Người dân Nga đang rút tiền hàng loạt khỏi các ngân hàng tại đây.

Đồng Rúp đã giảm rất mạnh trong phiên giao dịch thứ Hai trước tin Nga chuẩn bị chịu lệnh trừng phạt chưa từng có tiền đề từ Mỹ và EU.

Hàng dài người xếp hàng tại các máy ATM khi người gửi vội vàng đi rút tiền. Ngân hàng Sberbank Europe, một ngân hàng quốc hữu Nga, nói rằng họ ghi nhận lượng tiền ra đột biến trong thời gian ngắn.

Ngân hàng trung ương Nga công bố rằng họ sẽ tăng lãi suất từ 9.5% lên 20% trong nỗ lực ổn định lại đồng Rúp, khi đồng tiền này đã giảm gần 30% so với USD xuống mức thấp nhất lịch sử, khoảng 119 RUB cho mỗi USD. Đồng tiền đã tăng nhẹ trở lại, nhưng vẫn giảm 20% so với phiên đóng cửa trước, và hiện giảm 28% từ đầu năm tới giờ.

Ngân hàng trung ương Nga cũng đưa ra một số biện pháp kiểm soát vốn, hạn chế dòng tiền ra ngoài nước Nga, khi thống đốc Elvira Nabiullina nói rằng các lệnh trừng phạt ngăn họ bán ngoại tệ để mua vào RUB.

“Đây là một đợt rút tiền hàng loạt quy mô lớn,” Maximilian Hess, chuyên gia kinh tế Nga cho biết. “Có hiệu lực từ 4 giờ sáng nay, ngân hàng trung ương Nga sẽ áp lệnh kiểm soát vốn, nên tình hình sẽ không xấu đi hết mức có thể.”

Kiểm soát vốn đồng nghĩa với việc các quỹ đầu tư nước ngoài không thể thoái vốn tại Nga bằng ngoại tệ.

“Nhưng rồi giải pháp sẽ được đưa ra” để qua mắt các lệnh kiểm soát này. Chúng chỉ có thể trì hoãn tình hình, ông Hess nói thêm. “Tôi cũng nghĩ sẽ có nhiều vụ vỡ nợ tại Nga. Rút tiền hàng loạt đã bắt đầu, và giờ chỉ chờ đợi mọi thứ tự giẫm đạp lên nhau.”

Các biện pháp trừng phạt từ Mỹ và EU khắc nghiệt hơn đáng kể so với các biện pháp trừng phạt trước đây. Họ cũng loại một số ngân hàng Nga khỏi hệ thống thanh toán SWIFT, đóng cửa không phận EU với tàu bay Nga, và đóng băng hoạt động giao dịch của Ngân hàng trung ương Nga. Thụy Sĩ hôm thứ Hai cũng cho biết họ đã tham gia các lệnh trừng phạt của EU lên tài sản Nga, một sự dịch chuyển to lớn khỏi lập trường trung lập hàng trăm năm nay.

“Chúng tôi sẽ làm tê liệt tài sản của Ngân hàng trung ương Nga,” chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nói trong một tuyên bố hôm Chủ Nhật. “Điều này sẽ đóng băng hoạt động giao dịch của họ, khiến họ không thể bán tài sản.”

Lệnh trừng phạt này có ảnh hưởng rất lớn vì dự trữ ngoại hối của Ngân hàng trung ương Nga đã lên tới 630 tỷ USD, mức cao nhất từ trước đến giờ. Khi bị đóng băng tài sản, họ không thể bán EUR hay USD để mua RUB.

Những người dân Nga sẽ gánh nhiều hậu quả nhất, khi họ đã chứng kiến đồng lương và những khoản tiết kiệm của mình bốc hơi chỉ trong vài ngày.

“Tôi nghĩ đánh vào dự trữ ngoại hối là một nước đi rất thâm,” Kamakshya Trivedi, đồng trưởng bộ phận chiến lược FX tại Goldman Sachs cho biết.

Lượng dự trữ ngoại hối lớn của Nga “là tuyến phòng thủ chính trước lệnh trừng phạt lên tài sản Nga. Tôi nghĩ khi nhắm vào đó, sẽ rất khó để Nga bảo vệ đồng Rúp trước áp lực hiện tại, nên RUB sẽ còn yếu thêm. Hơn nữa, biến động thị trường gần đây cũng không gây bất ngờ.”