Quyết định tạm dừng mua trái phiếu của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) đang đẩy lợi suất ngắn hạn tăng mạnh và làm phẳng đường cong lợi suất, khiến thị trường đặt cược rằng ngân hàng trung ương có thể sớm nối lại hoạt động mua nợ chính phủ.

Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn một năm của Trung Quốc đã tăng hơn 20 bps trong tháng này, thu hẹp khoảng cách với lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm xuống mức thấp nhất kể từ tháng 12/2023. Động thái này diễn ra sau khi PBOC tuyên bố vào tháng 1 sẽ tạm dừng mua trái phiếu chính phủ nhằm hạ nhiệt đà tăng của thị trường trái phiếu và hỗ trợ đồng nhân dân tệ bằng cách giảm thanh khoản.

Ngoài ra, áp lực mất giá của đồng nhân dân tệ cũng đang cản trở PBOC cắt giảm lãi suất, đặc biệt khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa áp thuế cao hơn đối với Trung Quốc. Điều này càng khiến lợi suất ngắn hạn tăng mạnh hơn. Tuần trước, lãi suất repo kỳ hạn bảy ngày của Trung Quốc đã chạm mức cao nhất trong gần hai năm, phản ánh tình trạng thanh khoản bị thắt chặt.

Đường cong lợi suất của Trung Quốc phẳng nhất kể từ năm 2023

“Việc PBOC ngừng mua trái phiếu là nguyên nhân khiến đường cong lợi suất phẳng hơn,” Xing Zhaopeng, chiến lược gia cấp cao tại Australia & New Zealand Banking Group Ltd., nhận định. “Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn ngắn cũng chịu tác động từ việc trì hoãn cắt giảm lãi suất.”

Theo Xing, PBOC sẽ tìm cách duy trì độ dốc của đường cong lợi suất. “Ngân hàng trung ương có khả năng sẽ quay lại mua trái phiếu ngắn hạn vào quý hai,” ông dự báo.

Thông thường, một đường cong lợi suất phẳng là tín hiệu tiêu cực đối với triển vọng tăng trưởng dài hạn của nền kinh tế. Trong những năm qua, Thống đốc PBOC Pan Gongsheng và người tiền nhiệm Yi Gang đều nhấn mạnh mong muốn duy trì một đường cong lợi suất “bình thường, có độ dốc lên” để khuyến khích đầu tư.

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn chưa thể thoát khỏi chu kỳ giảm phát kéo dài nhất kể từ những năm 1960, khiến lợi suất dài hạn chịu áp lực giảm và đường cong lợi suất có nguy cơ tiếp tục bị làm phẳng. Lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Trung Quốc đã lần đầu tiên giảm xuống dưới 1.6% trong tháng này và hiện chỉ nhỉnh hơn mức đó khoảng 6 bps.

“Trong thời gian tới, đường cong lợi suất nhiều khả năng sẽ duy trì trạng thái phẳng do kỳ vọng lạm phát yếu,” Samuel Tse, nhà kinh tế tại DBS Bank ở Hồng Kông, nhận định. “Tuy nhiên, với lạm phát thấp và nhu cầu tín dụng yếu, PBOC có thể sẽ sớm quay lại mua trái phiếu để hỗ trợ nền kinh tế.”