Khi thảo luận về nền kinh tế Anh, thuật ngữ đáng sợ "những năm 1970" đang trở nên quá phổ biến. Lạm phát vẫn liên tục ở mức cao, và sự bất ổn xã hội đã chi phối các câu chuyện tin tức, trong bối cảnh giá năng lượng tăng vọt và một chính phủ dường như đi từ khủng hoảng này sang khủng hoảng khác.

Không còn nghi ngờ gì nữa, nước Anh thực sự có vấn đề về lạm phát. Vào tháng 3, lạm phát toàn phần ở Anh vẫn ở mức hơn 10%, so với 7.8% ở Đức và 6.6% ở Pháp. Tỷ lệ lạm phát cơ bản đã không giảm mạnh như các nhà kinh tế dự đoán trong hai tháng liên tiếp. Đáng lo ngại là lạm phát cơ bản, loại trừ các yếu tố dễ biến động như giá năng lượng và thực phẩm, vẫn ở mức trên 6%, cũng như lạm phát giá dịch vụ, thường được coi là chỉ báo mạnh nhất về lạm phát áp lực giá do trong nước tạo ra. Tất cả những điều này sẽ đủ để thuyết phục Ngân hàng Trung ương Anh tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ.

Tuy nhiên, câu chuyện đã chuyển từ lạm phát gia tăng sang lạm phát không giảm ngay khi dự kiến. Mặc dù chưa được như dự kiến, nhưng điều đó chí ít đã cho thấy dấu hiệu của sự cải thiện.

Chưa thể xác định chính xác điều gì sẽ xảy ra với lạm phát cơ bản. Tuy nhiên đã có những suy đoán về một vòng xoáy giá cả - tiền lương giống như những năm 1970. Người ta sợ rằng công nhân sẽ yêu cầu được tăng lương để cố gắng bảo toàn tiền lương của họ, buộc các công ty phải tham gia vào một đợt tăng giá tiếp theo. Tăng trưởng tiền lương hàng năm đã tăng lên vào năm 2021, khi tình trạng đóng cửa giảm bớt và các doanh nghiệp mở cửa trở lại phải "vật lộn" để bù đắp các khoản lỗ. Tuy nhiên, tăng trưởng tiền lương đã chậm lại trong những tháng gần đây do tốc độ tăng trưởng chậm lại và số lượng cơ hội việc làm giảm. Kết quả là áp lực tiền lương đã đủ mạnh để làm tăng chi phí doanh nghiệp và lạm phát cơ bản nhưng không đủ mạnh để bảo toàn thu nhập thực tế của hộ gia đình, vốn đã bị siết chặt nghiêm trọng.

Vấn đề với câu chuyện của những năm 1970 là thị trường việc làm của những năm 2020 không giống với thị trường lao động của thập kỷ đó. Các tổ chức công đoàn đã bị thu hẹp đáng kể, ngày nay chỉ có khoảng một phần năm công nhân Anh là thành viên công ty, so với hơn một nửa số thành viên vào thời kỳ hoàng kim của họ. Luật của những năm 1980 và 1990 đã mở cửa thị trường lao động một cách đáng kể. Quyền thương lượng của người lao động ít hơn đáng kể so với trước đây.

Thật không may, không có giải pháp dễ dàng nào cho câu hỏi "Điều gì đang làm suy yếu nền kinh tế Anh?". Thay vào đó, một loạt các vấn đề liên quan với nhau đang diễn ra đồng thời. Tất nhiên, giá năng lượng toàn cầu tăng vọt và tất cả những gián đoạn do dịch bệnh gây ra đều là những vấn đề cần cân nhắc ngay lập tức, và Vương quốc Anh đã bị ảnh hưởng đặc biệt nặng nề bởi cả hai. Sau Covid-19, danh sách chờ hỗ trợ và hoạt động thường xuyên của NHS đã tăng lên khoảng 7 triệu, tăng 75% so với năm 2019.

Khoảng 6% người trưởng thành trong độ tuổi lao động cho biết họ không đủ sức khỏe để làm việc, điều này đã trở thành một vấn đề kinh tế vĩ mô. Các cuộc đình công trong lĩnh vực giao thông và khu vực công nhằm phản ứng với việc tiền lương thực tế giảm mạnh, cũng mang ý nghĩa kinh tế vĩ mô, với số ngày làm việc bị mất hàng năm đạt mức cao nhất kể từ những năm 1990.

Vấn đề ở Brexit là một vấn đề khác. Sau cuộc bỏ phiếu năm 2016, một số doanh nghiệp đã hủy bỏ hoặc hoãn các kế hoạch đầu tư vốn nhằm làm rõ các thỏa thuận thương mại trong tương lai của Anh. Vì sự không chắc chắn, các doanh nghiệp đầu tư ít hơn. Các thỏa thuận giao dịch mới phản ánh những xích mích trong một biên giới thương mại đầy khó khăn trước đây, làm suy giảm năng suất và tăng trưởng kinh tế trong dài hạn và góp phần tạo ra áp lực giá cả.

Nhưng các vấn đề xảy ra trước năm 2016 cũng tương tự như vậy. Kể từ năm 2008, tăng trưởng năng suất trở nên ảm đạm, cũng là động cơ cuối cùng của cả tăng trưởng kinh tế và mức sống. Vấn đề cơ bản này đã dẫn đến thu nhập hộ gia đình dự kiến ​​thực tế vào giữa những năm 2020 thấp hơn một thập kỷ rưỡi trước đó.

Ngược lại, những năm 1970 chứa đựng những thông tin quan trọng. Chính quyền buộc phải đối phó với nhiều cuộc khủng hoảng cùng một lúc, đòi hỏi các giải pháp chính sách khác biệt và thường trái ngược nhau. Trong thập kỷ đó, chính quyền Anh đã bị choáng ngợp không chỉ bởi sự gia tăng giá dầu và vòng xoáy giá lương, mà còn bởi vô số vấn đề khác, từ việc giải thể Bretton Woods đến bong bóng và sự sụp đổ của thị trường bất động sản.

Chính quyền hiện tại có nguy cơ bị ảnh hưởng tương tự bởi tác động kinh tế liên tục từ dịch bệnh, đồng thời đối phó với cuộc khủng hoảng giá năng lượng, cùng với Brexit, trong bối cảnh 15 năm tăng trưởng chậm chạp và khó khăn trong quá trình chuyển đổi net-zero phía trước. Đối với các chính trị gia, trải nghiệm thực sự đối với thập niên 1970 là một trong những "công tác chữa cháy" gần như liên tục.