Phép màu âm nhạc hay phép màu chính trị: Taylor Swift có thể làm cả hai?
Quỳnh Chi
Junior Editor
Sức mạnh của lời ủng hộ từ người nổi tiếng - Nghiên cứu nói gì và điều gì khiến Taylor Swift trở nên đặc biệt?
Đối với nhiều người Mỹ, tin tức gây chấn động từ cuộc tranh luận tổng thống tối thứ Ba không phải là màn trình diễn ấn tượng của Kamala Harris. Mà là sự ủng hộ bất ngờ từ Taylor Swift dành cho bà, chỉ vài phút sau khi cuộc tranh luận kết thúc.
Trong thế giới showbiz, khó có sự ủng hộ nào có tầm ảnh hưởng lớn hơn thế này. Nhưng liệu điều này có thực sự tác động đến cuộc đua quyền lực?
Không ai có thể phủ nhận sức ảnh hưởng mạnh mẽ của Taylor Swift đối với hàng triệu fan hâm mộ. Theo phát ngôn viên Cơ quan Dịch vụ Tổng hợp, chỉ trong vòng 24 giờ, đã có tới 405,999 lượt truy cập vào Vote.gov thông qua link trên Instagram story của Swift. Con số này vượt xa mức trung bình 30,000 lượt truy cập hàng ngày vào đầu tháng 9.
Tuy nhiên, những con số này chưa nói lên được điều gì. Chúng ta vẫn chưa biết liệu những người truy cập có phải là cử tri mới hay không, liệu họ có thực sự đăng ký bỏ phiếu hay không, và quan trọng hơn cả, họ sẽ bỏ phiếu cho ai vào ngày 5/11 tới.
Dù khó có thể đo lường chính xác tác động của Swift, chúng ta vẫn có thể phân tích vấn đề này từ nhiều góc độ. Sau khi nghiên cứu kỹ lưỡng và trò chuyện với các fan hâm mộ của ngôi sao nhạc Pop ở độ tuổi đại học tại Pennsylvania sau cuộc tranh luận, đây là một số điểm đáng chú ý:
Góc nhìn từ các nghiên cứu
Mặc dù có nhiều nghiên cứu về ảnh hưởng của người nổi tiếng trong chính trị, kết quả vẫn còn gây tranh cãi. Ngay cả khi có tác động (và vì thế vẫn được các chính trị gia tìm kiếm), việc đo lường chính xác mức độ ảnh hưởng là một thách thức không nhỏ.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vẫn không ngừng nỗ lực.
Một ví dụ điển hình là trường hợp Oprah Winfrey ủng hộ Barack Obama trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Dân chủ năm 2008. Các nhà nghiên cứu đã phân tích kỹ lưỡng dữ liệu đăng ký tạp chí Oprah, doanh số bán sách và kết quả bầu cử. Họ so sánh thành tích của Obama ở những khu vực có nhiều người đăng ký tạp chí của Oprah hoặc nơi sách do Oprah's Book Club giới thiệu bán chạy đặc biệt. Kết quả cho thấy Obama đã thực sự vượt trội ở những khu vực này, sau khi đã loại trừ các yếu tố nhân khẩu học như chủng tộc, độ tuổi và trình độ học vấn. Họ ước tính rằng sự ủng hộ của Winfrey đã mang lại thêm một triệu phiếu bầu cho Obama trong tổng số hơn 30 triệu phiếu.
Tuy nhiên, ví dụ này chỉ là một phần của bức tranh tổng thể. Nghiên cứu từ Đại học Miami ở Ohio và California State Long Beach chỉ ra rằng sự ủng hộ của người nổi tiếng có tác động mạnh mẽ hơn trong các cuộc bầu cử sơ bộ. Đây là giai đoạn cử tri phải lựa chọn giữa các ứng cử viên tương đối tương đồng. Trong bối cảnh cử tri chưa có quan điểm rõ ràng, tiếng nói của một ngôi sao đáng tin cậy có thể trở nên cực kỳ quan trọng.
Tuy nhiên, trong các cuộc tổng tuyển cử, đảng phái thường là yếu tố quyết định lựa chọn của cử tri. Quan điểm chính trị thường hình thành từ sớm và ít khi bị lay chuyển bởi lời kêu gọi của người nổi tiếng. Minh chứng rõ ràng nhất là trường hợp của Hillary Clinton năm 2016. Dù được hậu thuẫn bởi dàn sao đình đám như Beyoncé, Jay-Z, LeBron James, Kendall Jenner, George Clooney và nhiều người khác, bà vẫn thất bại trong cuộc đua vào Nhà Trắng.
Vậy liệu sự ủng hộ của Swift có phải là một trường hợp đặc biệt?
Phó Tổng thống Harris là một ứng cử viên khá đặc biệt. Bà mới tham gia cuộc đua chưa đầy hai tháng trước. Theo khảo sát gần đây của New York Times/Siena College, 28% cử tri tiềm năng cho biết họ vẫn cần tìm hiểu thêm về bà. Con số này với Trump chỉ là 9%. Nếu sự ủng hộ của người nổi tiếng có tác động mạnh hơn khi cử tri chưa có ấn tượng rõ ràng về một ứng viên, Harris có thể hưởng lợi do còn khá mới mẻ trong mắt công chúng.
Một câu hỏi quan trọng khác là: Ai sẽ dễ bị ảnh hưởng nhất bởi thông điệp của Swift?
Mặc dù phần lớn fan của Taylor Swift là đảng viên Dân chủ (theo khảo sát của YouGov), nhưng tầm ảnh hưởng của cô vượt ra khỏi ranh giới đảng phái. Khoảng một phần ba cử tri không ủng hộ cả Trump lẫn Harris đều bày tỏ thiện cảm với cô. Có thể một bộ phận nhỏ trong số này sẽ bị thuyết phục bởi lời kêu gọi của Taylor Swift.
Thêm vào đó, xu hướng chính trị thường hình thành từ tuổi trẻ, điều này có thể là một lợi thế cho "hiệu ứng Swift". Khảo sát của YouGov cho thấy nhóm người trẻ nhất có xu hướng là những fan cuồng nhiệt nhất của Swift.
Giáo sư E. Michele Ramsey tại Penn State Berks, người đang giảng dạy một khóa học về Taylỏ Swift, nhận định: "Cử tri trẻ thường hoài nghi với các tổ chức và lãnh đạo truyền thống. Thay vào đó, họ tin tưởng vào những người họ ngưỡng mộ. Thần tượng của chúng ta là những hình mẫu mà ta muốn noi theo."
Quan điểm này được phản ánh qua cuộc trò chuyện với một số sinh viên.
Buse Onat, sinh viên năm ba 20 tuổi tại Đại học Scranton, là một cử tri còn đang cân nhắc. Lớn lên cùng âm nhạc của Taylor Swift, Onat xem nữ ca sĩ như "một nhân vật có ý nghĩa đặc biệt" trong cuộc đời mình. Là người không quá quan tâm đến chính trị, Onat chia sẻ: "Khi có một người như Taylor Swift lên tiếng ủng hộ, tôi cảm thấy như thể: Mình có thể chưa hiểu hết vấn đề, nhưng có người đã hiểu và đang chỉ đường cho mình."
Grace Miller, 22 tuổi, sinh viên năm cuối Đại học Kutztown, xuất thân từ một gia đình theo đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, sự ủng hộ của thần tượng đã củng cố thêm cảm tình của cô với bà Harris. Miller nói: "Khi Taylor Swift không ngần ngại bày tỏ quan điểm ủng hộ ai đó, khiến tôi cảm thấy có lẽ người đó thực sự là lựa chọn đúng đắn."
Theo khảo sát của YouGov, chỉ 8% người được hỏi cho biết sự ủng hộ của Taylor Swift có thể khiến họ nghiêng về ứng cử viên mà cô yêu thích. Đa số nói rằng điều này không ảnh hưởng đến quyết định của họ.
Lillian Morales, sinh viên năm nhất tại Penn State Berks, dự định bỏ phiếu cho Harris và khẳng định lời kêu gọi của nữ ca sĩ không hề tác động đến quyết định cuối cùng của cô. "Tôi không quan tâm người khác bỏ phiếu cho ai," Morales nói. "Nếu Taylor Swift muốn chia sẻ lựa chọn của mình, đó là quyền của cô ấy."
Thực tế, cộng đồng fan của Taylor Swift đã có tổ chức chính trị từ trước khi có sự ủng hộ này. Nhóm "Swifties for Kamala" được thành lập ngay khi Tổng thống Biden tuyên bố rút lui khỏi cuộc đua. Một bài đăng trên Instagram có lẽ không đủ để huy động thêm cử tri Swifties hơn nữa.
Theo Erin L. Rossiter, trợ lý giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Notre Dame, "Swifties for Kamala" đã "hoàn toàn dự đoán được tuyên bố này". "Giờ đây, với sự ủng hộ chính thức, hoạt động của họ được hợp thức hóa và có thể trở nên mạnh mẽ hơn trong việc tổ chức" - dù nền tảng đã được xây dựng từ trước.
Vậy điều gì sẽ tạo nên sự khác biệt? Liệu tác động của Swift sẽ là thay đổi quan điểm hay thúc đẩy cử tri đi bầu?
Thống kê cho thấy cử tri trẻ thường ít tham gia bỏ phiếu hơn so với các nhóm tuổi khác. Trong một cuộc bầu cử cân não, nếu lời kêu gọi của nữ thần tượng có thể thuyết phục được dù chỉ một bộ phận nhỏ cử tri trẻ tiềm năng thiên Dân chủ đăng ký và đi bầu, nó cũng có thể tạo nên sự khác biệt đáng kể.
Tuy nhiên, việc đo lường chính xác tác động này là một thách thức. Nếu Harris ghi nhận sự gia tăng trong các cuộc thăm dò ý kiến hoặc đăng ký cử tri, sẽ rất khó để xác định liệu đó là nhờ sự ủng hộ của Taylor Swift, một màn trình diễn ấn tượng trong cuộc tranh luận, hay do các yếu tố khác.
Ngoài ra, sự ủng hộ này có thể mang lại những tác động gián tiếp khác, ví dụ như có thể thúc đẩy hoạt động gây quỹ hoặc tạo ra làn sóng truyền thông tích cực cho chiến dịch.
Sự hứng khởi là yếu tố quan trọng trong mọi chiến dịch tranh cử, nhưng không dễ để đánh giá chính xác. Nếu bạn cảm thấy cuộc bầu cử năm nay phần lớn dựa vào "cảm xúc", bạn không đơn độc. Minh chứng rõ ràng nhất là việc chiến dịch Harris/Walz đã nhanh chóng tung ra những chiếc vòng tay tình bạn lấy cảm hứng từ Swifties ngay sau tuyên bố ủng hộ. Và chúng đã "cháy hàng" chỉ trong vòng chưa đầy 24 giờ.
The NewYork Times