Với giá trị vốn hóa thị trường hiện tại, VinFast lớn hơn khoảng sáu lần so với nhà sản xuất xe điện Trung Quốc XPeng Inc., công ty niêm yết cổ phiếu tại Mỹ vào năm 2020.

VinFast là ví dụ mới nhất về một công ty giao dịch mỏng, vụt sáng ngay khi chào sàn, sau khi hoàn tất việc sáp nhập SPAC. Thị trường được chứng kiến ​​những đợt tăng giá ngoạn mục kết thúc một vài phiên giao dịch sau khi thương vụ sáp nhập hoàn thành, khi các nhà giao dịch chốt lời các công ty có cổ phần hạn chế — nghĩa là tài sản của ông Vượng có thể tăng vọt trong thời gian ngắn.

De-SPAC - thuật ngữ chỉ các công ty ra mắt công chúng thông qua sáp nhập SPAC - ra mắt lần đầu trong năm nay chứng kiến ​​​​sự sụt giảm trung bình khoảng 45%, với 18 công ty trong số đó mất hơn 70% giá trị, theo dữ liệu biên soạn bởi Bloomberg.

Hồ sơ pháp lý cho thấy tỷ phú Phạm Nhật Vượng, người giàu có nhất Việt Nam, kiểm soát trực tiếp và gián tiếp 99% cổ phần đang lưu hành của công ty, chủ yếu thông qua tập đoàn của ông, Công ty Cổ phần Vingroup. Điều đó hạn chế số lượng cổ phiếu sẵn có cho các nhà đầu tư khác có mong muốn giao dịch, nghĩa là cổ phiếu sẽ có xu hướng biến động lớn. Bloomberg Billionaires Index trước đây chưa tính cổ phần của ông Vượng trong công ty sản xuất ô tô mà ông thành lập năm 2017.

Jay Ritter, giáo sư tài chính tại Đại học Florida, cho biết: “Giá cổ phiếu sẽ rất biến động cho đến khi có số lượng cổ phiếu được đổ nhiều hơn ra thị trường”.

Nếu VinFast có thể giữ vững lợi nhuận của mình, thì doanh nghiệp này sẽ ở một vị thế độc nhất do hiệu suất ảm đạm của các nhà sản xuất ô tô điện khác công bố thông qua SPAC, bao gồm Lordstown Motors Corp., Nikola Corp. và Faraday Future Intelligent Electric Inc., tất cả đều mất hơn 90% giá trị thị trường của họ kể từ khi sáp nhập.

Dẫu vậy, VinFast vẫn chưa giải quyết được triệt để các vấn đề về vận hành. Vào tháng 5, VinFast đã thu hồi toàn bộ lô xe điện xuất khẩu sang Mỹ vì lo ngại an toàn. Công ty cũng cắt giảm một số lực lượng lao động tại Mỹ, ghi nhận doanh số bán hàng khiêm tốn và lỗ ròng ngày càng lớn.

“Đã có một vài đánh giá tiêu cực”, giám đốc điều hành VinFast Lê Thị Thu Thủy chia sẻ với Bloomberg Television vào thứ Ba. “Chúng tôi rất coi trọng điều này, chúng tôi đã xem xét kỹ càng các phản hồi, từ đó rút ra bài học để cải tiến phương tiện của mình.”

Trong 6 năm hoạt động, VinFast đã huy động được 9.3 tỷ USD để trang trải chi phí hoạt động và vốn, phần lớn đến từ các hoạt động kinh doanh khác của ông Vượng.

Tuy nhiên, công ty đã bắt đầu xây dựng một nhà máy ở Bắc Carolina vào tháng trước, dự báo doanh số bán hàng sẽ đạt 45,000 đến 50,000 chiếc trong năm nay và ông Vượng dự đoán sẽ hòa vốn vào cuối năm 2024.

VinFast đã lên kế hoạch chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng, nhưng kế hoạch này đã bị hủy bỏ và công ty lựa chọn niêm yết SPAC, sau khi sự quan tâm của nhà đầu tư đối với các công ty khởi nghiệp thua lỗ giảm dần trong năm qua. Thay vào đó, ông Vượng đã đồng ý hợp nhất với công ty séc trắng Black Spade Acquisition Co., thành lập bởi ông trùm sòng bạc Lawrence Ho.

Tỷ phú Phạm Nhật Vượng, người học ngành kinh tế địa chất ở Nga, đã làm giàu vào những năm 1990 ở Ukraine với công việc kinh doanh mì ăn liền. Doanh nhân gốc Hà Nội đã bán lại công ty cho Nestle SA vào năm 2010, 9 năm sau khi ông quay trở lại Việt Nam.

Vào thời điểm đó, ông đã thành lập Công ty cổ phần Vingroup được giao dịch công khai, tập trung vào bất động sản, khu nghỉ dưỡng, trường học, trung tâm mua sắm, v.v. Công ty đã đạt doanh thu 4.4 tỷ USD vào năm ngoái và vẫn là cổ đông lớn của VinFast.