Bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới mang nhiều ý nghĩa quan trọng đối với các nhà đầu tư. Khi Joe Biden chuẩn bị rời Nhà Trắng, ông đã để lại một “di sản” kinh tế đáng ngưỡng mộ, tạo nền tảng cho môi trường đầu tư thuận lợi.

Dưới thời Biden, nền kinh tế Mỹ đã tạo thêm 15 triệu việc làm. Tỷ lệ thất nghiệp 4% hiện nay là mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. GDP tính theo giá trị tuyệt đối đạt mức cao nhất từ trước đến nay. Lợi nhuận doanh nghiệp và giá cổ phiếu cũng vậy, tăng khoảng 45% kể từ khi Biden nhậm chức. USD mạnh hơn hẳn so với các đồng tiền chủ chốt khác. Lạm phát hiện ở mức khoảng 3%, thấp hơn nhiều so với đỉnh điểm hậu đại dịch. Thu nhập khả dụng điều chỉnh theo lạm phát của hộ gia đình trung bình đang tăng, báo hiệu triển vọng tăng trưởng tích cực.

Tuy nhiên, tình hình khả quan này có thể gặp rủi ro trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới nếu Donald Trump trở lại nắm quyền. Những thay đổi tiềm tàng thuộc ba nhóm chính: thành tựu lập pháp của Biden, chính sách liên quan đến thương mại và quan hệ đối ngoại, cũng như những vấn đề gắn với quy định và nhân sự của các cơ quan chính phủ.

Việc thực hiện chính sách tiền tệ cũng có thể bị ảnh hưởng. Dưới thời Biden, Fed đã thắt chặt chính sách để làm lạm phát hạ nhiệt mà không chịu áp lực chính trị. Liệu Trump có can thiệp vào chính sách tiền tệ nếu tái đắc cử, như ông đã từng cố gắng trong quá khứ? Tổng thống tiếp theo cũng có thể chọn người kế nhiệm Chủ tịch Fed Jay Powell khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào tháng 5/2026.

Về mặt lập pháp, Biden và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đã thành công trong việc thúc đẩy các đạo luật lưỡng đảng nhằm hỗ trợ đầu tư dài hạn và tăng cường khả năng cạnh tranh của Mỹ. Ba biện pháp đáng chú ý hiện có nguy cơ bị đảo ngược. Thứ nhất là đạo luật cuối cùng đã giải quyết tình trạng thiếu hụt cơ sở hạ tầng công cộng ở Mỹ. Những khoản đầu tư dài hạn vào đường sá, cầu cống và hệ thống nước đã bị trì hoãn nhiều lần, và hầu như không có kế hoạch chuẩn bị trước để đối phó với những thách thức ngày càng tăng từ biến đổi khí hậu.

Thứ hai, chính quyền Biden đã thông qua Đạo luật Chips, cung cấp nguồn tài trợ cho ngành công nghệ và giảm sự phụ thuộc của Mỹ vào nguồn cung nước ngoài trong các lĩnh vực quan trọng.

Thành công lập pháp lớn thứ ba là Đạo luật Giảm lạm phát, đã thúc đẩy mạnh mẽ việc phát triển năng lượng xanh. Điều này không chỉ quan trọng đối với môi trường mà còn vì mạng lưới điện của Mỹ sẽ không đáp ứng được nhu cầu trong tương lai nếu không sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo và nâng cấp cơ sở hạ tầng cơ bản.

Mối quan hệ giữa thương mại và chính sách đối ngoại cũng cần được các nhà đầu tư chú ý. Chính quyền Biden đã tăng cường quan hệ của Mỹ với các quốc gia khác. Chính quyền hiện tại đã ban hành các biện pháp thuế quan mới với cách tiếp cận mềm dẻo hơn so với thời Trump, tập trung vào việc giải quyết các vấn đề cụ thể như hành vi bán phá giá và đảm bảo an ninh quốc gia.

Trump có ý định sử dụng thuế quan một cách quyết liệt, thậm chí còn vượt xa cả nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông. Ông đã kêu gọi áp thuế lên gần như tất cả hàng nhập khẩu vào Mỹ, bao gồm cả từ các nước đồng minh và đối tác thương mại thân thiện. Đồng thời, Trump cũng ủng hộ USD yếu hơn. Giới chuyên gia kinh tế nhìn chung nhận định rằng hệ quả cuối cùng sẽ là một bức tranh kinh tế ảm đạm hơn, không chỉ ở Mỹ mà còn ở các quốc gia khác. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng có thể chậm lại, trong khi lạm phát có xu hướng leo thang. Đồng thời, sự hấp dẫn của TPCP Mỹ sẽ giảm, gây áp lực tăng lãi suất.

Chính sách nhập cư có thể là một rủi ro khác đối với nền kinh tế Mỹ nếu Trump tái đắc cử. Từ lâu, kinh tế Mỹ đã phát triển mạnh mẽ nhờ sức hút đối với người nhập cư ở cả hai lĩnh vực: giáo dục và kinh tế. Hiện nay, các ngành như nông nghiệp và khách sạn đang báo động về tình trạng thiếu lao động. Hai phần ba số tiến sĩ đang làm việc trong lĩnh vực kỹ thuật và y tế ở Mỹ là người nhập cư. Thất bại trong cải cách hệ thống và khuyến khích nhập cư hợp pháp sẽ làm chậm tăng trưởng kinh tế và gây ra lạm phát. Cựu Tổng thống đã bác bỏ dự luật nhập cư lưỡng đảng toàn diện hồi đầu năm nay.

Ông Trump cũng ủng hộ những thay đổi mạnh mẽ trong quy định của chính phủ và nhân sự cơ quan nếu tái đắc cử, có thể loại bỏ hàng nghìn vị trí công chức phi đảng phái. Trong số này có các nhà khoa học và chuyên gia kỹ thuật khác trong các cơ quan liên bang, những người làm việc về các chính sách. Quyết định gần đây của Tòa án Tối cao về việc đảo ngược cái gọi là "sự nhượng bộ Chevron" - vốn cho phép các chuyên gia kỹ thuật trong các cơ quan đặt ra các quy tắc cụ thể - sẽ đẩy mạnh hơn nữa xu hướng này, trao nhiều quyền lực hơn cho các nhân sự được bổ nhiệm chính trị.

Kinh nghiệm từ quá khứ chỉ ra rằng việc áp dụng các quy định một cách cẩn trọng và hợp lý, chứ không phải là loại bỏ hoàn toàn các quy định, mới là yếu tố gắn liền chặt chẽ với sự phát triển kinh tế lâu dài và ổn định. Điều này một lần nữa nhấn mạnh rằng kết quả của các cuộc bầu cử có thể mang lại những ảnh hưởng sâu rộng và đáng kể đến nhiều khía cạnh của đời sống kinh tế - xã hội.