Các diễn biến trên thị trường đang phản ánh một viễn cảnh không mấy lạc quan cho đồng euro, với khả năng tiền tệ chung châu Âu có thể suy yếu xuống dưới mức ngang giá với đồng USD, trong khi hiện tại cặp EUR/USD đang giao dịch ở mức 1.0425. Đáng chú ý, thị trường trái phiếu khu vực đồng euro được dự báo sẽ hưởng lợi trong các tháng tới khi ECB triển khai chính sách tiền tệ nới lỏng.

Trong cuộc họp chính sách quan trọng vào thứ Năm tới, ECB được kỳ vọng sẽ thông qua một đợt cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản - một động thái đã được thị trường dự đoán và định giá từ trước. Tuy nhiên, giới đầu tư đang đặc biệt quan tâm không chỉ đến quyết định lãi suất tức thời mà còn chú trọng vào những tín hiệu từ các nhà hoạch định chính sách về định hướng điều hành trong tương lai.

Thị trường hiện đang đặt cược vào kịch bản ECB sẽ tiến hành thêm ba đợt cắt giảm lãi suất trong năm 2025, với mục tiêu đưa lãi suất tiền gửi xuống mức 2% vào cuối năm. Xu hướng này càng làm rõ nét sự phân kỳ chính sách với Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), cơ quan vẫn đang duy trì một lập trường thận trọng hơn trong điều hành chính sách tiền tệ. Các chuyên gia nhận định rằng khoảng cách này có thể sẽ càng nới rộng nếu chính quyền Trump thực thi các biện pháp thuế quan trừng phạt đối với hàng hóa nhập khẩu từ châu Âu.

Viễn cảnh về những mức thuế mới từ phía Mỹ có thể đẩy ECB vào thế khó, buộc cơ quan này phải đẩy nhanh tốc độ cắt giảm lãi suất nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Hệ quả là đồng euro có thể phải đối mặt với áp lực giảm giá mạnh hơn nữa. Trong khi đó, đồng USD được dự báo sẽ tiếp tục duy trì vị thế mạnh, được hậu thuẫn bởi chính sách của Fed trong việc duy trì lãi suất ở mức cao để kiểm soát nguy cơ lạm phát tăng trở lại - một hệ quả có thể xảy ra từ các biện pháp thuế quan mới..

Các diễn biến trên thị trường quyền chọn ngoại hối đang phản ánh một xu hướng đáng chú ý: giới đầu tư đang tích cực chuẩn bị cho kịch bản đồng euro có thể suy yếu xuống ngang giá với USD trong năm nay. Tim Brooks, Giám đốc giao dịch quyền chọn FX tại Optiver, đã đưa ra nhận định đáng chú ý rằng chỉ cần một thông báo chính thức về việc áp đặt thuế quan lên châu Âu, tỷ giá EUR/USD có thể nhanh chóng quay về mốc 1.0000.

Biểu đồ thể hiện tâm lý tiêu cực dài hạn đối với đồng euro trên thị trường tài chính

Những số liệu từ Depository Trust & Clearing Corporation càng củng cố cho nhận định này khi cho thấy mức độ quan tâm đối với các hợp đồng quyền chọn đặt cược vào việc đồng euro giảm xuống mức ngang giá trong năm nay đã tăng vọt, với khối lượng giao dịch trong tháng này cao gấp đôi so với hai tháng trước đó. Đáng chú ý, chỉ số đo lường tâm lý thị trường trong giao dịch quyền chọn ngoại hối đã đạt đến mức cao nhất kể từ tháng 6/2023, phản ánh tâm lý thận trọng đang bao trùm thị trường.

Các giao dịch quyền chọn cũng đang cho thấy một sự thay đổi đáng kể trong kỳ vọng của nhà đầu tư về chính sách tiền tệ của ECB. Thay vì các đợt cắt giảm từng bước 25 điểm cơ bản như trước đây, thị trường hiện đang định giá khả năng ECB có thể thực hiện một đợt cắt giảm mạnh 50 điểm cơ bản ngay trong nửa đầu năm 2024. Thậm chí, một số nhà đầu tư đã bắt đầu xây dựng chiến lược giao dịch dựa trên dự báo lãi suất tiền gửi của ECB sẽ giảm xuống mức 2% vào giữa năm.

Konstantin Veit, Giám đốc danh mục đầu tư tại Pacific Investment Management Co (PIMCO), đã đưa ra một nhận định đáng chú ý về tình hình này. Ông chỉ ra những rủi ro tiềm ẩn đối với tăng trưởng của khu vực đồng euro sau cuộc bầu cử Mỹ và dự báo rằng lãi suất có thể sẽ giảm sâu hơn so với mức kỳ vọng hiện tại của thị trường. Nhận định này càng củng cố thêm cho những lo ngại về triển vọng của đồng euro trong thời gian tới.

Mặc dù thị trường tài chính đang đặt cược mạnh vào khả năng Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) sẽ thực hiện những đợt cắt giảm lãi suất mạnh mẽ trong thời gian tới, nhưng nội bộ này vẫn tồn tại những quan điểm trái chiều. Một số quan chức chủ chốt trong Hội đồng điều hành ECB cho rằng việc hạ lãi suất quá nhanh hoặc quá sâu có thể không phải là giải pháp tối ưu trong bối cảnh kinh tế hiện nay.

Trong số những tiếng nói thận trọng, Francois Villeroy de Galhau, Thống đốc Ngân hàng Trung ương Pháp, đã nhiều lần nhấn mạnh rằng ECB không cần thiết phải vội vàng với những đợt cắt giảm quy mô lớn. Ông lập luận rằng chính sách tiền tệ cần được điều chỉnh một cách cẩn trọng, dựa trên dữ liệu thực tế của nền kinh tế thay vì chịu tác động bởi tâm lý thị trường. Quan điểm này phản ánh sự thận trọng của một bộ phận các nhà hoạch định chính sách, những người lo ngại rằng việc nới lỏng quá mức có thể làm giảm dư địa chính sách trong tương lai và khiến ECB khó kiểm soát lạm phát nếu kinh tế phục hồi nhanh hơn dự kiến.

Dữ liệu kinh tế mới nhất phần nào củng cố quan điểm này. Báo cáo được công bố vào thứ Sáu tuần trước cho thấy hoạt động khu vực tư nhân tại khu vực đồng euro đã bất ngờ tăng trưởng trở lại trong tháng 1, sau hai tháng suy giảm liên tiếp. Điều này cho thấy nền kinh tế vẫn còn khả năng phục hồi nhất định, bất chấp những thách thức từ bên ngoài. Nếu xu hướng này tiếp tục, ECB có thể sẽ cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra các động thái nới lỏng mạnh hơn.

Tuy nhiên, rủi ro lớn nhất đối với thị trường tài chính không chỉ đến từ nội tại nền kinh tế châu Âu, mà còn xuất phát từ những diễn biến khó lường trong chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump. Trong những tuần gần đây, đồng euro đã có thời điểm tăng hơn 3% khi xuất hiện đồn đoán rằng chính quyền Mỹ có thể trì hoãn hoặc giảm quy mô các mức thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ châu Âu. Tuy nhiên, kỳ vọng này nhanh chóng sụp đổ vào thứ Ba tuần này, khi Trump tuyên bố sẽ áp đặt các mức thuế trên diện rộng, với quy mô “lớn hơn nhiều” so với mức 2.5% hiện tại. Động thái này ngay lập tức đẩy đồng euro vào trạng thái suy yếu, đồng thời làm gia tăng áp lực lên ECB trong việc đưa ra phản ứng chính sách phù hợp.

Biểu đồ thể hiện nhà đầu tư đang gia tăng đặt cược vào việc đồng euro suy yếu

Không chỉ đối mặt với những thách thức từ bên ngoài, khu vực đồng euro còn đang phải giải quyết những bất ổn chính trị nội bộ nghiêm trọng, có thể làm trầm trọng thêm những rủi ro đối với nền kinh tế khu vực.

Tại Pháp, chính phủ mới đang gặp nhiều khó khăn trong việc thông qua ngân sách giữa một quốc hội bị chia rẽ sâu sắc. Các cuộc đàm phán chính trị đang kéo dài, làm dấy lên lo ngại về sự thiếu ổn định trong chính sách tài khóa của nền kinh tế lớn thứ hai khu vực đồng euro. Trong khi đó, tại Đức, cử tri sẽ bước vào cuộc bầu cử quan trọng vào tháng 2, sau khi liên minh cầm quyền của Thủ tướng Olaf Scholz sụp đổ vào tháng 11 năm ngoái. Sự kiện này có thể làm thay đổi cục diện chính trị của nền kinh tế lớn nhất khu vực đồng euro, từ đó tác động không nhỏ đến triển vọng chính sách tiền tệ của ECB.

Tình trạng bất ổn chính trị kéo dài có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến niềm tin của nhà đầu tư và doanh nghiệp, làm chậm lại đà tăng trưởng kinh tế vốn đã yếu ớt của khu vực. Theo dự báo từ khảo sát của Bloomberg, dữ liệu GDP khu vực đồng euro, dự kiến công bố vào thứ Năm tuần này, có thể cho thấy tăng trưởng kinh tế chỉ đạt 0.1% trong quý IV/2024, giảm mạnh so với mức 0.4% trong quý III. Điều này đặt ECB vào thế khó: nếu nền kinh tế tiếp tục suy yếu, áp lực nới lỏng chính sách sẽ càng gia tăng, nhưng nếu lạm phát vẫn duy trì ở mức cao, ngân hàng trung ương có thể sẽ gặp khó khăn trong việc cân bằng mục tiêu tăng trưởng và ổn định giá cả.

Nicolas Jullien, Giám đốc Toàn cầu mảng trái phiếu tại Candriam, nhận định rằng cuộc họp chính sách tháng 3 của ECB sẽ mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Đây là thời điểm mà thị trường có thể đánh giá rõ hơn về các bước đi đầu tiên của chính quyền Mỹ mới cũng như kết quả của cuộc bầu cử tại Đức. Những diễn biến này sẽ có tác động đáng kể đến kỳ vọng chính sách tiền tệ của ECB trong phần còn lại của năm 2024.

Trước mắt, giới đầu tư vẫn đang theo dõi sát sao các động thái của ECB và phản ứng của thị trường tài chính trước những biến động từ cả hai bờ Đại Tây Dương. Với sự kết hợp của những yếu tố bất định về chính sách tiền tệ, thương mại và chính trị, năm 2025 có thể là một năm đầy biến động đối với đồng euro và nền kinh tế khu vực đồng euro.

Bất chấp những bất ổn kinh tế và chính trị đang bao trùm khu vực đồng euro, Candriam vẫn giữ quan điểm tích cực đối với trái phiếu chính phủ châu Âu, cho rằng xu hướng lạm phát tại khu vực này đang có dấu hiệu suy giảm một cách bền vững hơn so với Mỹ. Đây có thể là cơ sở để Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ mà không gây ra rủi ro lớn về lạm phát trong dài hạn.

Trong khi đó, tại Mỹ, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) vẫn được dự báo sẽ duy trì chính sách lãi suất hiện tại. Điều này làm gia tăng khoảng cách chính sách giữa hai nền kinh tế và có thể tạo thêm áp lực giảm giá cho đồng euro trong thời gian tới.

Theo Salman Ahmed, Giám đốc Chiến lược Vĩ mô Toàn cầu tại Fidelity International, ECB có thể sẽ cắt giảm tổng cộng 150 điểm cơ bản trong năm 2025, đưa lãi suất tiền gửi xuống 1.5%. Đây là mức mà nhiều chuyên gia tài chính coi là chính sách tiền tệ mang tính hỗ trợ mạnh, nhằm kích thích tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh khu vực đồng euro đang đối mặt với nhiều thách thức.

Nhận định về triển vọng chính sách, ông Ahmed cho rằng: “Cách duy nhất để ECB bảo vệ nền kinh tế khỏi rủi ro từ thuế quan của Mỹ là đẩy mạnh chính sách nới lỏng hơn nữa.” Theo ông, nếu Mỹ thực sự áp đặt các mức thuế cao hơn đối với hàng hóa châu Âu, ECB sẽ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc cắt giảm lãi suất mạnh mẽ hơn, nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực của hàng rào thuế quan lên tăng trưởng kinh tế và niềm tin của doanh nghiệp.

Trong bối cảnh Fed có xu hướng giữ nguyên lãi suất để kiểm soát lạm phát tại Mỹ, một động thái nới lỏng quyết liệt hơn từ ECB có thể khiến đồng euro suy yếu mạnh hơn nữa so với đồng USD, thậm chí có khả năng rơi xuống dưới mức ngang giá với đồng bạc xanh. Điều này đặt ra bài toán khó cho ECB: nếu cắt giảm lãi suất quá mạnh, đồng euro có thể mất giá nhanh chóng, làm gia tăng rủi ro nhập khẩu lạm phát; nhưng nếu duy trì lãi suất cao, tăng trưởng kinh tế có thể chịu áp lực lớn hơn, đặc biệt trong bối cảnh thương mại toàn cầu đang chững lại.

Trước mắt, giới đầu tư đang chờ đợi các tín hiệu chính sách rõ ràng hơn từ ECB trong cuộc họp sắp tới, cũng như theo dõi sát sao diễn biến thương mại giữa Mỹ và châu Âu để đánh giá mức độ cần thiết của các biện pháp kích thích kinh tế trong thời gian tới.