Mùa xuân ở Địa Trung Hải nắng như lò thiêu đốt! Trong đợt nắng nóng vào tháng 4, nhiệt độ ở Algeria, Maroc, Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha tăng lên hơn 20°C so với bình thường. Các nhà khoa học cho rằng biến đổi khí hậu là nguyên nhân gây nên một số hiện tượng thời tiết cực đoan. Ngày nay, họ đã chắc chắn hơn về điều này. Theo World Weather Attribution, nắng nóng có khả năng xảy ra cao gấp 100 lần do sự tích tụ khí nhà kính trong khí quyển.

Trong một nghiên cứu được công bố vào ngày 26 tháng 5 trên tạp chí “Npj Climate and Atmospheric Science”, Nikolaos Christidis, một nhà khí hậu học tại Trung tâm Hadley - trực thuộc Cơ quan Khí tượng Vương quốc Anh, xem xét những gì có thể xảy ra đối với Địa Trung Hải và Trung Đông khi phải đối mặt với mức nhiệt nóng hơn trong tương lai. Họ đặc biệt quan tâm đến số ngày có nhiệt độ trên 50°C ở những khu vực này.

Tiến sĩ Christidis và các đồng nghiệp của ông đã phân tích dữ liệu từ hàng chục địa điểm khác nhau quanh khu vực, từ Thổ Nhĩ Kỳ và Tây Ban Nha đến Ai Cập và Qatar. Họ bắt đầu bằng cách mô phỏng một thế giới trước thời kỳ công nghiệp, khi đó con người vẫn chưa làm thay đổi bầu khí quyển một cách đáng kể. Họ phát hiện ra rằng những ngày 50°C hầu như không thể xảy ra trong điều kiện đó. Mức nhiệt này chỉ có thể xảy ra ở Ả Rập Saudi và trên bờ biển Tunisia, và thậm chí sẽ chỉ xảy ra một lần trong một thế kỷ hoặc lâu hơn.

Sau đó, các nhà nghiên cứu chạy lại các mô phỏng của họ về lượng khí thải trong tương lai bằng cách sử dụng tiêu chuẩn "middle-of-the-road". Họ giả định rằng các chính phủ sẽ thực hiện một số nỗ lực để chống biến đổi khí hậu, nhưng sẽ có rất ít thay đổi thực sự rõ rệt. Trong trường hợp đó, nồng độ carbon dioxide trong khí quyển sẽ đạt khoảng 600ppm vào năm 2100, tăng từ mức khoảng 420ppm hiện nay.

Họ phát hiện ra rằng đối với tất cả khu vực, trừ những vùng Địa Trung Hải mát mẻ nhất, chẳng hạn như Tây Ban Nha, xác suất xảy ra ít nhất một ngày mỗi năm trên 50°C đã tăng đáng kể vào giữa thế kỷ (xem biểu đồ). Đến năm 2100, những ngày như vậy sẽ trở thành sự kiện chỉ có một lần trong một thập kỷ trên khắp Địa Trung Hải và Trung Đông. Ngoài ra, có thể có những đợt nắng nóng với mức nhiệt vượt quá 45°C hàng năm.

Điều này đồng nghĩa với việc xuất hiện nhiều đám cháy và tình trạng hạn hán hơn (năm 2022 là mùa cháy rừng tồi tệ thứ hai được ghi nhận ở châu Âu, với phần lớn xảy ra ở Địa Trung Hải). Nhiệt độ cao có thể gây ra nhiều rủi ro cho các hoạt động ngoài trời, làm nhựa đường “tan chảy” và làm hỏng các tuyến đường sắt. Nắng nóng chiếm tới 8% trong tổng các trường hợp tử vong liên quan đến thời tiết. Nhiệt độ và độ ẩm quá cao thậm chí có thể khiến con người không thể đổ mồ hôi, và điều này có thể giết chết họ. Các nước Trung Đông và Địa Trung Hải đã quá quen với nhiệt độ khắc nghiệt. Tuy nhiên, tương lai sẽ khác hơn nhiều so với quá khứ.