Toàn cảnh vụ ám sát cựu thủ tướng Nhật Shinzo Abe
Tùng Trịnh
CEO
Shinzo Abe, cựu thủ tướng tại vị lâu nhất của Nhật Bản, đã bị bắn trong lúc phát biểu tại thành phố Nara phía tây nước này.
Ông Abe gục xuống và được đưa đến bệnh viện bằng trực thăng sau khi hai phát đạn bắn trúng cổ và xương đòn trái của ông, theo sở cứu hỏa địa phương. Ông đã bất tỉnh và tim ngừng đập.
Việc ám sát một trong những nhà lãnh đạo quan trọng nhất của Nhật Bản sẽ gây chấn động một xã hội vốn ít phải chịu bạo lực chính trị trong nửa thế kỷ qua.
“Một hành động tàn bạo như vậy là không thể tha thứ và chúng tôi kiên quyết lên án nó,” Hirokazu Matsuno, Chánh văn phòng nội các Nhật Bản, cho biết. Hiện tại chưa rõ về tình trạng của ông Abe, Matsuno nói.
Theo báo chí địa phương, cảnh sát đã bắt giữ một nam nghi phạm 41 tuổi tại hiện trường vụ xả súng. Các báo cáo cho biết thêm, kẻ tấn công đã sử dụng một khẩu súng ngắn.
Những người ngoài cuộc quay video qua điện thoại di động cho thấy Abe đang có một bài phát biểu gần ga Yamato-Saidaiji, ngoại ô Nara. Một làn khói trắng hiện ra sau lưng ông.
Hai sinh viên chứng kiến vụ xả súng nói với đài truyền hình NHK rằng họ nghe thấy một tiếng nổ lớn khi ông Abe bị bắn phát đầu tiên.
“Ông ấy không gục ngã, chúng tôi chỉ nghe thấy một tiếng nổ rất lớn sau phát súng đầu tiên, nhưng có vẻ như không có gì xảy ra với ông,” một trong số các sinh viên cho biết. Cô ấy nói rằng khói "có thể nhìn thấy rõ ràng sau phát súng thứ hai" và "Ông Abe gục ngã ngay khi phát súng thứ hai được bắn ra".
Học sinh thứ hai nói rằng kẻ xả súng “không chạy trốn mà ở lại đó, đặt súng gần đó. Hắn rất nhanh đã bị an ninh bao vây ”.
Rahm Emanuel, Đại sứ Mỹ tại Nhật Bản, cho biết ông rất sốc trước vụ xả súng. Ông nói: “Abe-san là một nhà lãnh đạo xuất sắc của Nhật Bản và là đồng minh vững chắc của Hoa Kỳ."
Trong hai nhiệm kỳ của mình từ 2006 đến 2007 và 2012 đến 2020, Abe được biết đến với kế hoạch phục hưng kinh tế và quan điểm bảo thủ của ông về lịch sử.
Gói kích cầu Abenomics, đã được triển khai vào năm 2012, nhằm mục đích đưa nền kinh tế Nhật Bản thoát khỏi tình trạng giảm phát hàng thập kỷ.
Abe cũng có quan điểm diều hâu về lịch sử và cải cách hiến pháp theo chủ nghĩa hòa bình để mở rộng vai trò quân sự của Nhật Bản - một kế hoạch mà ông tiếp tục ủng hộ sau khi từ chức hai năm trước do sức khỏe kém.
Ngay cả sau khi Fumio Kishida nhậm chức thủ tướng vào tháng 10 năm ngoái, Abe vẫn có ảnh hưởng trong mọi khía cạnh chính sách của Nhật Bản với tư cách là người đứng đầu phe lớn nhất của đảng Dân chủ Tự do cầm quyền.
Trước khi xảy ra vụ nổ súng vào thứ Sáu, cựu thủ tướng đang vận động cho cuộc bầu cử thượng viện của Nhật Bản. Ông quyết liệt bảo vệ di sản của chương trình kinh tế của mình và kêu gọi công chúng ủng hộ việc tăng chi tiêu quốc phòng trong bối cảnh Nga xâm lược Ukraine và lo ngại rằng Trung Quốc có thể tấn công Đài Loan.
Ngoài chính sách kinh tế của mình, ông Abe cũng thúc đẩy thương mại tự do và thúc đẩy tầm nhìn của mình về một "Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở", vốn đã được Kishida và tổng thống Mỹ Joe Biden kế thừa khi họ xây dựng một loạt liên minh trong khu vực để đối trọng với Trung Quốc.
FT