Thế hệ millennials, dù có những hạn chế riêng, đã đóng góp một thuật ngữ thú vị vào ngôn ngữ: "cope" (danh từ). Hiểu đơn giản, "cope" là cách con người tự trấn an, giúp một tình huống có vẻ bớt tệ hơn thực tế. Và trong bối cảnh đầy bất ổn hiện nay, những "cope" như vậy xuất hiện khắp nơi.

• "Ít nhất Trump sẽ có lợi cho kinh doanh."—Đó là một "cope".
• "Trump chắc chắn sẽ quan tâm đến thị trường chứng khoán."—Đây là một "cope" hạng nhất.
• "Trump không thể phớt lờ dữ liệu kinh tế suy yếu và tỷ lệ ủng hộ giảm sút."—Chính là "cope của tháng".

Nhưng thực tế, Trump hoàn toàn có thể phớt lờ tất cả. Điều khác biệt của nhiệm kỳ hai là ông ta không cần lo tái tranh cử. Không còn bị ràng buộc bởi dư luận, Trump cũng không phải chịu áp lực chính trị vốn từng phần nào kiềm chế ông ta trong nhiệm kỳ đầu. Nếu thuế quan gây suy thoái hay các quyết định đối ngoại đẩy thế giới vào khủng hoảng, khiến tỷ lệ ủng hộ sụt giảm, Trump sẽ mất gì? Tệ nhất, đảng Cộng hòa—vốn không phải ưu tiên hàng đầu của ông ta—sẽ chịu thất bại trong bầu cử giữa kỳ. Nhưng dù thế nào, một tổng thống trong nhiệm kỳ hai cũng dần mất ảnh hưởng sau sự kiện này.

Từ tháng 11 đến nay, tôi đã cảnh báo về điều này và có thể đoán trước hai phản ứng phổ biến.

Phản ứng đầu tiên: Trump sẽ tránh gây bất ổn kinh tế hay địa chính trị vì muốn dọn đường cho JD Vance hoặc một thành viên gia đình tranh cử năm 2028. Nhưng thực tế, ngay cả những chính trị gia có tư duy hệ thống như Angela Merkel, Tony Blair hay Joe Biden cũng không quá lo xa về người kế nhiệm. Một người có cái tôi lớn như Trump lại tự giới hạn mình chỉ để bảo vệ tương lai chính trị của người khác ba năm sau? Rất khó tin. Thậm chí, một chính trị gia còn trông mạnh mẽ hơn khi người kế nhiệm thất bại.

Phản ứng thứ hai: Trump sẽ tìm cách vô hiệu hóa Tu chính án 22 để tranh cử lần nữa, hoặc thậm chí hủy bỏ cuộc bầu cử tiếp theo. Khả năng này không thể hoàn toàn bị loại trừ, nhưng đó là một kịch bản cực đoan, đòi hỏi sự sụp đổ hoàn toàn của Hiến pháp Mỹ. Kịch bản thực tế hơn là Trump sẽ rời nhiệm sở đúng hạn khi 82 tuổi, và có lẽ chính ông ta cũng hiểu điều đó. Vì vậy, viễn cảnh suy thoái kinh tế hay tỷ lệ ủng hộ giảm mạnh có thể không ảnh hưởng nhiều đến suy tính của Trump như nhiều người vẫn nghĩ.

Tình hình có thể còn nghiêm trọng hơn. Trong ba chính sách gây tổn hại nhất mà Trump đang theo đuổi: Cắt giảm viện trợ Ukraine, làm suy yếu các thể chế trong nước và áp thuế quan, một cuộc suy thoái có thể khiến ông ta càng quyết liệt hơn với hai điều đầu tiên. Khi nền kinh tế suy yếu, Trump có thêm lý do để giảm cam kết quốc phòng tại châu Âu. Khi tài chính gặp khó khăn, ông ta càng có động lực cắt giảm chính phủ liên bang và các cơ quan công quyền. Thay vì kiềm chế Trump, suy thoái có thể trở thành động lực để ông ta hành động mạnh mẽ hơn.

Về bản chất, Trump giờ đây gần như đã bước qua ranh giới chính trị truyền thống, có thể đưa ra quyết định mà không cần lo ngại về hệ quả bầu cử. Nếu trong nhiệm kỳ đầu, ông còn phải thận trọng khi nói về tác động của thuế quan vì sợ mất lòng cử tri dao động, thì giờ đây, ưu tiên hàng đầu là củng cố sự ủng hộ từ nhóm cử tri trung thành. Chính quyền trước có những nhân vật mang phong thái doanh nhân truyền thống như ExxonMobil, còn chính quyền hiện tại dường như thiên về những người theo đuổi ảo tưởng quyền lực tuyệt đối. Nếu nhiệm kỳ đầu phản ánh chủ nghĩa dân túy cổ điển, thì nhiệm kỳ này mang dáng dấp của chủ nghĩa hư vô.

Duy nhất một "cope" về Trump có phần đúng: Ông vẫn phản ứng với những nhượng bộ từ đối thủ, dù là những lời khen ngợi hay các động thái thực tế. Điều này từng thể hiện qua việc áp rồi dỡ bỏ thuế quan với Canada hay hợp tác tình báo với Ukraine, tùy theo mức độ nhượng bộ của họ với Trump vào từng thời điểm. Nhưng còn cử tri thì sao? Còn áp lực phải thu hút những nhóm cử tri dao động? Từ tháng 11, điều đó đã không còn là vấn đề.

Hiến pháp Anh, với rất ít ràng buộc đối với quyền hành pháp, về bản chất đặt niềm tin vào đạo đức của các chính trị gia. Một phần hệ thống Mỹ cũng không quá khác biệt, đặc biệt là trong nhiệm kỳ hai của tổng thống. Khi đó, tổng tư lệnh vẫn nắm quyền lực tối cao dù đã biết ngày rời nhiệm sở. Tòa án Tối cao và các thể chế khác có thể đóng vai trò kiềm chế, nhưng không phải lúc nào cũng đủ mạnh. Không phải ngẫu nhiên mà nhiều vụ bê bối lớn trong lịch sử, từ Iran-Contra đến Watergate, đều xảy ra vào nhiệm kỳ hai.

Giờ hãy hình dung một tổng thống không chịu bất kỳ ràng buộc nào, và ở tuổi gần 90, cũng không còn nhiều lý do để bận tâm đến di sản chính trị sau khi rời nhiệm sở. Trong bối cảnh này, Trump có thể kết thúc sự nghiệp theo một cách đầy bùng nổ, theo nghĩa tiêu cực nhất.

Từ tháng 11 đến nay, nhiều người có vẻ như đã điều chỉnh cách nhìn về Trump. Nếu trong nhiệm kỳ đầu, họ có thể đã phản ứng thái quá, thì giờ đây, họ lại có phần chủ quan. Điều đó thể hiện rõ qua thái độ thờ ơ của đảng Dân chủ, nhưng rõ nét nhất là trong giới kinh doanh với niềm tin rằng Trump, với tư cách một chính trị gia, sẽ sợ suy thoái và sự phản đối của công chúng, nên sẽ điều chỉnh chính sách nếu tác động kinh tế trở nên quá rõ ràng. Một phân tích sắc sảo về Trump nhưng là Trump của tám năm trước.