đưa ra nhận định: "Mọi tính toán trong việc phát triển dược phẩm sẽ trở nên vô nghĩa nếu không có thị trường Mỹ trong phương trình."
Quyết định bất ngờ và gây tranh cãi của Tổng thống Trump khi bổ nhiệm Robert F. Kennedy Jr. vào vị trí Bộ trưởng Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ trong tháng trước đã gây chấn động trong toàn ngành y tế, dẫn đến làn sóng bán tháo ồ ạt cổ phiếu vắc-xin và dược phẩm trên cả hai bên bờ Đại Tây Dương.
Bước sang năm 2025, theo đánh giá của các chuyên gia quản lý quỹ Andy Acker và Dan Lyons từ công ty đầu tư Janus Henderson Investors, nhà đầu tư cần chuẩn bị tâm lý đối phó với sự biến động không ngừng trên thị trường chứng khoán. Song song với đó, đây cũng là thời điểm thuận lợi để tập trung vào những công ty đang không ngừng nỗ lực cải thiện tiêu chuẩn chăm sóc bệnh nhân cũng như nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống y tế.
Trong một diễn biến khác, các nhà phân tích tại JPMorgan Chase nhận định rằng những lo ngại về tác động tiêu cực của chính quyền mới tại Hoa Kỳ lên ngành dược phẩm châu Âu đang dần tan biến trong năm 2025. Họ cho rằng ảnh hưởng đến giá vắc-xin và dược phẩm do chính phủ trợ cấp sẽ ở mức hạn chế, điều này có thể giúp cải thiện phần nào hệ số định giá của toàn ngành.
Ngoài các yếu tố chính trị, giới chuyên gia dự đoán kết quả thử nghiệm lâm sàng của các loại thuốc đang trong giai đoạn phát triển sẽ thu hút nhiều sự chú ý trong năm tới, đặc biệt khi nhiều công ty dược phẩm đang bước vào thời kỳ chuẩn bị cho việc hết hạn bảo hộ bằng sáng chế đối với một số sản phẩm thuốc chủ lực. Các chuyên viên phân tích tại JPMorgan đánh giá Novo Nordisk, AstraZeneca và Novartis là những cái tên sở hữu danh mục nghiên cứu sản phẩm đa dạng nhất và có xác suất thành công cao nhất. Ngược lại, họ nhận thấy thông tin về danh mục nghiên cứu của GSK khá hạn chế và không đặt kỳ vọng vào thành công của các nghiên cứu đánh giá thuốc mới từ Roche Holding trong năm 2025.
Theo nhận định của chuyên gia Naresh Chouhan từ công ty tư vấn Intron Health, kết quả của những thử nghiệm quan trọng trên quy mô toàn ngành, đặc biệt trong các lĩnh vực mà thành công của các nghiên cứu giai đoạn cuối còn bất định nhưng tiềm năng doanh thu lại rất đáng kể, sẽ góp phần định hình nên những cái tên dẫn đầu thị trường trong năm 2025.
Tuy nhiên, ông Chouhan cũng cảnh báo nhà đầu tư cần thận trọng. Bất chấp đà giảm gần đây, Chỉ số Y tế Stoxx 600 của châu Âu vẫn đang giao dịch ở mức P/E dự phóng khoảng 16 lần, cao hơn tới 20% so với mức bình quân của thị trường châu Âu.
Ông Chouhan khuyến nghị: "Hãy cẩn trọng. Chỉ trong một thời gian ngắn, ngành y tế đã trở nên vô cùng phức tạp, chủ yếu do mức định giá đã trở nên quá cao. Vì vậy, bất kỳ trở ngại nào cũng có thể gây ra tác động tiêu cực quá mức lên giá cổ phiếu."
Bloomberg