Điều kiện tài chính toàn cầu tạm thời “vượt bão”, tuy nhiên vẫn còn nhiều rủi ro
Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Đợt bán tháo hỗn loạn trên thị trường tài chính trong tháng này hầu như không ảnh hưởng đến điều kiện tài chính toàn cầu, nhưng vẫn tồn tại nhiều rủi ro khó đoán.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp và cổ phiếu đã tạm thời phục hồi sau khi giảm mạnh vào đầu tháng 8 do lo ngại suy thoái kinh tế tại Mỹ, đồng thời, carry trade USD/JPY cũng bị ảnh hưởng mạnh.
Tuy nhiên, những tài sản này vẫn yếu hơn đáng kể so với một tháng trước, chỉ số chứng khoán S&P 500 vẫn thấp hơn 5% so với mức đỉnh của tháng 7. Cổ phiếu châu u cũng chịu tác động tương tự.
Chênh lệch lợi suất giữa trái phiếu doanh nghiệp và TPCP cũng đã thu hẹp bớt. Dù thị trường tài chính đã trải qua những biến động mạnh mẽ, nhưng các điều kiện tài chính vẫn chưa đủ thắt chặt để gây lo ngại rằng nền kinh tế sẽ suy giảm mạnh mẽ, khiến ngân hàng trung ương cắt giảm lãi suất nhanh chóng. "Chúng tôi vẫn chưa thấy những động thái đủ lớn để thay đổi đáng kể các điều kiện tài chính cho các công ty hoặc hộ gia đình", Chris Jeffrey, giám đốc chiến lược vĩ mô tại Legal & General Investment Management cho biết.
Thước đo về các điều kiện tài chính của Mỹ cho thấy rằng mặc dù kể từ giữa tháng Bảy, các điều kiện tài chính đã trở nên khó khăn hơn, những thị trường vẫn đang ở trong tình trạng khá thuận lợi đối với việc vay vốn và huy động tài trợ. Ví dụ, cổ phiếu toàn cầu vẫn tăng gần 10% trong năm nay và spread tín dụng vẫn thấp hơn so với năm 2023.
Goldman ước tính rằng nếu thị trường cổ phiếu giảm thêm 10% nữa, tốc độ tăng trưởng kinh tế của Hoa Kỳ có thể bị giảm xuống dưới 0,5% trong năm tiếp theo. Ngoài tác động đối với Mỹ, các thị trường khác cũng có thể bị ảnh hưởng, tổn thất có thể lên tới 1% tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Hiện tại, với tốc độ tăng trưởng của Hoa Kỳ vẫn trên 2%, chỉ khi thị trường cổ phiếu giảm mạnh hơn nhiều thì mới có thể gây ra tổn thất kinh tế nghiêm trọng.
Với việc Fed chuẩn bị bắt đầu cắt giảm lãi suất và các ngân hàng trung ương khác đã nới lỏng chính sách, điểm mấu chốt rút ra từ những biến động thị trường gần đây là chi phí đi vay giảm, giúp doanh nghiệp và người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận vốn hơn, thúc đẩy hoạt động kinh tế..
Lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã giảm hơn 50 bps kể từ đầu tháng 7, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ Anh và Đức đã giảm hơn 30 bps khi các nhà đầu tư kỳ vọng vào việc BoE cũng như ECB cắt giảm lãi suất mạnh hơn.
Điều này là một tín hiệu tốt cho người đi vay. Lợi suất trái phiếu doanh nghiệp được xếp hạng đầu tư của Mỹ cũng đã giảm 50 bps kể từ đầu tháng 7.
Các công ty được xếp hạng cao đã huy động được 45 tỷ USD từ trái phiếu vào tuần trước, đây là mức cao nhất trong kỳ vọng của các nhà phân tích và là dấu hiệu của sự tự tin đang dần trở lại trên thị trường.
"Hiện tại, các doanh nghiệp và cá nhân không gặp khó khăn trong việc vay mượn hoặc tiếp cận các nguồn vốn từ ngân hàng và tổ chức tài chính. Thật vậy, lợi suất trái phiếu kho bạc thấp hơn đang mở ra cơ hội cho các công ty tham gia thị trường", Idanna Appio, giám đốc danh mục đầu tư tại First Eagle Investment Management cho biết.
Ngay cả lợi suất trái phiếu “rác” cũng giảm 37 bps kể từ đầu tháng 7, điều này cho thấy các điều kiện đã trở nên thuận lợi hơn đối với các công ty được xếp hạng thấp hơn, họ đã huy động được 7.2 tỷ USD từ việc bán trái phiếu tại Mỹ vào tuần trước.
Kỳ vọng rằng sự biến động sẽ vẫn ở mức cao đang tạo ra nhiều lo lắng cho người đi vay. Chỉ số VIX, "thước đo nỗi sợ hãi" của Phố Wall, đã giảm xuống dưới 20 điểm trong tuần này, tuy đây mức thấp nhất trong tháng này, nhưng vẫn cao hơn nhiều so với mức trung bình từ tháng 1 đến tháng 7.
Tháng Tám thường là một khoảng thời gian yên tĩnh, ít hoạt động đối với các công ty phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO), vì vậy, tác động của sự biến động thị trường hiện tại lên việc huy động vốn cổ phần chưa rõ ràng
Các nhà giao dịch cho biết họ vẫn lạc quan miễn là thị trường vẫn bình tĩnh, nhưng vẫn lưu ý đến sự bất ổn sắp tới. Javier Rodriguez, giám đốc tại KPMG, không loại trừ khả năng các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng đang trong quá trình triển khai sẽ bị trì hoãn hoặc thậm chí bị dừng lại.
Theo BofA, trong khi vốn đã đổ vào trái phiếu đầu tư tuần trước, trái phiếu rác đã chứng kiến dòng vốn chảy ra mạnh mẽ, báo hiệu rằng thị trường đang thận trọng hơn.
Theo LSEG, với doanh số bán trái phiếu lợi suất cao trên toàn cầu đạt mức cao nhất trong nửa đầu năm kể từ năm 2021, dòng vốn chảy ra khó có thể khiến người đi vay lo lắng.
Nhưng cũng có một số dòng vốn chảy ra khá lớn. Theo JPMorgan, dòng vốn chảy ra từ các khoản vay có đòn bẩy của Mỹ đã ở mức lớn nhất kể từ đỉnh điểm của đại dịch COVID vào tháng 3/2020. Việc những hoạt động carry trade chững lại cũng có thể làm giảm tính thanh khoản trên thị trường toàn cầu, gây ảnh hưởng xấu đến tăng trưởng kinh tế.
Mathieu Savary, chiến lược gia cấp cao của BCA Research, cho biết: "Khi giao dịch carry trade giảm mạnh, các quỹ sẽ rời khỏi các quốc gia và tài sản nơi họ tài trợ cho hoạt động kinh tế. Kết quả là, điều kiện thanh khoản sẽ bị thắt chặt, làm cho việc tiếp cận vốn trở nên khó khăn hơn. Điều này có thể làm giảm tăng trưởng kinh tế toàn cầu".
Reuters