Khảo sát tankan là một khảo sát sát định kỳ hàng quý về tình trạng doanh nghiệp, được báo cáo bởi BoJ. Chỉ số tâm lý trong khảo sát tankan được tính bằng cách lấy số doanh nghiệp đánh giá tình hình kinh doanh tốt trừ đi số doanh nghiệp đánh giá tình hình kém. Chỉ số dương nghĩa là số lạc quan nhiều hơn số bi quan.

Chỉ số niềm tin của các doanh nghiệp lớn phi sản xuất cũng cải thiện, phản ánh sự tăng cường của nhu cầu nội địa. Kết quả khảo sát tankan sẽ là một trong những yếu tố quan trọng giúp BoJ hoạch định chính sách tiền tệ cũng như đưa ra dự báo tăng trưởng và lạm phát tại cuộc họp sắp tới vào ngày 30-31/10.

Ông Takeshi Minami, Kinh tế trưởng tại Viện Nghiên cứu Norinchukin nhận định: "Bất chấp sự phục hồi của JPY từ giữa tháng 7, niềm tin kinh doanh của các nhà sản xuất lớn vẫn ổn định một cách bất ngờ. Kết quả nhìn chung là tích cực, xét đến các yếu tố rủi ro như JPY mạnh lên, áp lực tăng lương và khả năng suy thoái của kinh tế toàn cầu."

Chỉ số tâm lý của các nhà sản xuất lớn đạt +13 trong tháng 9, không đổi so với tháng 6 và phù hợp với dự báo trung bình của thị trường. Chỉ số tâm lý của các doanh nghiệp lớn phi sản xuất đạt +34, tăng từ mức +33 trong tháng 6, cao hơn so với dự báo thị trường là +32.

Tuy nhiên, cuộc khảo sát cũng cho thấy các công ty Nhật Bản vẫn thận trọng về triển vọng tương lai. Theo khảo sát tankan, trong khi các nhà sản xuất lớn kỳ vọng tình trạng sẽ cải thiện trong 3 tháng tới, các doanh nghiệp phi sản xuất dự báo tình hình sẽ xấu đi.

Ông Masato Koike, nhà kinh tế cấp cao tại Viện Sompo Plus nhận xét: "Động lực của các doanh nghiệp phi sản xuất có thể đã giảm bớt, bao gồm cả khách sạn và nhà hàng vốn được thúc đẩy bởi du lịch trong nước."

Các doanh nghiệp lớn dự kiến sẽ tăng chi tiêu vốn lên 10.6% trong năm tài khóa kết thúc vào tháng 3/2025, thấp hơn so với dự báo trung bình là 11.9% và giảm từ mức tăng 11.1% ba tháng trước đó.

BoJ đã chấm dứt chính sách lãi suất âm vào tháng 3 và nâng lãi suất điều hành lên 0.25% vào tháng 7. Nhật Bản đang tiến triển ổn định hướng tới mục tiêu lạm phát 2% bền vững.

Thống đốc BoJ Kazuo Ueda cho biết NHTW sẽ tiếp tục tăng lãi suất nếu các công ty tiếp tục tăng giá, tăng lương do lạc quan về triển vọng. Động thái này nhằm duy trì lạm phát ở mức ổn định quanh mục tiêu 2%.

Ông Minami từ Viện Norinchukin nhận xét: "Kết quả khảo sát tankan cho thấy tâm lý kinh doanh không bị ảnh hưởng bởi đợt tăng lãi suất tháng 7. Với thị trường tài chính vẫn còn bất ổn, khả năng BoJ tiếp tục tăng lãi suất vào tháng 10 được định giá gần như bằng 0. Tuy nhiên, BoJ có thể điều chỉnh lãi suất vào tháng 12 tùy thuộc vào dữ liệu tiêu dùng."

Nền kinh tế Nhật Bản năm nay đã tăng trưởng 2.9% trong quý 2 nhờ tăng lương ổn định hỗ trợ chi tiêu tiêu dùng. Chi tiêu vốn tiếp tục tăng, mặc dù nhu cầu yếu ở Trung Quốc và tăng trưởng Mỹ chậm lại làm mờ triển vọng của quốc gia phụ thuộc vào xuất khẩu này.