CPI Mỹ tháng 6: Có khả năng FOMC sẽ cắt giảm lãi suất vào tháng 9?
Nguyễn Phương Anh
Junior Analyst
CPI của Mỹ giảm 0.1%, được kéo xuống bởi giá năng lượng giảm và giá thực phẩm tăng nhẹ
Tóm tắt
Báo cáo CPI mới nhất có lẽ là thông tin lạc quan nhất mà FOMC nhận được kể từ khi họ bắt đầu cuộc chiến chống lạm phát trong hơn 2 năm trở lại đây. Giá tiêu dùng giảm 0.1%, được kéo xuống bởi giá năng lượng giảm và giá thực phẩm tăng nhẹ. Nếu không tính giá thực phẩm và năng lượng, CPI lõi chỉ tăng 0.1% (0.06% chưa làm tròn), đây là mức tăng nhỏ nhất kể từ tháng 01/2021, thời điểm mà hầu hết mọi người đều nghĩ tới lạm phát cao. Lạm phát CPI cơ bản chậm lại trên diện rộng, với giá hàng hoá cơ bản lại một lần nữa giảm, và lạm phát dịch vụ cơ bản chỉ tăng 0.1% so với mức tăng trung bình 6 tháng trước đó là 0.4%. Mặc dù nguyên nhân chính tới từ sự sụt giảm của lạm phát trú ẩn, nhưng sự sụt giảm trong các danh mục chi tiêu tuỳ ý hơn như vé máy bay (-5%), dịch vụ cư trú xa nhà (-2%), và dịch vụ giải trí (-0.1%) cũng đóng một vai trò nhất định trong sự sụt giảm chi tiêu.
Xét về mặt cân bằng, dữ liệu kinh tế hỗ trợ tốt nhất cho việc cắt giảm lãi suất trong cả năm. Trong 3 tháng qua, CPI lõi đã tăng với tốc độ 2.1% hàng năm. Điều này đánh dấu sự thay đổi nhỏ nhất trong 3 tháng về CPI lõi kể từ tháng 3/2021. Hơn nữa, không chỉ dữ liệu lạm phát mới có dấu hiệu hạ nhiệt trong những năm gần đây. Việc làm giảm tốc độ và tỉ lệ thất nghiệp tăng chỉ là một vài trong số rất nhiều chỉ số cho thấy thị trường lao động Mỹ đang dần hạ nhiệt. Chủ tịch Powell đồng tình với những xu hướng này trong các bình luận của công chúng trong tuần này, nói rằng “lạm phát tăng cao không phải là rủi ro duy nhất mà chúng ta phải đối mặt". Việc cắt giảm lãi suất ngay sau cuộc họp FOMC ngày 31/07 khó có thể xảy ra, nhưng chúng tôi vẫn giữ quan điểm rằng FOMC sẽ cắt giảm lãi suất quỹ liên bang 25 bps tại cuộc họp tháng 9, và giảm lãi suất quỹ liên bang thêm 25 bps vào tháng 12.
Một bài phân tích CPI hấp dẫn để bắt đầu mùa hè này
Giá tiêu dùng giảm 0.1% trong tháng 6, một mức giảm nhẹ đáng ngạc nhiên so với mức kỳ vọng tăng 0.1%. Đây là mức giảm hoàn toàn đầu tiên của chỉ số CPI kể từ mùa xuân năm 2020 khi nền kinh tế Hoa Kỳ đang trong giai đoạn khó khăn vì đại dịch Covid-19. Giá xăng giảm (-3.8%) và điện (-0.7%) đã giúp bù đắp mức tăng 2.4% của dịch vụ gas, khiến giá năng lượng chung giảm 2% trong tháng thứ hai liên tiếp. Lạm phát thực phẩm tăng nhẹ trong tháng 6 so với tháng 5, nhưng mức tăng 0.2% trong tháng nằm trong phạm vi kết quả thường thấy trước đại dịch. Giảm phát năng lượng và tăng giá lương thực tương đối hạn chế đã giúp giảm mức thay đổi so với cùng kỳ năm trước của chỉ số CPI từ 3.3% trong tháng 5 xuống 3.0% trong tháng 6 (Xem Biểu đồ).
Áp lực giá giảm dần trên toàn nền kinh tế được thể hiện rõ trong chỉ số cơ bản. Không bao gồm thực phẩm và năng lượng, chỉ số giá tăng 0.1% (0.06% trước khi làm tròn), đây là mức tăng nhỏ nhất kể từ tháng 1/2021, và thấp hơn nhiều so với mức kỳ vọng tăng 0.2%. Nhiều hàng hóa ghi nhận mức giảm, với giá hàng hoá cơ bản một lần nữa giảm và dịch vụ chỉ tăng 0.1%.
Giá thuê nhà OER chỉ tăng 0.28% và giá thuê nhà ở chính cũng giảm xuống mức tăng nhỏ nhất kể từ năm 2021 (Xem Biểu đồ). Các thước đo tiền thuê nhà trong tương lai từ khu vực tư nhân cũng như Chỉ số tiền thuê nhà mới của BLS cho thấy tốc độ lạm phát nơi ở hàng tháng có thể duy trì trong khoảng 0.25%-0.35% cho đến cuối năm. Việc siết chặt chi tiêu thể hiện rõ ràng qua việc giảm giá sâu hơn nữa đối với dịch vụ lưu trú xa nhà, vé máy bay, và dịch vụ giải trí. Dịch vụ chăm sóc y tế chỉ đạt mức tăng khiêm tốn, trong khi sự phục hồi chậm chạp của bảo hiểm xe cơ giới sau đợt sụt giảm đột ngột vào tháng trước càng chỉ ra môi trường định giá yếu hơn đối với các phương tiện và phụ tùng cuối cùng được cung cấp cho các dịch vụ liên quan. Vì vậy, sự sụt giảm của hàng hoá cơ bản trong tháng 6 được thúc đẩy bởi giá các phương tiện cũ và mới giảm thêm, trong khi giá hàng hoá cơ bản còn lại tăng nhẹ.
Khả năng cắt giảm lãi suất vào tháng 9 từ FOMC tiếp tục gia tăng. Giảm phát đã lan rộng khi hàng hoá không còn là động lực duy nhất khiến giá tăng chậm hơn (Xem Biểu đồ). CPI cơ bản đã tăng với tốc độ 2.1% hàng năm trong 3 tháng qua. Điều này đánh dấu mức thay đổi giá cơ bản nhỏ nhất trong 3 tháng kể từ tháng 3/2021. Chúng ta sẽ biết thêm về triển vọng của chỉ số giảm phát PCE vào tháng 6, thước đo lạm phát ưa thích của Fed vào cuối tháng, sau khi công bố PPI vào ngày mai. Điều đó cho thấy, kỳ vọng hiện tại là PCE cơ bản đã tăng 0.1% trong tháng 6, đẩy mức lạm phát trong 3 tháng lên 1.9%, và dưới mục tiêu của Fed.
Khả năng bắt đầu cắt giảm lãi suất không chỉ dừng lại ở dữ liệu lạm phát đã yếu đi gần đây. Biên chế việc làm phi nông nghiệp đã tăng 176 nghìn mỗi tháng trong 3 tháng tính đến tháng 6, tốc độ tăng trưởng việc làm trong 3 tháng chậm nhất kể từ tháng 1/2021. Tăng trưởng việc làm được thực hiện bởi các ngành ít nhạy cảm với chu kỳ hơn như chính phủ và chăm sóc sức khoẻ, một xu hướng đã được đề cập trong một báo cáo đặc biệt gần đây. Tỷ lệ thất nghiệp cao hơn mức thấp trước đại dịch và mức trung bình năm 2019, trong khi tỷ lệ người lao động bỏ việc, mức độ trợ giúp tạm thời của người lao động và kế hoạch tuyển dụng của doanh nghiệp đều vẫn ở dưới mức trước Covid-19. Chủ tịch Powell đồng tình với những xu hướng này trong các bình luận của công chúng trong tuần này, nói rằng “lạm phát tăng cao không phải là rủi ro duy nhất mà chúng ta phải đối mặt.” Chúng tôi vẫn giữ quan điểm rằng FOMC sẽ cắt giảm lãi suất 25 bps tại cuộc họp tháng 9 và giảm thêm 25 bps vào tháng 12.
Danske Bank