“Giao dịch dựa trên cuộc bầu cử Mỹ” - bài học và cơ hội?
Trần Quốc Khải
Junior Editor
Với một kỳ bầu cử Mỹ quan trọng sắp đến, các nhà đầu tư và phân tích ngày càng được hỏi nhiều về cách họ giao dịch trong sự kiện này. Những thay đổi trong chính sách của chính phủ sau các cuộc bầu cử có thể ảnh hưởng rõ ràng đến các xu hướng kinh tế và thị trường.
Việc dự đoán đúng sự thay đổi chính sách của chính phủ và phản ứng của thị trường là điều không hề đơn giản, ngay cả khi nhà giao dịch đoán đúng kết quả bầu cử đầy bất định này. Như mọi khi, thời điểm là yếu tố then chốt, ngay cả khi có một sự thay đổi chính sách rõ ràng để dựa vào. Các đề xuất chính sách sẽ được công bố khi nào? Thị trường đã phản ánh bao nhiêu khi những đề xuất này trở thành hiện thực?
Chiến dịch tranh cử năm 2016 và chiến thắng của cựu tổng thống Donald Trump là ví dụ điển hình cho những thách thức này. Những tuyên bố của ông về thương mại khiến nhiều nhà đầu tư định vị danh mục theo cách mà họ nghĩ sẽ có lợi nếu ông trở thành Tổng thống và nhanh chóng áp đặt các mức thuế quan. Điều này có lẽ được thể hiện rõ nhất qua các đồng tiền của các quốc gia có thâm hụt thương mại lớn với Mỹ. Nhiều đồng tiền này đã giảm mạnh so với USD ngay vào thời điểm trước và sau cuộc bầu cử.
Peso của Mexico dường như là lựa chọn để giao dịch dựa vào chính sách thuế quan sau khi Trump gọi Hiệp định Thương mại Tự do Bắc Mỹ (Nafta) là “thỏa thuận thương mại tồi tệ nhất”. Đúng vậy, USD đã tăng gần 14% so với peso chỉ trong giai đoạn từ ngày 8-11 tháng 11 năm 2016, với kỳ vọng rằng các quy tắc thương mại sẽ nhanh chóng thay đổi theo hướng bất lợi cho Mexico.
Có thể lập luận rằng tại thời điểm đó, thuế quan tiềm năng lên Mexico ít nhất cũng đã được phản ánh một phần vào tỷ giá peso. Để đồng tiền tiếp tục giảm giá, thuế quan phải trở thành hiện thực, điều này không xảy ra ngay lập tức khi Trump ưu tiên cắt giảm thuế và bãi bỏ quy định. Các cuộc thảo luận về Nafta chỉ bắt đầu vào tháng 8 năm 2017 và các thuế quan rộng hơn chỉ bắt đầu được triển khai vào năm 2018. Đồng peso của Mexico và thị trường cổ phiếu của nước này đã tăng trưởng từ giữa tháng 11 năm 2016 cho đến mùa hè tiếp theo khi các cuộc đàm phán Nafta bắt đầu.
Ngoài việc canh thời điểm công bố chính sách của chính phủ, nhà đầu tư còn phải đối mặt với vấn đề triển khai chính sách. Hãy lấy ví dụ Đạo luật CHIPS và Khoa học vào tháng 8 năm 2022. Chỉ số cổ phiếu ngành bán dẫn Sox đã tăng 15% từ tháng 7 đến ngày 9 tháng 8 khi Tổng thống Biden ký ban hành luật này, vượt trội so với chỉ số S&P 500. Việc khoảng 52 tỷ USD được đầu tư vào ngành bán dẫn đã trở nên rõ ràng và dường như đã được phản ánh trong thị trường. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa rằng cơ hội giao dịch đã kết thúc. Việc triển khai mất thời gian, khi Bộ Thương mại phải thiết lập đội ngũ và hậu cần để quản lý chương trình. Chỉ đến tháng 12 năm 2023, Bộ Thương mại mới công bố khoản phân bổ đầu tiên.
Điều quan trọng ở đây là ngay cả khi thay đổi chính sách đã được biết, thời điểm và nơi nào vốn được triển khai có thể không rõ ràng. Khi các khoản giải ngân được công bố, chúng có thể làm tăng giá không chỉ các cổ phiếu cá nhân mà cả toàn bộ lĩnh vực. Hơn nữa, các chính sách này được tạo ra với hy vọng thúc đẩy vốn từ khu vực tư nhân, do đó tạo ra hiệu ứng nhân đôi tích cực cho nền kinh tế. Trong những trường hợp này, giao dịch dựa trên bầu cử có tiềm năng sinh lời trong thời gian dài.
Thách thức khác khi giao dịch qua các kỳ bầu cử là đánh giá đúng sự thay đổi chính sách so với các yếu tố khác đang tác động lên thị trường. Lấy ví dụ cổ phiếu ngành bán dẫn sau khi Đạo luật CHIPS được thông qua. Mặc dù các khoản đầu tư có thể đã hỗ trợ ngành, nhưng rõ ràng sự lạc quan rộng hơn về công nghệ và trí tuệ nhân tạo cũng đã thu hút nhà đầu tư.
Điều này cũng có thể diễn ra ngược lại, khi giao dịch dựa trên bầu cử có thể bị ảnh hưởng bởi các lực lượng khác, đôi khi không thuộc về chính phủ. Năm 2017, Fed đã bước vào chu kỳ thắt chặt, bình thường hóa chính sách tiền tệ sau nhiều năm nới lỏng chính sách mạnh mẽ sau khủng hoảng tài chính 2008-2009.
Mặc dù kỳ vọng ngày càng tăng về một đợt cắt giảm thuế lớn ban đầu đã hỗ trợ cổ phiếu Mỹ, nhưng động lực tích cực đó đã đảo chiều vào nửa cuối năm 2018 do lo ngại rằng kích thích tài khóa có thể khiến nền kinh tế quá nóng và khiến Fed phải thắt chặt mạnh tay hơn. Đồng thời, chiến tranh thương mại đã làm giảm tâm lý thị trường. Chỉ số S&P 500 giảm khoảng 25% từ tháng 9 đến tháng 12 năm 2018, chỉ phục hồi sau khi lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc kêu gọi ngừng chiến tranh thương mại vào tháng 1 năm 2019 và Fed cam kết sẽ “kiên nhẫn” về các đợt tăng lãi suất trong tương lai.
Việc giao dịch qua các kỳ bầu cử rõ ràng phụ thuộc vào khẩu vị rủi ro và khung thời gian của từng cá nhân. Nhưng có một điều rõ ràng - đặt cược vào các cuộc bầu cử cũng bất định như bất kỳ giao dịch nào khác. Đó luôn là một sự phức tạp. Nhà đầu tư nên thận trọng để tránh bị cuốn vào sự ồn ào chính trị hiện tại.
Financial Times