Thị trường cảnh báo: Nếu Trump trở lại, giá cả và lãi suất sẽ còn tăng vọt
Đặng Thùy Linh
Junior Analyst
Nhiều người Mỹ thất vọng khi chi phí sinh hoạt và lãi suất thế chấp tăng cao, sự bất mãn này có thể giúp Donald Trump trở lại Nhà Trắng. Nhưng điều đáng buồn là, thị trường cho rằng ông Trump cũng có thể làm cho cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt trở nên tồi tệ hơn.
Mặc dù kết quả bầu cử vẫn chưa rõ ràng, thị trường trái phiếu và tín dụng đang ngày càng kỳ vọng rằng ông Trump sẽ thắng vào ngày 5/11 và ban hành các chính sách vè thuế quan và nhập cư, vốn có thể khiến lạm phát nóng lên. Ông thậm chí có thể làm suy yếu Cục Dự trữ Liên bang - cơ quan có nhiệm vụ kiềm chế lạm phát của Mỹ. Lãi suất thế chấp trung bình 30 năm đã tăng 45 điểm cơ bản trong tháng vừa qua lên 7.09%, mức đỉnh kể từ tháng 7, theo chỉ số Bankrate.com. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm đã tăng 49 điểm cơ bản lên 4.24%, đồng thời, các thước đo lạm phát cũng đang tăng trở lại. Dù tình hình chính trị không phải là yếu tố duy nhất gây ra điều này, nhưng nó rõ ràng là một phần của câu chuyện.
Trump đã đề xuất áp thuế 60% lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và 20% lên tất cả các mặt hàng nhập khẩu khác. Đây là cách tiếp cận trái ngược với lý thuyết kinh tế truyền thống, khi những chi phí này sẽ do người tiêu dùng trong nước gánh chịu, và có thể dẫn đến nguy cơ trả đũa từ các nước khác. Trump cũng cam kết trục xuất hàng triệu người nhập cư không có giấy tờ, điều này có thể gây thiếu hụt lao động trong các ngành như xây dựng và chăm sóc trẻ em, làm chi phí tăng lên và có thể gây rối loạn kinh tế.
Trong một cuộc khảo sát của Wall Street Journal, 68% các nhà kinh tế cho rằng giá cả dưới thời Trump sẽ tăng nhanh hơn so với dưới thời Kamala Harris.
Một số người ủng hộ Trump cho rằng các chuyên gia kinh tế đã sai. Họ cho rằng các chính sách thuế quan của Trump chỉ là "một con bài mặc cả" và những lo ngại về rủi ro lạm phát là không có cơ sở. Trump cũng từng nói rằng thuế quan là "từ đẹp nhất trong từ điển" và bác bỏ những dự đoán rằng chính sách của ông sẽ gây hại cho nền kinh tế và làm tăng chi phí cho người dân.
Dù có tin vào lập luận này hay không, mức lãi suất hiện tại đã cho thấy thị trường lo ngại về các chính sách của Trump. Và đó là mức lãi suất mà người dân sẽ phải trả trong thời gian tới nếu ông Trump đắc cử.
Ngoài ra, giá cả hàng hóa cũng phụ thuộc vào kỳ vọng của thị trường, và những kỳ vọng này - được đo lường thông qua thị trường hoán đổi lạm phát - đang báo hiệu rằng triển vọng lạm phát sẽ xấu đi trong tương lai.
Không ai phủ nhận rằng người dân có quyền cảm thấy bức xúc về chi phí sinh hoạt. Chi phí nhà ở và tiêu dùng tăng cao đã làm cho thu nhập của các hộ gia đình Mỹ được điều chỉnh theo lạm phát khó có thể tăng lên trong những năm gần đây. Điều dễ hiểu là cử tri có thể sẽ "trút giận" lên đảng cầm quyền hiện tại. Cá nhân tác giả tin rằng phần lớn lạm phát là do các yếu tố toàn cầu như gián đoạn chuỗi cung ứng và cuộc xâm lược Ukraine của Nga – điều này cũng xảy ra ở nhiều nước khác, không chỉ riêng Mỹ. Tuy nhiên, điều quan trọng bây giờ là làm thế nào để tránh tái diễn tình trạng này.
Dù cuộc bầu cử chưa có kết quả chắc chắn, nhiều nhà đầu tư đã đặt cược vào Trump, và chúng ta nên chú ý đến những tín hiệu từ thị trường. Mức giá và lãi suất mà người dân phải trả cho thấy rằng đối với kỳ vọng giảm chi phí sinh hoạt của những người ủng hộ ông Trump, họ có thể không đạt được điều đó.
Bloomberg