Liệu đây chỉ là sự ngại ngùng của người Anh hay phản ánh sự mất cân bằng lớn hơn trong việc quan tâm đến lương hưu so với bất động sản?

“Gạch đá” là hữu hình và dễ liên tưởng, trong khi khái niệm về số tiền cần thiết để sống qua những năm tháng khi về giá có vẻ xa vời và không thể biết chắc chắn. Tham vọng tài chính của mọi người thường tập trung vào bất động sản nhiều hơn là cổ phiếu và trái phiếu.

Nhưng điều này có tốt cho cá nhân và nền kinh tế không?

Anh đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng tiết kiệm hưu trí. Một báo cáo của Scottish Widows cho thấy tỷ lệ những người không đủ khả năng chi trả với mức lương hưu “tối thiểu” đã tăng từ 35% lên 38% kể từ năm 2023.

Mặc dù hệ thống hưu trí là một bước tiến lớn trong việc khuyến khích mọi người đầu tư cho nghỉ hưu, nhưng nó có nguy cơ tạo ra sự lầm tưởng rằng như vậy là đủ.

Hơn nữa, việc tích trữ của cải vào bất động sản có khả năng là một chiến lược nguy hiểm nếu điều này đồng nghĩa với việc bỏ qua các tài sản khác. Nó gắn chặt rủi ro của bạn vào một loại tài sản và thường là một khu vực (thậm chí là một con phố). Ngay cả chủ sở hữu nhiều bất động sản cũng sẽ không đạt được sự đa dạng hóa từ danh mục đầu tư cân bằng được cung cấp bởi bất kỳ chương trình lương hưu tiêu chuẩn nào.

Sarah Moody cho rằng bằng cách tăng tiền tiết kiệm lương hưu, chúng ta có thể thúc đẩy đầu tư vào cơ sở hạ tầng quan trọng và các tài sản tư nhân khác - có khả năng thúc đẩy năng suất.

Đó là chưa kể đến lợi ích về thuế và lợi nhuận kép khi đầu tư vào lương hưu.

Các nhà quản lý tài sản và chủ sở hữu nền tảng đầu tư sẽ thu được nhiều lợi ích nếu quốc gia quan tâm đến lương hưu của họ dù chỉ đạt một nửa. Nhưng đó cũng là một trong những thách thức lớn đối với xã hội.

Đối với những người sở hữu nhiều hơn một bất động sản, gánh nặng thuế đã tăng mạnh trong những năm gần đây - từ việc không còn được giảm trừ thuế đối với các khoản thanh toán lãi suất thế chấp cho đến việc giảm trợ cấp thuế đánh vào lợi nhuận trên thị giá và thuế trước bạ cao hơn đối với ngôi nhà thứ hai. Chính phủ Lao động mới rất khó có thể khoan hồng hơn về vấn đề này so với Đảng Bảo thủ.

Điều quan trọng cần phải nhớ là bất động sản được sử dụng đòn bẩy cao thông qua thế chấp, thường chỉ trả lãi đối với hình thức mua để cho thuê. Điều này khiến nhà đầu tư dễ bị ảnh hưởng trước những thay đổi nhanh chóng về lãi suất. Như chúng ta đã thấy vào năm ngoái, những biến động mạnh về lãi suất khiến một số người phải trả nhiều hơn so với ngân sách họ dự trù mỗi tháng. Sự suy thoái lớn về thị trường nhà ở có thể khiến mọi người bán tháo và có nguy cơ rơi vào tình trạng vốn chủ sở hữu âm.

Lý do khiến bất động sản được người Anh yêu thích một phần là bởi giá nhà tăng mạnh trong những thập kỷ gần đây. Theo dữ liệu của Land Registry, giá nhà trung bình ở Anh đã tăng gần gấp 4 lần từ năm 2000 đến năm 2024. Nhưng một phần là do thiếu nguồn cung.

Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves đã cam kết sẽ thúc đẩy mạnh mẽ việc xây dựng nhà ở, với mục tiêu cung cấp 1.5 triệu ngôi nhà trong kỳ họp này. Bất kỳ sự hỗ trợ nào để tạo điều kiện cho nhiều khoản đầu tư tổ chức chảy vào thị trường nhà ở tại Vương quốc Anh đều được khuyến khích. Nếu Đảng Lao động thực hiện đúng cam kết của mình, những vấn đề về nguồn cung này có thể giảm bớt - giảm sự cạnh tranh và các cuộc chiến đấu giá nhà đất.

Mặc dù không nên so sánh "táo với cam", nhưng có thể lập luận rằng bất động sản được định giá cao hơn cổ phiếu (ít nhất là ở Anh).

Phân tích của Abrdn cho thấy giá nhà đang tiệm cận mức đỉnh kỷ lục so với thu nhập. Giá nhà trung bình hiện nay cao gấp 6 lần thu nhập trung bình. Tỷ lệ này đã tăng, mặc dù có một số đỉnh (như thời kỳ Covid) và đáy (Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu).

Ngược lại, chỉ số P/E của FTSE 100 hiện đang ở mức đáy kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Với P/E ở mức khoảng 14, định giá FTSE 100 thấp hơn mức trung bình của 30 năm qua. Điều này cho thấy sự mất cân bằng trong định giá giữa bất động sản và thị trường chứng khoán.

Phải thừa nhận rằng, câu chuyện có thể sẽ khác khi nhìn vào các thị trường như Hoa Kỳ, nơi định giá cổ phiếu cao hơn nhiều.

Việc đánh giá bất động sản so với lương hưu không phải là sự so sánh ngang bằng. Mọi người đều phải có nơi để sống. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải giải quyết sự mất cân bằng về bất động sản - lương hưu của Vương quốc Anh.

Khi cuộc khủng hoảng tiết kiệm hưu trí được giải quyết, bên cạnh những lợi ích cá nhân, cũng sẽ có những lợi ích kinh tế rộng lớn. Một số báo cáo cho rằng một phần lý do khiến tăng trưởng kinh tế chậm lại của Vương quốc Anh trong thời gian gần đây là do năng suất kém, phần lớn bởi đầu tư vào tài sản cố định thấp (các tài sản hữu hình như máy móc và cơ sở hạ tầng).

Trong 40 năm tính đến năm 2022, đầu tư tài sản cố định tại Anh đạt mức thấp nhất trong các nước G7. Bằng cách tăng tiết kiệm lương hưu, chúng ta có thể thúc đẩy đầu tư vào cơ sở hạ tầng quan trọng và các tài sản tư nhân khác - có khả năng thúc đẩy năng suất.

Điều này không chỉ giúp đất nước bớt phụ thuộc vào vốn nước ngoài để tài trợ cho việc nâng cấp cơ sở hạ tầng rất cần thiết, mà còn giúp tăng trưởng kinh tế. Khi mọi người đổ tiền vào bất động sản, chúng ta không thấy bất kỳ lợi ích rộng lớn nào như vậy.

Điều cực kỳ quan trọng là việc đầu tư cho tương lai trở nên đơn giản hơn, dễ tiếp cận hơn và hấp dẫn hơn.

Có một số cách để đạt được điều này, từ việc giới thiệu các công cụ lập kế hoạch nghỉ hưu tốt hơn, liên quan đến việc thúc đẩy các đề xuất "pot for life" của chính phủ. Những điều này sẽ giúp mọi người dễ dàng hơn nhiều trong việc tham gia vào lương hưu của mình bằng cách hợp nhất các quỹ của họ ở một nơi.

Các chính sách khuyến khích tiết kiệm lương hưu cho những người tự kinh doanh cũng rất cần thiết. Trong nhóm này, câu hỏi về tiết kiệm lương hưu thậm chí còn liên quan hơn vì họ không được hưởng lợi từ hệ thống hưu trí.

Khi chính phủ chuẩn bị đánh giá sắp tới về tình hình lương hưu, tất cả những ý tưởng này đều đáng được quan tâm.

Các chính phủ đã liên tiếp đưa ra các biện pháp kích thích sau các biện pháp hỗ trợ thị trường bất động sản tại Vương quốc Anh - với việc cắt giảm thuế trước bạ, hỗ trợ mua nhà và nhiều biện pháp khác. Tuy nhiên, vẫn chưa có biện pháp tương tự nào để giúp thúc đẩy việc sở hữu cổ phiếu của Vương quốc Anh. Việc xóa bỏ thuế trước bạ đối với cổ phiếu tại Vương quốc Anh có thể đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng văn hóa đầu tư tại nước này.

Đã đến lúc lương hưu và đầu tư được quan tâm đúng mức.