Cũng giống như cuộc họp OPEC + tan vỡ vào đầu tháng này, BP Plc đã công bố buổi họp thường niên của mình, đánh giá thống kê về tình hình năng lượng thế giới. Quan sát việc OPEC + đã phải can thiệp để ổn định giá dầu vào năm ngoái, Spencer Dale, nhà kinh tế trưởng của công ty, nói thêm:

... Liệu họ có thể luôn làm như vậy hay không tùy thuộc vào loại cú sốc ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ. Bản chất quyền lực của OPEC trong việc dịch chuyển nguồn cung một cách tạm thời từ thời kỳ này sang thời kỳ khác có nghĩa là nó có khả năng bù đắp những cú sốc tạm thời, tồn tại trong thời gian ngắn.

OPEC + là một công cụ tương đối “hạn chế”. Họ chỉ có thể kìm hãm sản lượng để giải quyết nguồn cung dư thừa và hỗ trợ giá cả, hoặc "dịch chuyển nguồn cung giữa các khoảng thời gian" theo cách nói của Dale. OPEC + đã làm điều này vào đầu năm 2017 để giảm lượng dầu tồn kho tăng cao. Họ đã làm điều đó một lần nữa vào năm ngoái để đối phó với đại dịch.

Đây là lý do tại sao, ngay cả khi UAE và OPEC + hợp tác trở lại, họ vẫn sẽ tách rời nhau theo thời gian. Một khi cú sốc của Covid-19 qua đi, một vấn đề về cấu trúc sẽ lại xuất hiện; cụ thể là thế giới có lượng dầu dồi dào nhưng lại thiếu khả năng hấp thụ khí thải từ loại dầu đó.

Theo số liệu của BP, thế giới đã sử dụng khoảng 173 tỷ thùng trong 5 năm qua. Dự trữ đã được chứng minh vẫn tăng nhẹ, đạt 1.73 nghìn tỷ thùng vào cuối năm 2020. Ngay cả khi nhu cầu tăng theo đường thẳng từ 96.5 triệu thùng/ngày trong năm nay lên 150 triệu thùng/ngày vào năm 2040, thì dự trữ vẫn sẽ tăng gần gấp đôi.

Tất nhiên, ngoại trừ, ngay cả những dự báo lạc quan nhất cũng không dự báo nhu cầu tăng lên mức cao như vậy, một phần vì lượng khí thải xả ra sẽ rất lớn. Dự báo gần đây nhất từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế cho thấy nhu cầu ở mức 101 triệu thùng/ngày vào năm 2040 - trừ khi thế giới đạt mức không có khí thải carbon, trong trường hợp đó nhu cầu sẽ giảm một nửa. Vì vậy, vẫn có rất nhiều dầu - và với một mức giá hợp lý, Rystad Energy, một công ty tư vấn, ước tính có thể sản xuất 1.3 nghìn tỷ thùng với giá dầu Brent thực trung bình khoảng 50 đô la mỗi thùng. 

Bất kỳ nhà sản xuất dầu nào cũng còn rất nhiều dầu trong lòng đất, sẽ rất điên rồ nếu kìm hãm sản lượng mãi mãi. Trong một báo cáo gần đây so sánh OPEC + với Hiệp định Thiếc Quốc tế cũ - đã sụp đổ vào năm 1985 vì nguồn cung rẻ hơn và các nguyên liệu thay thế khác (nghe quen quen nhỉ?) - nhà kinh tế năng lượng Philip Verleger đã tính toán thiệt hại cho các thành viên nếu họ tăng sản lượng và dầu giảm xuống còn 40 USD/thùng. Người ổn định nhất, mất 14% tài sản, là UAE. Tương tự, UAE có mức chi phí hòa vốn thấp nhất so với bất kỳ thành viên OPEC nào vào năm 2021, ở mức 65 USD/thùng và đang đang có xu hướng xuống thấp hơn.

OPEC + ngày càng bị chia rẽ về công suất và nhu cầu. Thật khó để tưởng tượng một tổ chức bao gồm cả UAE và Venezuela - tổng sản phẩm bình quân đầu người của một nước cao gấp 127 lần nước còn lại - lại có thể điều hướng thị trường dầu một cách nhanh chóng và gắn kết.

Trong số 23 thành viên, 15 nước có GDP bình quân đầu người thấp hơn mức trung bình của thị trường mới nổi, khoảng 11,000 đô la; 11 nước có thu nhập giảm dần trong thập kỷ qua (trước Covid); và 14 nước đã chứng kiến ​​sản lượng dầu của họ đạt đỉnh hơn một thập kỷ trước. Trong khi đó, chỉ có 4 nước không gặp phải những khó khăn trên: Bahrain, Nga, Saudi Arabia và UAE. Cùng với nhau, họ nắm giữ hơn một nửa công suất của OPEC +, cả tổng công suất và dự phòng. Bahrain tuy nhiên lại chỉ chiếm sản lượng quá nhỏ trong nhóm này. Trong khi đó, Nga không phải là thành viên của nhóm OPEC cũ. Và với việc đồng rúp được thả nổi của nước này yếu dần khi giá dầu sụt giảm, họ có thể sẽ từ bỏ các mục tiêu sản lượng khi thời điểm phù hợp đến - như những gì nước này đã sẵn sàng làm trước khi Covid-19 ập đến. Điều đó khiến chỉ Ả Rập Xê Út và UAE, cả hai đều đang chuẩn bị cho đợt đạt đỉnh của nhu cầu dầu thế giới, với sự nhanh nhẹn và quyết tâm hơn.

Trong “lộ trình” không khí thải gần đây của mình, IEA đã tính toán rằng thu nhập bình quân đầu người từ việc bán dầu và khí đốt cho các nền kinh tế sản xuất sẽ giảm xuống mức những năm 1990 trong thập kỷ này và khoảng một nửa so với những năm 2030. Có thể những dự báo như vậy, theo Saudi Arabia, giống như sống ở “La La Land”. Điểm nổi bật hơn là hầu hết các thành viên OPEC + đều không thể chấp nhận thực tế hiện tại; kịch bản này xảy ra sẽ là địa ngục cho họ.

Đó là lý do cho kỳ vọng các công ty dầu mỏ quốc gia sẽ sớm lấp đầy khoảng trống cung cầu vì các công ty dầu mỏ lớn phương Tây đang rất hạn chế đầu tư mới. Nhiều doanh nghiệp khai thác dầu tại Mỹ đang phải vật lộn để duy trì sản lượng trên chính sân nhà của họ, chứ chưa nói đến việc chinh phục thế giới. Khi nhu cầu dầu lên đến đỉnh điểm và giảm xuống, một số nhà máy khai thác dầu có chi phí rẻ nhiều khả năng sẽ thu hẹp sản lượng do kinh tế bị gián đoạn. Hãy nhớ lại rằng phần lớn sự “kỷ luật” của OPEC + trong vài năm đầu tiên thực sự đều lấy từ tổn hại của Venezuela.

Trong khi đó, các quốc gia có nhiều lợi thế sẽ thúc đẩy sản lượng, rất có thể bằng cách nới lỏng các hạn chế quốc gia đối với đầu tư nước ngoài, một điều mà UAE cũng đang đi trước. OPEC và tổ chức kế nhiệm được thành lập cho một thế giới mà trong đó nhu cầu dầu mỏ chỉ tăng và dự trữ dầu thô giống như tiền đang tăng giá trong ngân hàng. Do đó, khi thế giới thay đổi, những thành viên mạnh nhất sẽ rời bỏ tổ chức này.