Michael Saunders, cựu thành viên Ủy ban Chính sách tiền tệ, cho biết taxpayer phải nộp LCC về việc in tiền của ngân hàng trung ương là 126 tỷ bảng Anh( 161 tỷ đô la), nhiều như xây HS2. Hồi tháng 10, Thủ tướng Rishi Sunak đã hủy bỏ đoạn phía bắc của tuyến đường sắt HS2 do chi phí tăng vọt.

Saunders, cố vấn chính sách cấp cao tại Oxford Economics, đã so sánh để nêu bật ý nghĩa tài khóa của gói QE khẩn cấp trị giá 895 tỷ bảng Anh từ năm 2009 đến năm 2021 nhằm kích thích nền kinh tế sau khi lãi suất được cắt giảm ở mức thấp nhất. Chính ông cũng đã ủng hộ biện pháp QE trong thời kỳ đại dịch.

Ông cho biết, hầu hết tất cả các ngân hàng trung ương lớn đều sử dụng QE trong thập kỷ qua nhưng chi phí ròng đối với Vương quốc Anh dường như lớn hơn tất cả các quốc gia khác. Hậu quả của QE gây ra nhiều bất lợi hơn so với dự kiến trước đó và toàn bộ thỏa thuận cần phải được xem xét lại.

BOE đã mua nợ chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp an toàn để giảm chi phí đi vay sau khi cắt giảm lãi suất. Mục đích là để kích thích tăng trưởng và tránh rủi ro giảm phát. BOE đã cho rằng chính sách này cứu cánh hàng nghìn việc làm và doanh nghiệp, mang lại nhiều lợi ích kinh tế.

Tuy nhiên, cả BOE và Bộ Tài chính đều chưa từng kỳ vọng QE sẽ trở thành công cụ tiền tệ chính sau khi được sử dụng vào năm 2009 trong cuộc khủng hoảng tài chính. Vào thời kỳ đỉnh cao vào năm 2022, trái phiếu do BOE sở hữu chiếm tới 34% GDP.

Bằng cách in tiền để mua trái phiếu, QE ban đầu đã tiết kiệm cho người nộp thuế 124 tỷ bảng Anh từ năm 2009 đến năm 2021 do coupons cao hơn mức BOE đã bỏ ra. Điều đó đã hoàn toàn đảo ngược khi lãi suất tăng trên 2% vào năm 2022.

Vào tháng 11, Văn phòng Trách nhiệm Ngân sách dự báo mức giảm 250 tỷ bảng Anh trong những năm tới do chính phủ bán bớt danh mục đầu tư trong một quá trình thắt chặt định lượng, để lại LCC là 126 tỷ bảng Anh. Theo khoản bồi thường của chính phủ cung cấp cho ngân hàng vào năm 2009, mọi tổn thất sẽ do người nộp thuế chi trả.

Saunders khuyên nên xem xét những tác động tài khóa lâu dài của việc mua tài sản.

Chính phủ có thể tận dụng nguồn tiền siêu rẻ để vay để đầu tư vào cơ sở hạ tầng công cộng, điều này có thể nền kinh tế trong ngắn hạn và cải thiện năng lực tăng trưởng dài hạn. Sau đó, chính phủ nên chuyển “nợ ròng” sang mục tiêu “giá trị tài sản ròng” để ghi nhận giá trị của cơ sở hạ tầng đang được xây dựng.

Saunders cũng cảnh báo rằng Bộ Tài chính có thể can thiệp vào BOE, gây nguy hiểm cho tính độc lập của BOE nếu chi phí QE trở nên quá lớn.

Bộ Tài chính có thể tác động đến các quyết định của MPC về tốc độ suy giảm nhằm đáp ứng các quy định của mình, do đó có khả năng làm mỏng tính độc lập của MPC.

Tuần trước, BOE đã điều chỉnh lại chương trình QE nhằm tiết kiệm cho chính phủ 1.25 tỷ bảng mỗi năm. Quyết định này là bất ngờ vì trước đó, BOE đã tuyên bố sẽ không thay đổi các thỏa thuận.

Bộ Tài chính cho biết đang “giám sát” các thỏa thuận của BOE về QE và “liên hệ” với ngân hàng, nhấn mạnh rằng các quyết định “được đưa ra để đáp ứng các mục tiêu chính sách của MPC”