Cuộc khủng hoảng Evergrande sẽ ảnh hưởng đến giá vàng như thế nào?
Đỗ Duy Đạt
Associate Manager, FX G7
Evergrande đang trên bờ vực phá sản. Giá vàng sẽ sụp đổ cùng với nhà phát triển bất động sản này hay sẽ hưởng lợi từ việc vỡ nợ?
Các vị tướng giỏi luôn sẵn sàng để tham gia cuộc chiến cuối cùng, trong khi các nhà kinh tế thì luôn chuẩn bị để chống lại cuộc suy thoái cuối cùng. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu cuộc khủng hoảng kinh tế tiếp theo không bắt đầu trong lĩnh vực tài chính của Hoa Kỳ mà ở bất động sản của Trung Quốc?
Đương nhiên, tôi đề cập đến Evergrande, một nhà phát triển bất động sản Trung Quốc với tổng nợ phải trả hơn 300 tỷ USD - khoảng 2% GDP của Trung Quốc! Việc một trong những công ty lớn nhất và mắc nợ nhiều nhất của Trung Quốc vỡ nợ có thể dẫn đến những hậu quả đáng kể đối với nền kinh tế toàn cầu.
Mặc dù cuộc khủng hoảng Evergrande không nhất thiết phải là Lehman Brothers của Trung Quốc, nhưng nó chắc chắn sẽ kìm hãm tốc độ tăng trưởng kinh tế của quốc gia này. Trên thực tế, sự chậm lại đã bắt đầu, vì GDP của quốc gia này chỉ tăng 4.9% trong quý III năm 2021, thấp hơn nhiều so với mức 7.9% đã thấy trong quý II. Đó là tốc độ chậm nhất được ghi nhận trong một năm.
Sự chậm lại không có gì đáng ngạc nhiên. Rốt cuộc, Trung Quốc phải đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng lớn, gián đoạn vận chuyển và vỡ bong bóng bất động sản. Cho đến gần đây, bong bóng đó đã được chấp nhận hoặc thậm chí tích cực “bơm” vì nó thúc đẩy thu nhập và tăng trưởng, mang lại lợi ích cho tất cả mọi người: các nhà phát triển, chính quyền và công dân bình thường, những người đặt phần lớn tiền tiết kiệm của họ vào bất động sản. Lĩnh vực bất động sản đã phát triển đến mức nó chiếm khoảng 30% GDP của Trung Quốc. Vì vậy, với quy mô của nền kinh tế Trung Quốc, nó đã trở thành một trong những ngành quan trọng nhất trên thế giới.
Tuy nhiên, chính phủ Trung Quốc đã quyết định hạn chế việc vay nợ quá mức và làm xẹp bong bóng. Có lẽ sự “hưng phấn thái quá” đã trở nên quá phi lý - chỉ cần nghĩ về tất cả những thị trấn ma này với hàng triệu căn hộ trống, chưa kể nợ doanh nghiệp tăng vọt từ 112% GDP năm 2008 lên 222% vào năm 2020. Vì vậy, năm ngoái, chính phủ Trung Quốc đã đưa ra chính sách “ba lằn ranh đỏ”, khiến các nhà phát triển lớn như Evergrande gặp khó khăn hơn nhiều trong việc phát hành thêm nợ. Sự thắt chặt này đã gây ra khủng hoảng thanh khoản, cũng như đầu tư bất động sản giảm 4% trong tháng 9.
Đây mới là vấn đề: chính phủ muốn chuyển hướng khỏi mô hình tăng trưởng dựa trên đầu tư và nợ, nhưng quốc gia này vẫn chưa thể chuyển sang mô hình dựa trên tiêu dùng. Do đó, với quy mô lĩnh vực bất động sản của Trung Quốc và việc thiếu các động cơ tăng trưởng mới, chúng ta nên kỳ vọng tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc (và toàn cầu) sẽ chậm lại hơn nữa.
Ảnh hưởng đối với Vàng?
Chà, cho đến nay, giá vàng chưa bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng Evergrande, vẫn giữ ở mức dưới $1,800. Mặc dù, xin hãy nhớ rằng vàng nhạy cảm nhất với nền kinh tế Hoa Kỳ và chúng tôi chưa thấy bất kỳ dấu hiệu lây lan nào tràn qua biên giới Trung Quốc. Tuy nhiên, sự chậm lại trong tăng trưởng kinh tế toàn cầu do bong bóng bất động sản của Trung Quốc vỡ sẽ đưa chúng ta đến gần hơn với kịch bản lạm phát đình trệ, điều này sẽ là tín hiệu tích cực đối với giá vàng. Sự giảm tốc trong tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc có thể đột ngột thay đổi câu chuyện về sự phục hồi vững chắc sau đại dịch, khiến các nhà đầu tư lo lắng nhiều hơn về lạm phát. Tăng trưởng kinh tế chậm lại cũng có thể làm giảm lợi suất trái phiếu, điều này sẽ hỗ trợ cho kim loại màu vàng.
Hơn nữa, mặc dù hầu hết các chuyên gia đều đánh giá thấp nguy cơ lây nhiễm tài chính bắt nguồn từ sự sụp đổ của Evergrande (hoặc các nhà phát triển bất động sản Trung Quốc khác), rủi ro như vậy vẫn tồn tại. Nếu nó thành hiện thực, vàng sẽ tỏa sáng như một tài sản trú ẩn an toàn.
Một ảnh hưởng khác có thể xảy ra là Trung Quốc có thể phá giá đồng nhân dân tệ một lần nữa. Khi đầu tư đang suy yếu và tiêu dùng không trở thành động lực đủ cho nền kinh tế, chính phủ có thể đặt cược vào xuất khẩu để hỗ trợ tăng trưởng GDP. Điều này có thể kích hoạt một số dòng vốn trú ẩn vào vàng, nhưng cũng có một số rủi ro ở đây. Như tôi đã viết vào năm 2017, “vào mùa hè năm 2015, Trung Quốc đã phá giá đồng nhân dân tệ, điều này đã đẩy thị trường chứng khoán toàn cầu xuống thấp hơn. Do đó, việc phá giá đồng Nhân dân tệ sẽ khiến đồng Dollar tăng giá, điều này nghe có vẻ không phải tin tốt cho thị trường Vàng”.
Investing