ECB chắc chắn sẽ cắt giảm lãi suất trong bối cảnh kiểm soát được lạm phát?
Quỳnh Chi
Junior Editor
Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) dự kiến sẽ thực hiện đợt điều chỉnh giảm lãi suất lần thứ 5 liên tiếp khi tỷ lệ lạm phát tiệm cận mục tiêu 2%, tạo điều kiện cho các nhà hoạch định chính sách nới lỏng thêm các biện pháp kiểm soát nền kinh tế.
Theo khảo sát của Bloomberg, giới phân tích đồng thuận dự báo ECB sẽ hạ lãi suất tiền gửi 25 điểm cơ bản xuống mức 2.75% vào thứ Năm. Phần lớn không kỳ vọng Chủ tịch Christine Lagarde sẽ đưa ra cam kết chính thức về các động thái trong tương lai, bất chấp việc nhiều thành viên Hội đồng Thống đốc đã phát tín hiệu về khả năng tiếp tục cắt giảm lãi suất vào tháng 3.
Khảo sát cho thấy trên 60% người được khảo sát cho rằng lãi suất sẽ dao động trong biên độ 2 - 2.25%
Động thái nới lỏng chính sách tiền tệ được kỳ vọng sẽ kích thích tăng trưởng kinh tế đang trì trệ, đặc biệt trong bối cảnh bất ổn chính trị đang tác động tiêu cực tới niềm tin của người tiêu dùng và doanh nghiệp tại hai nền kinh tế lớn nhất khu vực đồng euro.
Quyết định này được đưa ra bất chấp thái độ thận trọng hơn của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) về việc cắt giảm chi phí vay. Cả ECB và Fed đều bày tỏ quan ngại về chính sách kinh tế của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Các nhà hoạch định chính sách ECB đang phải cân bằng giữa cảnh báo về tác động tiêu cực của căng thẳng thương mại toàn cầu đối với xuất khẩu và những lo ngại dai dẳng về giá dịch vụ vẫn đang tăng gấp đôi mục tiêu 2%.
Đợt cắt giảm lãi suất tuần này "hứa hẹn sẽ là một quyết định suôn sẻ đối với Hội đồng Thống đốc, tương tự như đợt điều chỉnh dự kiến vào tháng 3," theo nhận định của Evelyn Herrmann, Chuyên gia Kinh tế châu Âu tại BofA Global Research. "Tuy nhiên, những diễn biến sau đó có thể trở nên phức tạp và gây nhiều tranh cãi hơn."
ECB sẽ công bố quyết định vào lúc 14:15 tại Frankfurt (20:15 giờ Việt Nam), sau đó Chủ tịch Lagarde sẽ chủ trì họp báo vào lúc 14:45 (20:45 giờ Việt Nam).
Triển vọng lãi suất
Các nhà kinh tế được Bloomberg khảo sát dự báo ECB sẽ thực hiện điều chỉnh giảm lãi suất tại cả bốn phiên họp chính sách từ nay đến tháng 6. Tuy nhiên, giới giao dịch đã giảm bớt kỳ vọng, chỉ đặt cược vào ba đợt cắt giảm trong nửa đầu năm với khả năng tạm dừng vào tháng 4. Ngoài ra, thị trường định giá xác suất khoảng 67% cho một đợt điều chỉnh bổ sung vào cuối năm.
Các quan chức ECB đã bày tỏ quan điểm trái chiều về mức độ sẵn sàng tiếp tục giảm lãi suất, báo hiệu khả năng gia tăng căng thẳng trong nội bộ. Phe dovish dẫn đầu bởi Yannis Stournaras (Hy Lạp) và Francois Villeroy de Galhau (Pháp) ủng hộ việc hạ lãi suất tiền gửi xuống 2% vào tháng 6 - một kịch bản mà phe hawkish như Klaas Knot (Hà Lan) hiện chưa sẵn sàng chấp nhận.
Về phần mình, Chủ tịch Lagarde phần lớn đã đứng ngoài cuộc tranh luận. "Tôi để các thành viên tự do dự báo và thảo luận về quy mô cũng như tốc độ điều chỉnh," bà phát biểu với CNBC tuần trước tại Davos. "Trách nhiệm của tôi với tư cách Chủ tịch ECB là đảm bảo việc áp dụng phương pháp luận một cách nghiêm túc, đưa ra những dự báo chính xác nhất có thể, cân nhắc các số liệu thực tế, vận dụng phán đoán chuyên môn và luôn chú ý tới diễn biến kinh tế toàn cầu."
Tại cuộc họp báo thứ Năm này, bà Lagarde nhiều khả năng sẽ nhấn mạnh rằng các quyết định sẽ tiếp tục được đưa ra theo từng phiên họp, dựa trên những dự báo và số liệu cập nhật.
Tăng trưởng kinh tế
Ước tính sơ bộ về tăng trưởng quý 4 của khu vực Eurozone sẽ được công bố ngay trước khi Hội đồng Thống đốc kết thúc thảo luận vào thứ Năm. Dự kiến báo cáo sẽ cho thấy nền kinh tế gần như đình trệ do sản lượng công nghiệp Đức suy giảm. Đáng chú ý, kinh tế Pháp cũng bất ngờ ghi nhận tăng trưởng âm trong quý này.
Mặc dù chỉ số PMI mới nhất của S&P mang đến một số tín hiệu tích cực bất ngờ, nhưng vẫn cho thấy bức tranh một nền kinh tế đang giậm chân tại chỗ đầu năm 2025. Triển vọng tăng trưởng của Đức đã bị điều chỉnh giảm trước thềm cuộc bầu cử đột xuất tháng tới, trong khi rủi ro đối với dự báo tăng trưởng 1.1% của ECB cho khu vực Eurozone năm nay đang có xu hướng thiên về phía tiêu cực.
Kể từ khi tái nhậm chức tuần trước, Tổng thống Trump vẫn chưa hiện thực hóa những đe dọa về việc kích động một cuộc chiến thương mại toàn cầu, tuy nhiên lo ngại này vẫn đang đè nặng lên triển vọng kinh tế các quốc gia.
"Bất ổn đang tác động trực tiếp đến đà tăng trưởng tại châu Âu," theo nhận định của Katharine Neiss thuộc PGIM. "Trong bối cảnh doanh nghiệp đối mặt với nguy cơ bị áp thuế trừng phạt, việc trì hoãn kế hoạch đầu tư là một phản ứng hợp lý. Tuy nhiên, đầu tư yếu sẽ tiếp tục làm suy giảm tiềm năng tăng trưởng của châu Âu, có thể dẫn đến một vòng xoáy suy thoái."
Hội đồng Thống đốc đã có cơ hội thảo luận về chiến lược bảo vệ và tăng cường nền kinh tế của Ủy ban châu Âu trong buổi dạ tiệc hôm thứ Ba với Chủ tịch Ursula von der Leyen. Giới truyền thông có thể sẽ đề nghị bà Lagarde chia sẻ thêm chi tiết về cuộc thảo luận này.
Lạm phát
ECB chắc chắn sẽ phải đối mặt với các câu hỏi về lộ trình kiểm soát lạm phát. Mặc dù các nhà hoạch định chính sách đã nhanh chóng giải thích mức tăng 2.4% trong tháng 12 là nằm trong dự kiến, họ vẫn bày tỏ quan ngại về đà tăng giá dịch vụ đang ở mức gấp đôi mục tiêu 2%.
Các chuyên gia dự báo lạm phát sẽ có đợt hạ nhiệt mạnh trong những tuần tới khi nhóm "late-repricing" - theo cách gọi của bà Lagarde - tiến hành điều chỉnh giá bảo hiểm và các hợp đồng tương tự. Tuy nhiên, diễn biến này vẫn chưa thể hiện rõ, trong khi đợt tăng giá năng lượng gần đây càng nhấn mạnh các rủi ro lạm phát vẫn đang hiện hữu.
ECB đối mặt nguy cơ vượt mục tiêu lạm phát 2%
Tại Diễn đàn Davos tuần trước, các nhà hoạch định chính sách tiền tệ đã bày tỏ lo ngại về áp lực lạm phát bổ sung từ già hóa dân số, chuyển đổi công nghệ và rủi ro địa chính trị. Đáng chú ý, các nhà kinh tế - trái ngược với quan điểm những tháng trước - hiện đang nghiêng về khả năng ECB sẽ vượt mục tiêu 2% trong trung hạn thay vì thấp hơn mục tiêu.
Hội đồng Thống đốc có thể đã được tiếp cận những kết quả sơ bộ từ cuộc khảo sát mới nhất với các nhà dự báo chuyên nghiệp và kỳ vọng lạm phát của người tiêu dùng, giúp đánh giá tốt hơn những rủi ro này. Mặc dù cả hai báo cáo sẽ chính thức được công bố vào thứ Sáu, bà Lagarde có thể hé lộ một số điểm chính trong cuộc họp báo.
Bloomberg