Các thị trường

Những động thái tất tay từ Fed mới đây được coi là thất bại khi không thay đổi được tâm lý hoảng loạn trên thị trường. Chỉ số S&P đã giảm hơn 12% vào thứ Hai, chứng khoán châu Âu cũng giảm từ 4 đến 5% sau khi chứng kiến thị trường châu Á mất điểm. Lợi suất Trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 10 năm của Mỹ đã giảm 22 điểm cơ bản xuống còn 0.74%. Giá dầu giảm gần 10%. Đây là hậu quả từ kỳ vọng tiêu cực đến từ dữ liệu kinh tế Trung Quốc kém hơn dự kiến ​​trong hai tháng đầu năm 2020 và các biện pháp hạn chế lưu thông và phong tỏa tại một số thành phố ở Mỹ và châu Âu như đổ thêm dầu vào lửa. Mặc cho các nhà lãnh đạo nhóm G-7 đã cam kết hành động thiết thực để hỗ trợ nền kinh tế toàn cầu. 

Tuy nhiên khác với các cuộc suy thoái kinh tế trong lịch sử, lần này mọi thứ đã được nhìn thấy trước. Fed đã sử dụng vũ khí để nhắm vào cạnh bên trái của mô hình phục hồi tăng trưởng chữ V, nhưng với những nỗ lực hiện tại, Fed chỉ có thể bắn trúng cạnh bên phải của mô hình. Lấp đầy thị trường tín dụng bằng tiền mặt là nỗ lực tối quan trọng của Fed vì việc giữ được cả hạn mức tín dụng và cơ sở cho vay đầy đủ tiền mặt trong thời gian này là rất quan trọng. Nhưng thật đau đớn, khi một nền kinh tế bị đóng cửa, lãi suất thấp không có tác động đáng kể đến tiêu dùng cho đến khi cú sốc qua đi.

Sự việc lần này khá giống với những gì đã xảy ra vào năm 2008 nhưng trọng tâm hoàn toàn khác. Quay ngược lịch sử, mọi thứ xoay quanh các ngân hàng. Bảng cân đối của các ngân hàng đã được cải thiện và các công cụ hỗ trợ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu đó hoạt động trơn tru. Ngoài ra, các công cụ thanh khoản đều phát huy tác dụng. Nhưng lần này đối tượng mà khủng hoảng nhắm đến không còn là ngân hàng nữa, mà đó là các ngành công nghiệp trên toàn cầu do phải chịu áp lực cực lớn. 

Nói về các gói cứu trợ, một điều rất quan trọng trong mắt các nhà đầu tư trên thị trường là phản ứng của giới chức trách trước sự sụt giảm nghiêm trọng trong ngành giao thông hàng không. Điều này đã khiến cổ phiếu của các hãng hàng không rơi thảm hại kéo theo thị trường tín dụng. Các hãng máy bay gồm One world, SkyTeam và Star Alliance đã kêu gọi chính phủ và các bên liên quan cung cấp gói hỗ trợ đặc biệt. Nhóm cho biết cần phải đánh giá lại phí đỗ máy bay để giảm bớt áp lực doanh thu.

May mắn thay, đối với ngành hàng không tại Mỹ, văn phòng Nhà Trắng đã lắng nghe. Cố vấn kinh tế Larry Kudlow phát biểu chính quyền đang soạn thảo một gói hỗ trợ tài chính cho các hãng hàng không dự kiến ​​sẽ bao gồm hỗ trợ các mảng cho vay và giảm thuế. Ông cũng nói rằng sẽ xem xét việc bơm tiền mặt cho các hộ gia đình như là cứu trợ ngắn hạn. Gần đây Hồng Kông cũng đã sử dụng giải pháp tương tự. Đó là dùng trực thăng rải tiền (Helicopter money) để gửi đến tay những người cần nó nhất.

Các phép đo biến động và rủi ro trong cả thị trường tín dụng và cổ phiếu đã trở lại mức kỷ lục kể từ năm 2008 ngay cả khi Fed đã cắt giảm lãi suất khẩn cấp. Nhưng đừng hiểu lầm là các loại tài sản rủi ro đã tạo đáy, lần này không giống các lần trước.

Thị trường dầu mỏ

Giá dầu đã hồi phục một chút vào cuối phiên Mỹ sau 24 giờ bán tháo hàng loạt do tin tức Covid-19 cuối tuần qua cực kỳ nghiêm trọng đối với khu vực châu Âu. Ngay cả Hoa Kỳ đã phải bắt đầu mạnh mẽ tăng cường các biện pháp phản ứng nhằm hạn chế sự lây lan của virus . Động thái cắt khẩn cấp giảm lãi suất của Fed xuống 0 chỉ làm tăng mức nghiêm trọng của dịch bệnh.

Các chuyên gia nghiên cứu thị trường dầu mỏ đã nhanh chóng chỉ ra rằng mới chỉ có 5 lần nhu cầu bị giảm trong kỷ nguyên hiện tại này, bao gồm cả cuộc khủng hoảng giá dầu này. Nhưng sự khác biệt của lần này là chúng ta đang đối mặt với cả cú sốc về cung và cầu đồng thời.

Có lẽ, thị trường đang được hỗ trợ bởi những doanh nghiệp nhập khẩu dầu, nhưng nếu các kho dự trữ nhanh chóng lấp đầy, cung đang lớn hơn cầu, giá dầu chắc chắn sẽ sụp giảm mạnh hơn nữa và thị trường toàn cầu sẽ phải hy vọng rằng bất đồng quan điểm giữa Ả Rập Xê Út và Nga sớm được giải quyết.

Ngoài ra, nhu cầu dầu hồi phục ở châu Á do gói kích thích từ Trung Quốc rất có thể xảy ra. Nhiều trader đang mua vào giá dầu với luận điểm rằng Trung Quốc sẽ giải phóng mạnh mẽ các gói kích thích một khi đại dịch Covid-19 đi qua và mọi người quay trở lại làm việc. Nhưng các nhà giao dịch dầu mỏ lớn chưa hoàn toàn tin tưởng về sự phát triển đó. Trong cú sốc về giá dầu mới đây nhất, thị trường vẫn tiếp tục đi xuống sau khi xuất hiện các báo cáo về hành động ngăn chặn dịch bệnh trên toàn cầu và lệnh hạn chế đi lại tăng lên. Tất cả đều cho thấy khả năng giá dầu tăng giá rất mờ nhạt. 

Còn có một mối đe dọa đến giá dầu nữa là việc thị trường đã đánh giá thấp hậu quả lên nền kinh tế khi dịch bệnh Covid-19 tàn phá dữ dội. Việc hạn chế đi ra ngoài nếu kéo dài sẽ hình thành thói quen không sử dụng các phương tiện giao thông. 

Thị trường vàng

Hôm qua, vàng tăng từ sáng sớm do việc cắt giảm lãi suất của Fed đã nhanh chóng quay đầu ngược lại khi thị trường cổ phiếu sụt giảm. Tuy nhiên mức thua lỗ đang giảm dần, vàng đang cho thấy một số dấu hiệu ổn định hơn. Nhưng nhu cầu nắm giữ tiền mặt vẫn có tác động đến giá vàng ở thời điểm hiện tại. 

Một câu hỏi thường trực đối với các trader kim loại quý này đó là tại sao vàng lại giảm mạnh khi tâm lý bất ổn và ngại rủi ro đang gia tăng? Sự sụt giảm gần đây của vàng được cho là có liên quan đến nhu cầu duy trì tỷ lệ margin khi mà cổ phiếu giảm rất mạnh. Nhưng có một yếu tố sợ hãi thêm vào: chính là nhu cầu bảo toàn vốn đang là ưu tiên hàng đầu khi các nhà đầu tư đưa ra quyết định. Những người nắm giữ vàng, dù là vật chất, giấy hay thậm chí là phế liệu, đang bán ra để tăng khả năng thanh khoản. Nhưng điều này chỉ có thể tiếp tục miễn là lực tăng của cổ phiếu vẫn còn quá yếu. Sự phục hồi giá vàng ở cuối phiên New York là khá ấn tượng.

Dòng chảy kim loại quý dường như được thúc đẩy bởi lực bá bắt buộc. Các quỹ ETF vẫn là những người giao dịch chủ yếu với khối lượng lớn nhất đối với bạch kim (thị trường đang mua ròng; các nhà đầu tư muốn thoát ra) và bạc (tỷ số vàng/ bạc tăng vọt lên mức cao nhất mọi thời đại). Vàng trong thời gian qua đã thu hút rất sự chú ý từ giới đầu tư. Ban đầu phe bán đã áp đảo hơn nhưng giá vàng đã tăng trở lại một cách rõ rệt vì vàng là một công cụ bảo vệ rủi ro giảm giá trị ở mọi thời điểm đặc biệt trong xu hướng nới lỏng của ngân hàng trung ương. Điều này đã khiến các dòng tín dụng có thể dễ tiếp cận và giải ngân.

Điều tương tự đã xảy ra vào cuối giai đoạn cuộc khủng hoảng tài chính. Vàng ban đầu bị hòa vào cơn bão giảm giá nhưng nhanh chóng bắt đầu đảo chiều tăng ròng lên mức cao nhất mọi thời đại. Giá vàng đã phản ứng rất nhanh trước các chính sách hạ lãi suất lúc đó và môi trường các đồng tiền mất giá. Nhưng nếu vàng muốn tiếp tục được coi là tài sản né tránh rủi ro, việc phục hồi cần diễn ra nhanh chóng.

Tin tốt cho các nhà đầu tư vàng là tâm lý rủi ro và khối lượng giao dịch từ thị trường cổ phiếu đang khá xấu bởi mọi thứ đang giảm xuống mức thấp ngang với cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Thị trường ngoại hối

Nhóm G-10: Mọi người đang tìm lý do hợp lý để canh bán đồng Dollar Mỹ. Lãi suất đang ở quanh mức 0 và gói nới lỏng QE sẽ ủng hộ việc suy yếu của đồng Dollar khi tâm lý trên toàn thị trường ổn định hơn. Nhưng, áp lực dùng đồng Dollar để tài trợ đầu cơ các cặp tiền chéo vào tuần trước là dấu hiệu sẽ có nhiều giao dịch mua USD tăng lên. Tuy nhiên, nếu hôm nay hành động của Fed giảm bớt phần nào căng thẳng tín dụng với đồng USD, thì đây sẽ là bước đầu tiên khiến đồng đô la yếu hơn, đặc biệt là đối với các loại tiền tệ có rủi ro lớn như EUR và AUD. 

Về phía Trung Quốc, có nhiều bằng chứng cho thấy nhịp độ cuộc sống đang trở lại bình thường. Nhưng ở mặt khác, lệnh hạn chế di chuyển đối với du lịch quốc tế, hạn chế tiếp xúc xã hội và quá cảnh trong nước dường như sẽ làm giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế, dẫn tới thị trường chứng khoán và thị trường tín dụng chịu nhiều đau đớn hơn. Do đó, khả năng đồng bạc xanh sẽ không mất đi sự ưa thích.

Khu vực đồng tiền mới nổi tại Châu Á

Đúng vậy, triển vọng kinh tế toàn cầu rất kém, nhưng điều quan trọng hơn đối với rủi ro ngoại hối của châu Á là Trung Quốc. Ngày hôm qua, dữ liệu kinh tế quan trọng của Trung Quốc khá tệ và thậm chí còn tồi tệ hơn dự kiến ​​trong bối cảnh bi quan về virus đang tăng. Điều này sẽ tiếp tục đè nặng lên tâm lý rủi ro trong khi khi GDP của Trung Quốc còn có khả năng thấp hơn.

Hiệp hội Ngân hàng Philippines cho biết phòng kinh doanh ngoại tệ và giao dịch trái phiếu sẽ tạm dừng từ ngày 17/3 theo Bloomberg. Giống với Trung Quốc, các nhà hoạch định chính sách Philippines đang áp dụng công cụ đóng giao dịch tự động bằng cách đóng cửa thị trường khi quốc đảo này buộc phải ở trong trạng thái phong tỏa. Nghe có vẻ như là một biện pháp thận trọng, mặc dù lệnh này giúp hạn chế tình trạng bán khống trong một tháng mới chỉ là bước đi đầu tiên.

Nhưng cuộc khủng hoảng thanh khoản Dollar Mỹ cần được khắc phục khẩn cấp với gói QE được Fed công bố qua đêm sẽ giúp cải thiện tình hình trên toàn cầu. Tuy nhiên, tiền cần phải chảy xuống nền kinh tế tạo ra giá trị thực. Điều này có thể cần thời gian. Việc các ngân hàng trung ương mới nổi không được Fed cung cấp các công cụ hoán đổi vào thời điểm này để họ đổi trái phiếu lấy tiền mặt khiến mọi thứ trở nên cấp bách hơn đối với các thị trường nhỏ như Philippines.

Với các đồng tiền khác ở một nơi khác trong khu vực châu Á do cuộc khủng hoảng thanh khoản USD, chúng ta có thể thấy các biện pháp khắc phục tương tự trên khắp châu Á, bắt đầu bằng các hạn chế bán khống.

Theo quan điểm của tôi, cuộc khủng hoảng thanh khoản USD mới là vấn đề dai dẳng đối với thị trường ngoại tệ châu Á chứ không phải các thiệt hại về kinh tế. Khi châu Á vượt qua đại dịch trước phương tây, mọi thứ trở lại bình thường với các loại tiền tệ ASEAN nhanh hơn hầu hết G-10.