Sau năm tháng mất dần sự ủng hộ từ công chúng và sự tức giận ngày càng gia tăng từ các doanh nghiệp, Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves khó có thể bị trách cứ vì muốn chia sẻ một chút tin tức tích cực thay mặt cho chính phủ Lao động của Anh.

“Các dịch vụ công hiện nay cần phải sống trong khả năng tài chính của mình, vì tôi rất rõ ràng rằng tôi sẽ không quay lại với việc vay mượn hoặc tăng thuế thêm nữa”, Reeves tuyên bố trước các nhà lãnh đạo doanh nghiệp tại một hội nghị đầy căng thẳng của CBI, tổ chức đại diện cho các nhà tuyển dụng, dường như muốn khép lại tranh cãi về kế hoạch ngân sách tăng thuế 40 tỷ GBP tháng trước.

Tuy nhiên, những tuyên bố của Reeves sau đó được một nguồn tin thân cận với bà làm rõ, rằng ý kiến của bà không hoàn toàn loại trừ khả năng tăng thuế trong tương lai. Jonathan Reynolds, Bộ trưởng Kinh doanh, lại khiến tình hình thêm rối rắm khi phát biểu rằng: “Sẽ không có thêm yêu cầu nào với cộng đồng doanh nghiệp tương đương với những gì chúng tôi đã phải làm vào đầu nhiệm kỳ quốc hội này”.

Reeves hiểu rõ nguy cơ từ việc đặt ra kỳ vọng sai lầm về thuế: công chúng Anh dường như đang mệt mỏi với chính quyền của Thủ tướng Sir Keir Starmer, chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử ngày 4 tháng 7 giờ đây dường như đã là quá khứ xa vời.

Keir Starmer hiện là người có tín nhiệm thấp nhất trong số các nhà lãnh đạo đảng lớn

Cả Reeves lẫn Starmer đều không đưa ra bất kỳ dấu hiệu nào trước cuộc bầu cử rằng một kế hoạch ngân sách tăng thuế lớn nhất trong một thế hệ sắp được triển khai, hoặc rằng doanh nghiệp sẽ phải chịu gánh nặng lớn với việc tăng 25 tỷ GBP tiền thuế.

Một kiến nghị trực tuyến trong quốc hội gần đây, yêu cầu một cuộc tổng tuyển cử mới và cáo buộc rằng Lao động đã rút lại các cam kết đưa ra trước bầu cử, đã lan truyền mạnh mẽ với 2.6 triệu chữ ký, mặc dù có nghi vấn về tính xác thực của tất cả các chữ ký này.

Kiến nghị này được khởi xướng bởi chủ quán rượu Michael Westwood, người tuyên bố rằng ông chán nản với tình hình hiện tại. Elon Musk - chủ sở hữu nền tảng X, người giàu nhất thế giới và là một người thường xuyên chỉ trích Starmer - tỏ ra ngạc nhiên trước phản ứng của công chúng, bình luận trên nền tảng xã hội của mình: “Wow”.

Starmer vẫn giữ vững lập trường: “Tôi sẽ được đánh giá dựa trên cảm nhận của đất nước trong năm năm tới, chứ không phải vào dịp Giáng sinh”, ông nói với các đồng nghiệp tháng trước. Ông bác bỏ cáo buộc đánh lừa cử tri, lập luận rằng ông đã thừa kế một lỗ hổng tài chính quy mô 22 tỷ GBP từ chính phủ Đảng Bảo thủ trước đó, vốn trước đây không được công bố.

Nhưng Thủ tướng và Bộ trưởng Tài chính còn nhiều việc phải làm để lấy lại vị thế; Starmer, vốn chưa bao giờ thực sự được lòng cử tri, hiện đang chứng kiến mức tín nhiệm của mình sụt giảm nghiêm trọng. “Con đường giành được sự tín nhiệm của ông ấy vốn đã rất gập ghềnh”, một nghị sĩ Đảng Lao động nhận xét.

Một quan chức cấp cao khác của Đảng Lao động thừa nhận rằng đảng này chưa sẵn sàng cho việc tiếp nhận quyền lực mặc dù đã hứa hẹn mang lại sự ổn định kỹ trị sau những năm hỗn loạn dưới thời Đảng Bảo thủ: “Không có gì sẵn cả: không kế hoạch, không nhân sự”. Cựu chánh văn phòng của Starmer, Sue Gray, bị chỉ trích rộng rãi và cuối cùng buộc phải từ chức.

Starmer và Reeves chỉ ra những thành công - cải cách quy hoạch, hội nghị thượng đỉnh đầu tư quốc tế, một ngân sách được cho là “đặt nền móng” cho tăng trưởng - nhưng các đồng minh của họ thừa nhận cần phải nâng cao năng lực hoạt động.

Một thành viên Đảng Lao động quan trọng bình luận: “Keir cần quyết đoán hơn. Ông ấy thường cân nhắc kỹ càng mọi thứ. Đó là một điểm mạnh cho đến khi nó trở thành điểm yếu. Ông ấy cần xác định rõ điều gì đang hiệu quả, ai đang làm tốt. Quan điểm thực sự của ông ấy là gì?”

Các nghị sĩ Đảng Lao động cũng đặt câu hỏi về sự nhạy bén chính trị của Reeves, đặc biệt sau quyết định sớm của bà khi tước đi trợ cấp nhiên liệu mùa đông của 10 triệu người nghỉ hưu, một quyết định vẫn còn vang dội khi nhiệt độ đang giảm dần.

Một nghị sĩ Đảng Lao động nhận xét: “Bà ấy đã tiêu tốn rất nhiều vốn chính trị với thông báo đó. Bà ấy tỏ ra nắm bắt tốt khi gặp gỡ các nghị sĩ, nhưng bạn không thấy nhiều sự nhạy bén chính trị từ bà ấy đối với công chúng”.

Trong những ngày tới, Thủ tướng sẽ bổ nhiệm một thư ký nội các mới để hoàn tất việc cải tổ lớn cách Văn phòng Thủ tướng hoạt động.

Jonathan Powell và Liz Lloyd, những người có kinh nghiệm từ thời Downing Street của Tony Blair, đã được mời về phụ trách an ninh quốc gia và cải cách trong nước. Đội ngũ của Starmer cho biết Thủ tướng sẽ ưu tiên cả hai lĩnh vực này.

James Lyons, cựu nhà báo của Sunday Times và giám đốc truyền thông TikTok, đã được thuê để sắp xếp lại lịch trình thông báo nhằm tạo nhịp điệu mới cho chính phủ.

Tháng tới, Starmer sẽ ra mắt bảng điều khiển công khai, cho phép cử tri theo dõi tiến độ của chính quyền trong một loạt mục tiêu mới trước bầu cử và gây áp lực lên Whitehall.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Reeves đã cố gắng trấn an các lãnh đạo doanh nghiệp rằng bà sẽ không tăng thuế một lần nữa và rằng trọng tâm của Bộ Tài chính hiện sẽ là tăng trưởng kinh tế.

Quan điểm của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp về Đảng Lao động đang trở nên "u ám" sau cuộc bầu cử

“Mọi quyết định về thuế đã được đưa ra sớm để tạo điều kiện cho Bộ Tài chính tập trung vào các đòn bẩy tăng trưởng,” một đồng minh của bộ trưởng tài chính cho biết. “Trong sáu tháng tới, trọng tâm sẽ là tăng trưởng.”

Bà Reeves cho rằng, trong những năm cuối hỗn loạn của chính quyền Tory, Bộ Tài chính đã trở thành cơ quan chỉ tập trung vào việc chuẩn bị ngân sách. Giờ đây, cơ quan này phải chứng minh rằng họ có thể đảm nhiệm vai trò của một bộ kinh tế.

Tuy nhiên, Reeves còn nhiều việc phải làm. Rupert Soames, chủ tịch CBI, nhận xét trong tuần này rằng việc làm tăng chi phí thuê lao động đang trực tiếp mâu thuẫn với mục tiêu của Reeves nhằm giúp nhiều người quay trở lại làm việc.

Chương trình nghị sự của Bộ trưởng Tài chính trong năm 2025 sẽ bao gồm việc thúc đẩy tăng trưởng thông qua thương mại quốc tế, ngay cả khi Bộ Tài chính chuẩn bị đối phó với tác động kinh tế từ sự trở lại của Donald Trump trong vai trò Tổng thống Mỹ và các cuộc chiến thương mại có thể xảy ra.

Reeves nói bà muốn thiết lập lại mối quan hệ thương mại tham vọng giữa Anh và EU - một mục tiêu khó đạt được trong thực tế - đồng thời bà sẽ tới Bắc Kinh vào đầu năm sau để thảo luận về hợp tác dịch vụ tài chính với Trung Quốc.

Tuy nhiên, Mel Stride, Bộ trưởng Tài chính “ngầm” của đảng Tory, nhận xét: “Thật không may, bằng cách lập luận rằng nền kinh tế đang suy yếu và tiếp tục thực hiện các đợt tăng thuế gây áp lực lên doanh nghiệp, Bộ trưởng Tài chính đang tạo ra một nền kinh tế rất mong manh. Trong hoàn cảnh đó, tôi e rằng đứng lên và cam kết rằng Đảng Lao động sẽ không tăng thuế thêm nữa trong tương lai có thể bị nhiều người xem là khá lạc quan”.