Thủ tướng Trudeau tái đắc cử nhiệm kỳ thứ 3 liên tiếp, nhưng không thể đưa Đảng Tự do chiếm đa số
Anh Tùng, CFA
Senior Analyst
Thủ tướng Justin Trudeau đã chiến thắng trong cuộc bầu cử của Canada, mặc dù Đảng của ông không thể giành lại đa số trong Quốc hội.
Đảng Tự do của Trudeau đã chiến thắng ở 158 trong tổng số 338 ghế tại Hạ viện, theo 99% số phiếu được kiểm đếm. Con số này lớn hơn chỉ 1 ghế so với cuộc bầu cử năm 2019 mà ông đã giành chiến thắng. Đảng Bảo thủ đối lập chính, được dẫn dắt bởi Erin O’Toole, đã giành được 119 ghế, ít hơn 2 ghế so với đợt bầu cử 2019. Vì vậy, đây là lần thứ 2 liên tiếp Đảng Tự do không thể chiếm đa số tại Quốc hội, và chỉ giành chiến thắng ở các bang như Toronto, Montreal và các thành phố khác.
Nhìn chung, kết quả này không có nhiều thay đổi so với nhiệm kỳ trước kia, một chính phủ thiểu số ổn định cho phép thủ tướng tiếp tục theo đuổi chương trình nghị sự chi tiêu lớn, vốn đã nhận được sự ủng hộ của quốc hội vào đầu năm nay. Ngoài ra, Trudeau nên tìm kiếm sự ủng hộ trong cơ quan lập pháp để thúc đẩy các cam kết tranh cử mới như tăng thuế đối với các tổ chức tài chính và áp đặt các quy định chặt chẽ hơn về khí thải đối với lĩnh vực dầu khí.
Các dự luật khác dự kiến sẽ nhanh chóng được đưa ra bao gồm các quy định mới sẽ buộc các công ty truyền thông như Netflix và TikTok phải tài trợ và quảng bá nội dung của Canada. Dự luật này ở nhiệm kỳ trước đó của ông chưa bao giờ giành được quyền thông qua Thượng viện trước khi cuộc bầu cử được tiến hành.
Trong bài phát biểu chiến thắng tại Montreal, Trudeau đã ví kết quả bầu cử giống như việc cử tri đưa các nghị sĩ “trở lại làm việc”. “Tôi nghe nói, các nghị sĩ chỉ muốn quay trở lại làm việc với những điều thân thuộc nhất, mà không lo lắng về đại dịch này hay về một cuộc bầu cử.”.
Chiến thắng của Đảng Tự do là một cột mốc lịch sử đối với Trudeau, đánh dấu lần thứ 8 một nhà lãnh đạo Canada giành chiến thắng trong 3 cuộc bầu cử liên tiếp. Cha của Trudeau, Pierre, cũng đã làm được điều đó. Nó cũng thể hiện cú lội ngược dòng ngoạn mục của Trudeau, mà theo khảo sát 5 tuần trước đó, đảng của ông luôn thất thế.
Tính trên tổng số phiếu bầu toàn quốc, đảng Tự do chỉ có 32.2% số phiếu, mức thấp nhất đối với bất kỳ đảng cầm quyền nào trong lịch sử quốc gia. Đảng Bảo thủ đứng ở mức 34%.
Kết quả phản ánh một quốc gia không chắc chắn về tương lai trước mắt của mình giữa làn sóng thứ 4 của đại dịch. Người dân Canada đang phải đối phó với mức nợ ngày càng tăng và lo ngại về sự chuyển dịch trong tương lai từ một quốc gia mạnh về sản xuất dầu sang một nền kinh tế hạn chế lượng chất thải carbon. Các nhà lãnh đạo đảng đã đấu tranh để tìm ra một thông điệp nhất quán để đoàn kết các cử tri.
Giống như năm 2019, khi Trudeau mất đa số, kết quả cũng nhấn mạnh sự chia rẽ nội bộ mà quốc gia này phải đối mặt. Những người Canada ở miền Tây giàu tài nguyên lại bỏ phiếu nhiều cho đảng Bảo thủ, một đảng ủng hộ nhiều hơn lĩnh vực năng lượng. Những người Quebec đã bầu cho những người theo chủ nghĩa dân tộc với số lượng lớn, thay vì đứng về Trudeau.
Mặc dù Đảng Tự do vẫn không thể lấy lại được đa số trong nhiệm kỳ năm 2021 lần này, Trudeau vẫn sẽ có một chính phủ thiểu số ổn định. Ông có nhiều mối quan hệ với các cử tri khác để thông qua luật, tạo đòn bẩy tối đa cho Thủ tướng. Đảng Dân chủ Mới giành được 25 ghế, trong khi Khối Quebecois có 34 ghế, nếu ông có thể "liên minh" hai đảng này với đảng Tự do của ông, lượng phiếu để thông qua một dự luật hoàn toàn có thể vượt 170.
Các chính phủ thiểu số đã trở nên quen thuộc với người dân Canada. 7 cuộc bầu cử trước đây đã tạo ra 5 chính phủ thiểu số. Chúng phổ biến vì chúng yêu cầu sự tham gia của nhiều đảng để đưa ra luật. Nhưng có một nhược điểm. Chính phủ thiểu số khó có thể có các kế hoạch dài hạn, như khả năng cạnh tranh của Canada đang suy yếu, hoặc quá trình chuyển đổi nền kinh tế ít sử dụng nhiên liệu carbon.
Kể từ cuộc bầu cử năm 2019, chỉ số chứng khoán Canada đã tăng 23%, chỉ bằng một nửa mức tăng của S&P 500. Đồng Loonie yếu thứ 2 trong nhóm G-10.
Trudeau phần lớn nắm quyền kiểm soát chương trình nghị sự kinh tế vào tháng trước trước khi ông kêu gọi cuộc bầu cử, với cả 3 đảng đối lập đều ủng hộ dự luật cung cấp khoản vay khẩn cấp để đối phó với đại dịch. Đảng Tự do đã thông qua kế hoạch ngân sách vào tháng 4 với 140 tỷ CAD. Ngay cả đảng Bảo thủ cũng ủng hộ phần lớn các biện pháp hỗ trợ đại dịch của chính phủ Tự do trong phần lớn năm ngoái.
Bloomberg