Khi Israel và Hamas bước vào cuộc chiến tổng lực, Nga gần như đứng ngoài cuộc. Bất chấp một số tuyên bố ban đầu, không có bằng chứng nào cho thấy Moscow cố tình hỗ trợ hoặc khuyến khích cuộc tấn công tàn bạo của Hamas vào Israel vào ngày 7 tháng 10. Về mặt ngoại giao cũng vậy, Điện Kremlin có tầm quan trọng không đáng kể, không thể xoa dịu những căng thẳng leo thang.

Tuần trước, động thái “đứng bên lề” đã được Nga thể hiện rất rõ. Trong lúc Tổng thống Biden tới Israel như một phần của hoạt động ngoại giao con thoi chuyên sâu của Mỹ trên khắp Trung Đông, thì Tổng thống Vladimir Putin – người đã đợi gần 10 ngày mới trò chuyện qua điện thoại với Thủ tướng Benjamin Netanyahu của Israel – thay vào đó lại tới Bắc Kinh. Tại Liên Hợp Quốc, các quan chức Nga bày tỏ sự thương tiếc về thương vong dân sự trong chiến tranh và yêu cầu lệnh ngừng bắn nhân đạo. Nhưng đó chỉ là sự thể hiện bên ngoài. Thiếu đòn bẩy đối với các bên xung đột, Moscow không thể đàm phán về việc thả con tin của Hamas hoặc đảm bảo các hành lang nhân đạo, chứ đừng nói đến việc ngăn chặn giao tranh.

Tuy nhiên, bất chấp ảnh hưởng hạn chế, Nga đang nổi lên như một nước hưởng lợi lớn từ cuộc chiến. Với rất ít nỗ lực, Moscow đang thu được lợi ích lớn từ tình hình hỗn loạn ở Trung Đông, vốn đang đe dọa đẩy người Israel và Palestine vào cảnh hoang tàn. Trong ba lĩnh vực chính – chiến dịch quân sự chống lại Ukraine, các kế hoạch của Nga ở Trung Đông và cuộc chiến toàn cầu với các nước phương Tây – Nga sẽ được hưởng lợi từ một cuộc xung đột kéo dài. Không cần làm gì nhiều, Putin đang đạt được điều mình muốn.

Đầu tiên và quan trọng nhất, các sự kiện ở Gaza đang khiến các nhà hoạch định chính sách và công chúng phương Tây mất tập trung vào cuộc chiến ở Ukraine. Phải tiến hành một cuộc phản công khốc liệt trong khi chịu đựng sự bắn phá không ngừng của Nga, Ukraine giờ đây phải chia sẻ sóng phát thanh với Israel và Palestine. Nỗi lo các xã hội phương Tây đang bắt đầu “mệt mỏi vì Ukraine”, vốn đã xuất hiện từ trước ngày 7/10, sẽ tiếp tục gia tăng. Điều đó có thể giúp Nga thoát khỏi sự giám sát liên tục về tội ác chống lại Ukraine. Tuần trước, trong lúc mọi sự chú ý đều đổ dồn vào Gaza, người ta đã quên mất một cuộc tấn công tên lửa chết người của Nga nhắm vào thành phố Zaporizhzhia của Ukraine.

Nếu sự chú ý của giới truyền thông đang thiếu hụt thì đạn dược cũng vậy. Ông Biden đã cam kết rằng Hoa Kỳ có thể hỗ trợ các nhu cầu an ninh của cả Israel và Ukraine, đồng thời đang yêu cầu Quốc hội cấp 105 tỷ USD tài trợ khẩn cấp để trang trải cho những nhu cầu này. Tuy nhiên, Israel có thể yêu cầu các loại vũ khí hiện đang khan hiếm ở Ukraine, chẳng hạn như máy bay không người lái có vũ trang và đạn pháo. Bị mắc kẹt trong một cuộc chiến tiêu hao do chính mình tạo ra, Nga hẳn đang thích thú với sự xuất hiện của một cuộc chiến mới và cam go với Mỹ, làm cạn kiệt sức mạnh của các đối thủ.
Hơn nữa, cuộc xung đột ở Gaza có nguy cơ cản trở , nếu không muốn nói là phá hủy, những nỗ lực của chính quyền Biden nhằm bình thường hóa quan hệ giữa Israel và Ả Rập Saudi. Từ trước tháng 10, Washington đã phải đảm nhận trọng trách dung hòa những yêu cầu khác nhau của các bên liên quan đối với sự bảo đảm an ninh của Mỹ, chương trình hạt nhân dân sự của Saudi, và số phận của người Palestine. Chương trình hiện đang bị đe dọa bởi một đợt bạo lực mới.

Điều đó sẽ làm hài lòng các quan chức ở Moscow, những người luôn coi Hiệp định Abraham, loạt thỏa thuận giữa Israel và một số quốc gia Ả Rập được ký vào năm 2020, vốn mở đường cho quá trình bình thường hóa quan hệ với Ả Rập Saudi, là một dự án của Mỹ nhằm gạt Nga sang một bên. Thất bại của hiệp định này sẽ mang lại cho Nga nhiều thứ hơn là niềm vui thuần túy khi chứng kiến Mỹ chật vật. Moscow có kế hoạch riêng về hợp tác hạt nhân với Ả Rập Saudi, và cũng hy vọng sẽ cản trở sự phát triển quan hệ đối tác quốc phòng Ả Rập-Israel chống lại Iran, một đối tác ngày càng thân thiết của Nga.

Nhưng lợi ích lớn nhất của Nga có lẽ đến từ dư luận toàn cầu. Điện Kremlin đã từ chối gọi cuộc tấn công ngày 7/10 là “khủng bố” và đổ lỗi rằng sự leo thang là do những sai lầm trong chính sách của phương Tây – khiến quan điểm của Nga phù hợp với tâm lý của công chúng trên khắp Trung Đông. Ẩn sau những quan điểm như vậy, những lời kêu gọi bảo vệ mọi thường dân, và sự thừa nhận quyền tự vệ của Israel là những dấu hiệu cho thấy quan điểm ủng hộ Palestine. Trên các phương tiện truyền thông Nga, hình ảnh đau khổ của người Palestine ở Gaza đã chiếm vị trí trung tâm, và các quan chức Nga đã nêu bật những lo ngại về nhân đạo trong khi tránh bất kỳ sự chỉ trích trực tiếp nào đối với Hamas. Sự ủng hộ của Moscow với sự nghiệp của người Palestine không phải là mới, nhưng Điện Kremlin đang khiến điều đó trở nên rõ ràng hơn.

Tuy nhiên, tham vọng của Nga đã vượt ra ngoài Trung Đông. Tự phong mình là David đối đầu với Goliath phương Tây, Nga đã coi cuộc chiến chống Ukraine là một cuộc chiến “chống thực dân” nhằm chấm dứt sự thống trị toàn cầu của phương Tây – khai thác những bất bình mạnh mẽ ở các nước đang phát triển đối với sự kiêu ngạo và đạo đức giả của phương Tây. Phản ứng của Điện Kremlin đối với cuộc xung đột ở Gaza, khác xa với sự ủng hộ rõ ràng của Washington dành cho Israel, nhằm mục đích khiêu khích. Đối với Nga, việc kích động sự vỡ mộng với phương Tây và thậm chí thu hút thêm những nhân tố mới ủng hộ nước này thách thức trật tự toàn cầu hiện tại sẽ là những bước tiến quan trọng, đáng để chấp nhận nguy cơ khiến Israel khó chịu. Và việc quan điểm này gây ra căng thẳng ở châu u cũng là một kết quả phụ đáng mong muốn.

Thái độ hòa nghi của Nga là điều hiển nhiên. Tại Liên Hợp Quốc, Moscow đã kêu gọi một phiên họp khẩn cấp về vụ tấn công một bệnh viện ở Gaza - mà ngó lơ sự thật rằng họ đã dành 20 tháng để ném bom các tòa nhà dân cư và cơ sở hạ tầng dân sự ở Ukraine. Tuy nhiên, tại các quốc gia đang phẫn nộ và đau khổ vì các hành động quân sự của Israel ở Gaza, những lời chỉ trích của Nga đã đánh trúng vào những định kiến về Israel và những người ủng hộ phương Tây của họ. Trong bối cảnh đau đớn, rạn nứt giữa thế giới đang phát triển và phương Tây sẽ ngày càng mở rộng. Nga sẽ không lãng phí cơ hội để làm sâu sắc thêm rạn nứt đó.

Ủng hộ Ukraine trong 600 ngày qua và hiện đang sát cánh cùng Israel sau thời khắc đen tối nhất của nước này, các quan chức phương Tây đã cố gắng thuyết phục các quốc gia trên thế giới rằng trật tự toàn cầu đang bị đe dọa và các lý tưởng dân chủ đang bị tấn công. Nhưng khi Israel và Hamas rơi vào vòng xoáy bạo lực, phương Tây còn lâu mới giành được chiến thắng trên mặt trận quan điểm. Chiến tranh Ukraine đã lùi dần về phía sau; nền ngoại giao do Mỹ dẫn đầu ở Trung Đông đang hỗn loạn; còn phương Tây và các nước khác đang đối đầu vì sự hiểu lầm lẫn nhau.
Từ tình hình này, Nga sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để thu lợi từ tình hình hiện tại.