Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg chuẩn bị gặp Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida trong chuyến công du châu Á đã làm dấy lên nghi ngờ ở Trung Quốc, vốn cảnh giác với nỗ lực xây dựng quan hệ với các nước láng giềng của tổ chức này.

Chuyến đi tới Tokyo và Seoul của ông Stoltenberg diễn ra sau khi các nhà lãnh đạo của Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia và New Zealand lần đầu tiên tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO gồm 30 thành viên vào năm ngoái. Người đứng đầu NATO đã đến thăm một căn cứ không quân và sẽ đưa ra đánh giá với thủ tướng Kishida vào thứ Ba, cũng như có bài phát biểu tại thành phố vào ngày hôm sau.

Kể từ cuộc chiến tranh Nga-Ukraine một năm trước, Trung Quốc đã đổ lỗi cho NATO chống lại Nga và cáo buộc Mỹ tìm cách thiết lập một liên minh tương tự ở Châu Á-Thái Bình Dương.

Trong thời gian đến thăm Hàn Quốc, ông Stoltenberg đã phát biểu tại Viện Nghiên cứu Cấp cao CHEY rằng “Những gì xảy ra ở Châu u có ý nghĩa quan trọng đối với Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương, và những gì xảy ra ở Châu Á có ý nghĩa rất lớn đối với NATO”. Ông nhấn mạnh việc tăng cường viện trợ quân sự cho Ukraine là vấn đề cấp bách, đồng thời cho rằng điều này có thể khiến Nga tham gia đàm phán.

Mặc dù Seoul đã cung cấp các trang thiết bị không gây sát thương trị giá 4.7 tỷ won (3.8 triệu USD) bao gồm áo chống đạn, chăn, mũ bảo hiểm và thuốc, nhưng Seoul đã không chấp nhận nhiều yêu cầu cung cấp vũ khí từ Ukraine. Nhật Bản, nước vẫn giữ hiến pháp hòa bình không thay đổi kể từ năm 1947, cũng đã viện trợ các nguồn cung tương tự, nhưng không có vũ khí sát thương.

Chuyến đi của ông Stoltenberg tới hai nước láng giềng của Trung Quốc đã khiến Bắc Kinh lo ngại.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ning chia sẻ với các phóng viên hôm thứ Hai (30/1): “NATO đã liên tục đi ra ngoài các khu vực phòng thủ truyền thống của mình, đạt được những tiến bộ trong các lãnh thổ mới, đồng thời tăng cường quan hệ quân sự và an ninh với các nước Châu Á - Thái Bình Dương. Những tiến bộ như vậy cũng đòi hỏi sự cảnh giác cao độ giữa các nước trong khu vực”.

Việc Nga tấn công Ukraine đã gây ra lo ngại ở Nhật Bản rằng Trung Quốc có thể được khuyến khích thực hiện một nỗ lực tương tự đối với Đài Loan, một động thái mà Tokyo coi là ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh của chính họ. Nhật Bản đã ủng hộ Ukraine và áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga, trong khi vẫn duy trì các mối quan hệ về năng lượng.

Ông Kishida đã đưa Nhật Bản vào lộ trình tăng chi tiêu quốc phòng lớn nhất kể từ khi kết thúc Thế chiến II và đầu tháng này, ông đã đến Ý, Pháp, Anh và Canada với mục đích củng cố liên minh của đất nước với Mỹ để ngăn chặn Trung Quốc.

“Trung Quốc đặt ra thách thức đối với các giá trị, lợi ích và an ninh của chúng tôi”, ông Stoltenberg phát biểu tại Viện CHEY hôm thứ Hai (30/1).

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Bắc Kinh, vài ngày sau khi Nhật Bản đạt được thỏa thuận với Mỹ và Hà Lan nhằm hạn chế xuất khẩu một số chất bán dẫn sang Trung Quốc. Những khó khăn trong việc tranh chấp ở biển Hoa Đông cũng leo thang vào thứ Hai sau khi một tàu khảo sát của Nhật Bản tiếp cận các mỏm đá.