Forex là gì? Hướng dẫn căn bản về giao dịch trên thị trường Forex
Uông Quang
Manager, Technical Analyst
Bài viết cung cấp một nền tảng vững chắc cho các trader mới trong việc tìm hiểu và bắt đầu giao dịch trên thị trường ngoại hối.
Thị trường ngoại hối (foreign exchange market), thường được gọi tắt là Forex hay FX, là một thị trường phi tập trung (OTC) cho việc mua và bán các loại tiền tệ khác nhau.
Các giao dịch tạo lập thị trường sẽ được thông qua thị trường liên ngân hàng (Interbank) thay vì trên sàn giao dịch tập trung như đối với cổ phiếu.
Thị trường ngoại hối gần gũi đến mức, bạn có thể đã tham gia vào thị trường ngoại hối bằng cách đặt mua một đôi giày nhập khẩu, hoặc mua ngoại tệ khi đi du học, du lịch nước ngoài. Các nhà giao dịch bị thu hút bởi thị trường Forex vì một số lý do, ví dụ như:
- Quy mô và thanh khoản cực lớn của thị trường ngoại hối (khoảng trên 6000 tỷ USD/ngày).
- Cũng như cổ phiếu, chúng ta có nhiều loại tiền tệ để giao dịch và các mức độ biến động khác nhau. Việc có thể mua/bán để kiếm lời theo cả 2 chiều cũng giúp gia tăng số cơ hội kiếm lời.
- Chi phí giao dịch thấp, bạn có thể tự trải nghiệm điều này khi mở một tài khoản giao dịch.
- Giao dịch 24 giờ một ngày, 5 ngày trong tuần.
Thị trường ngoại hối có cách thức hoạt động giống như hầu hết các thị trường khác, ở chỗ nó cũng phụ thuộc chủ yếu vào cung và cầu. Lấy một ví dụ rất cơ bản, nếu có nhu cầu lớn đối với Đô la Mỹ từ các công dân Châu Âu đang nắm giữ đồng Euro, họ sẽ đổi Euro của họ thành Đô la Mỹ. Giá trị của Đô la Mỹ sẽ tăng trong khi giá trị của Euro sẽ giảm. Hãy nhớ rằng giao dịch này chỉ ảnh hưởng đến cặp tiền EUR/USD và sẽ không làm cho USD/JPY giảm giá.
Điều gì tác động đến thị trường ngoại hối?
Trên thực tế, ví dụ trên chỉ là một trong nhiều yếu tố có thể làm dịch chuyển thị trường ngoại hối. Một số yếu tố khác bao gồm các sự kiện kinh tế vĩ mô rộng lớn như bầu cử tổng thống Mỹ, hoặc các yếu tố cụ thể của quốc gia như lãi suất hiện hành, GDP, thất nghiệp, lạm phát, tỷ lệ nợ trên GDP... Các nhà giao dịch chuyên nghiệp thường sử dụng lịch kinh tế để luôn cập nhật những thông tin này sớm nhất có thể.
Điều gì làm cho Forex trở nên hấp dẫn?
Thị trường ngoại hối cho phép các tổ chức lớn, chính phủ, trader và cá nhân trao đổi qua lại các loại tiền tệ khác nhau, thông qua thị trường liên ngân hàng.
Lợi ích của việc giao dịch ngoại hối giữa các ngân hàng trên toàn cầu là ngoại tệ có thể được giao dịch suốt ngày đêm (trong tuần). Do chênh lệch múi giờ, khi phiên giao dịch ở châu Á kết thúc, các ngân hàng châu Âu và Vương quốc Anh sẽ vào phiên giao dịch trước khi chuyển giao cho các ngân hàng tại Mỹ. Một ngày giao dịch đầy đủ kết thúc khi phiên Mỹ chuyển sang phiên châu Á của ngày hôm sau.
Điều làm cho thị trường này trở nên hấp dẫn hơn nữa đối với Trader là cho đến nay nó là thị trường có tính thanh khoản cao nhất trên thế giới. Điều này có nghĩa là các nhà giao dịch có thể dễ dàng vào và thoát các vị thế của mình do luôn sẵn có rất nhiều người mua và người bán sẵn sàng trao đổi ngoại tệ.
Giao dịch ngoại hối là gì và làm thế nào để kiếm tiền từ nó?
Nhiều người tự hỏi làm thế nào để kiếm tiền từ giao dịch ngoại hối. May mắn thay, những điều cơ bản đằng sau giao dịch ngoại hối khá đơn giản. Nếu bạn nghĩ rằng giá trị của một loại tiền tệ sẽ tăng lên (tăng giá), bạn sẽ mua loại tiền đó. Điều này được gọi với thuật ngữ là "Long" hay “Buy”. Nếu bạn cảm thấy đồng tiền đi xuống (mất giá), bạn bán đồng tiền đó. Điều này được gọi với thuật ngữ là "Short" hay “Sell”.
Những ai đang tham gia giao dịch ngoại hối?
Về cơ bản, có hai loại nhà giao dịch trên thị trường ngoại hối: Hedgers (những người phòng hộ cho rủi ro tỷ giá) và Speculators (các nhà đầu cơ). Hedgers luôn tìm cách tránh những biến động cực đoan trong tỷ giá hối đoái. Hãy nghĩ đến các tập đoàn lớn như Apple/Exxon và cách họ giảm thiểu rủi ro với các biến động tỷ giá.
Mặt khác, các nhà đầu cơ luôn tìm kiếm rủi ro và cơ hội từ sự biến động của tỷ giá hối đoái để tận dụng kiếm lời. Nhóm này bao gồm cả các trader chuyên nghiệp tại các trading desk của các ngân hàng và các retail traders (là các nhà giao dịch cá nhân).
Các đọc Forex Quote
Tất cả các nhà giao dịch cần hiểu cách đọc bảng giá FX vì điều này nhằm xác định tỷ giá bạn vào và thoát khỏi giao dịch. Nhìn vào Quote giá bên dưới, loại tiền tệ bên trái trong cặp EUR/USD được gọi là đồng tiền cơ sở (Base currency) là Euro, trong khi đồng tiền bên phải trong cặp này (USD) được gọi là đồng tiền định giá (Quote currency).
Đối với các cặp tiền chính, tỷ giá được cung cấp lên đến năm số thập phân nhưng bốn số đầu tiên là quan trọng nhất. Cần lưu ý là số ở vị trí thập phân thứ tư được gọi là 'pip', tức là 1 pip = 0.0001 (ngoại trừ tỷ giá USD/JPY hay USD/THB thì pip là 2 chữ số sau dấu phẩy). Nếu đồng EUR giảm giá so với USD 100 pips, tỷ giá bán mới sẽ phản ánh mức giá thấp hơn là 1.12528 vì số lượng USD được dùng để mua 1 Euro sẽ thấp hơn.
Các khái niệm chính về Forex cần ghi nhớ
- Tiền tệ cơ sở (Base Currency): Đây là loại tiền tệ đầu tiên xuất hiện khi báo giá một cặp tiền tệ. Trong cặp tỷ giá EUR/USD, Euro là đồng tiền cơ sở.
- Tiền tệ định giá (Quote Currency): Đây là đơn vị tiền tệ thứ hai trong cặp tiền tệ và là Đô la Mỹ vẫn trong ví dụ về cặp EUR/USD.
- Bid: là giá cao nhất mà người mua (người trả giá) có thể trả. Khi bạn đang tìm cách bán một cặp ngoại hối, đây là mức giá bạn sẽ thấy, thường ở bên trái của báo giá và có màu đỏ.
- Ask: ngược lại với giá Bid, đây là mức giá thấp nhất mà người bán sẵn sàng chấp nhận. Khi bạn đang tìm mua một cặp tiền tệ, đây là mức giá bạn sẽ thấy, thường ở bên phải và có màu xanh lam.
- Spread: Đây là sự khác biệt giữa giá Bid và giá Ask thể hiện mức chênh lệch thực tế trên thị trường ngoại hối cơ bản cộng với chênh lệch bổ sung do các nhà môi giới thêm vào.
- Pips: đề cập đến việc di chuyển một chữ số ở vị trí thập phân thứ 4 hoặc thứ 2 của tỷ giá. Đây thường là cách các nhà giao dịch đề cập đến các chuyển động trong một cặp tiền tệ, ví dụ như “GBP/USD tăng 100 pips vào ngày hôm nay”.
- Đòn bẩy (Leverage): Đòn bẩy cho phép các nhà giao dịch giao dịch các vị thế trong khi chỉ đặt một phần nhỏ giá trị đầy đủ của giao dịch. Điều này cho phép các nhà giao dịch kiểm soát các vị thế lớn hơn với số vốn nhỏ. Đòn bẩy có thể khuếch đại cả rủi ro và lợi nhuận.
- Tiền ký quỹ - margin: Đây là số tiền tối thiểu cần thiết để mở một vị thế sử dụng đòn bẩy.
- Tính thanh khoản (Liquidity): Một cặp tiền được coi là có tính thanh khoản nếu nó có thể dễ dàng được mua và bán do có nhiều người tham gia giao dịch cặp tiền đó.