Thị trường Mỹ "nín thở", chờ đợi những bất ngờ để chấm dứt sự bế tắc (Phần 1)
Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Thị trường Mỹ đang rơi vào thế bế tắc khi cả nền kinh tế và cuộc bầu cử tổng thống đều chưa có sự đột phá rõ ràng. Với kỳ vọng cắt giảm lãi suất từ Fed và kết quả bầu cử sắp tới, giới đầu tư đang đặt nhiều kỳ vọng vào một sự đột phá để chấm dứt tình trạng này. Tuy nhiên, mọi sự vẫn chưa chắc chắn.
Chờ đợi một sự kiện đột phá
Khi nào thì thế bế tắc ở Hoa Kỳ chấm dứt? Đặc biệt là trong bối cảnh chiến dịch bầu cử tổng thống đầy căng thẳng và chưa có sự rõ ràng về kết quả, những sự kiện không thể đoán trước có thể làm thay đổi cục diện chính trị hoặc kinh tế. Trong trường hợp này, sự bất ngờ có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau, như tình hình tại Trung Đông hoặc các cuộc đình công tại các cảng của Mỹ. Tuy nhiên, điều đặc biệt là không ai có thể biết trước sự kiện này sẽ diễn ra khi nào hoặc ở đâu, khiến mọi thứ trở nên rất khó dự đoán.
Sau đó là nền kinh tế. Thị trường tài chính đang kỳ vọng vào một đợt cắt giảm lãi suất lớn từ Fed, do các dự đoán trước đó cho thấy kinh tế Mỹ sẽ tiếp tục suy yếu. Tuy nhiên, dữ liệu kinh tế thực tế gần đây đã không suy giảm như dự đoán, mà thậm chí còn có dấu hiệu tích cực lần đầu tiên sau 5 tháng. Điều này xảy ra ngay trước khi các báo cáo việc làm quan trọng được công bố, khiến thị trường phải điều chỉnh lại kỳ vọng về các động thái của Fed:
Điều đáng chú ý là có nhiều dữ liệu kinh tế thực tế không xấu đi như nhiều người dự đoán. Tuy nhiên, bức tranh tổng thể trở nên phức tạp hơn do kết quả của chỉ số PMI sản xuất ISM. Kết quả cho thấy các chỉ số chính như sản lượng, hàng tồn kho và đơn đặt hàng mới đều giảm xuống dưới mức 50, tức là ngành sản xuất đang trong giai đoạn thu hẹp thay vì mở rộng. Điều này tạo ra sự bất ổn về hướng đi của nền kinh tế, và thị trường cũng phải thận trọng hơn khi dự đoán:
Chỉ số này đã ở trong vùng suy thoái trong hơn một năm, nhưng vẫn chưa thực sự gây ra suy thoái cho nền kinh tế. Nhưng điều đáng chú ý là các nhà quản lý cung ứng dường như đang trong tình trạng chờ đợi kết quả bầu cử và cắt giảm lãi suất. Timothy Fiore của ISM đã giải thích trong bản phát hành chính thức rằng sự không chắc chắn này khiến các doanh nghiệp không muốn đầu tư vào vốn và hàng tồn kho, nhiều công ty thậm chí đang tập trung vào kế hoạch kinh doanh năm 2025. Một giám đốc điều hành của công ty đồ nội thất cho rằng: "Hoạt động kinh doanh đang trì trệ. Chúng tôi đang chờ lãi suất giảm và kết quả bầu cử vào tháng 11 trước khi xác nhận các kế hoạch năm 2025 của mình." Những kết quả này cho thấy chính trị đang đè nặng lên quá trình ra quyết định của các công ty.
Thị trường lao động đang trong trạng thái chờ đợi thay vì suy giảm mạnh mẽ. Cụ thể, ước tính từ nhóm bảng lương ADP cho thấy số việc làm tư nhân đã tăng nhẹ, điều này mang lại tín hiệu tích cực trong bối cảnh thị trường lao động đang phải đối mặt với nhiều bất ổn. Trong quá khứ, số liệu từ ADP thường có sự chênh lệch lớn so với dữ liệu bảng lương phi nông nghiệp chính thức (NFP) mà Chính phủ công bố, đặc biệt là sau đại dịch. Tuy nhiên, gần đây, các số liệu từ ADP đã trở nên khớp hơn với các dữ liệu chính thức, cho thấy rằng thị trường lao động đang ổn định hơn. Điều quan trọng là, mặc dù có sự chậm lại trong tăng trưởng việc làm trong vài năm qua, nhưng không sụp đổ đến mức buộc Fed phải thực hiện các biện pháp khẩn cấp. Thay vào đó, tình hình này được mô tả như một cuộc “hạ cánh mềm":
Điều tương tự cũng xảy ra với số lượng cơ hội việc làm, đạt đỉnh vào năm 2021 và 2022. Khảo sát JOLTS thường được công bố muộn hơn so với các chỉ số khác. Tuy nhiên, dữ liệu mới nhất cho thấy rằng số lượng việc làm hiện có đã gia tăng bất ngờ trong tháng 8, điều này có thể phản ánh sự phục hồi trong thị trường lao động. Đồng thời, ước tính về số lượng việc làm được Indeed.com đưa ra cho thấy số lượng việc làm vẫn giữ nguyên ở mức tương tự vào tháng 9:
Mặc dù có sự chậm lại trong thị trường lao động, nhưng tình hình vẫn ổn định và không đủ nghiêm trọng để buộc Fed phải hành động mạnh mẽ.
Tăng trưởng tiền lương cũng cho thấy xu hướng giảm đều từ mức rất cao. Tính đến tháng 8, công cụ theo dõi tiền lương của Fed Atlanta và số liệu thu nhập trung bình theo giờ đều hạ nhiệt, nhưng vẫn ở mức có thể khiến Fed cảm thấy không thoải mái:
Có vẻ như Fed hiện quan tâm nhiều hơn đến khía cạnh việc làm hơn là lạm phát. Hiện tại, họ không có nhiều lý do để cắt giảm lãi suất mạnh thêm nữa trong năm nay.
Cuộc tranh luận Phó Tổng thống
Thị trường dự đoán đang bị chỉ trích, nhưng không thể phủ nhận công dụng của họ. Cuộc tranh luận giữa các ứng cử viên phó tổng thống không được kỳ vọng sẽ thay đổi quan điểm của cử tri nhiều. Mặc dù JD Vance có thể đã trình bày tốt hơn trong cuộc tranh luận, nhưng không có gì đảm bảo rằng điều này sẽ tạo ra sự khác biệt lớn trong cuộc bầu cử. Những người đứng đầu danh sách ứng cử viên Tổng thống mới là những người quan trọng nhất đối với cử tri và những người đặt cược. Dữ liệu từ hai trang dự đoán (PredictIt và Polymarket) cho thấy rằng tỷ lệ cược cho các ứng cử viên không thay đổi nhiều sau cuộc tranh luận, cho thấy rằng cử tri vẫn không chắc chắn về kết quả cuộc bầu cử và không bị ảnh hưởng lớn bởi các sự kiện tranh luận hiện tại:
Cuộc đua chính trị đang tạo ra nhiều sự lo ngại và bất ổn trong cả nền kinh tế và thị trường. Nhiều người không muốn mạo hiểm đầu tư hoặc dự đoán vào kết quả bầu cử, vì không có sự rõ ràng về ai sẽ chiến thắng, dẫn đến sự chần chừ trong các quyết định đầu tư và chi tiêu. Sau những thay đổi lớn vào mùa hè khi màn tranh luận không tốt của Joe Biden dẫn đến việc ông bị Kamala Harris thay thế làm ứng viên của Đảng Dân chủ, cuộc đua này đã mắc kẹt trong thế bế tắc. Đây là sự thay đổi trong xác suất chiến thắng trong sáu tháng qua, theo Polymarket, PredictIt và RealClearPolitics:
Với các hội nghị và tranh luận đã kết thúc, không còn nhiều sự kiện để định hình và điều hướng chiến dịch trong tháng còn lại. Nếu không có một bất ngờ lớn trong tháng Mười, các ứng cử viên sẽ phụ thuộc vào việc huy động cử tri ở bảy bang dao động vào ngày bầu cử. Có vô số lập luận cho rằng bất kỳ ứng viên nào cũng có thể chiến thắng, nhưng không có lập luận nào đáng để dựa vào cho bất kỳ quyết định đầu tư hoặc kinh doanh lớn nào. Thị trường không dịch chuyển theo chiến dịch bầu cử, đơn giản vì không ai tự tin rằng họ có thể nhận biết được ai đang dẫn đầu.
Hãy chuẩn bị cho sự bế tắc và căng thẳng kéo dài thêm một tháng nữa. Điều này chỉ kết thúc nếu có một sự kiện bất ngờ hoặc quan trọng xảy ra, làm thay đổi tình hình. Nếu không có sự kiện bất ngờ nào, sự bế tắc sẽ chỉ kết thúc khi kết quả bầu cử được công bố chính thức. Khi đó, tất cả sẽ phải chấp nhận kết quả, cho dù đó là điều mà họ mong muốn hay không.
Bloomberg