Donald Trump và Kamala Harris đang cố gắng thu hút sự ủng hộ của những người trong cộng đồng tiền điện tử trước thềm cuộc bầu cử Hoa Kỳ. Cả hai ứng viên đều đề cập đến khía cạnh "đổi mới" của tài sản kỹ thuật số, nhưng với các mục đích và cách tiếp cận khác nhau. Trump đang tập trung vào việc quảng bá các NFT và một nền tảng cho vay tiền điện tử có nhiều liên kết không rõ ràng, gây lo ngại về tính minh bạch. Trong khi đó, cả Trump và Harris đều nhắc đến tiền điện tử và trí tuệ nhân tạo trong cùng một bối cảnh, ngụ ý rằng cả hai lĩnh vực này đều mang tính đổi mới và hứa hẹn. Tuy nhiên, việc ưu tiên tiền điện tử như một đổi mới quan trọng có thể được coi là táo bạo, bới vì trong quá khứ, đá có nhiều vấn đề từng xảy ra trong ngành này, như các vụ lừa đảo, sự không ổn định của thị trường, và những rủi ro liên quan đến đầu tư.

Tiền điện tử, dù đã tạo ra sự thay đổi cho một số ít người, đặc biệt là những người nắm giữ số lượng lớn Bitcoin, nhưng không có tác động lớn đến đại đa số mọi người. Cụ thể, chỉ có khoảng 110,591 địa chỉ ví có hơn 1 triệu USD Bitcoin, một con số rất nhỏ so với dân số toàn cầu. Tiền điện tử không có tầm ảnh hưởng lớn và phổ biến như internet đã từng mang lại. Đối với hầu hết mọi người, tiền điện tử có thể dễ dàng bị bỏ qua, và nếu có sử dụng, thì cũng đối mặt với nhiều rủi ro. Chỉ một tỷ lệ nhỏ (2% đến 8%) người châu Âu được khảo sát vào năm 2022 sở hữu tiền điện tử, và ngay cả khi có, họ cũng không thể dùng loại tiền này để mua hàng hóa thiết yếu hàng ngày như thực phẩm. Phần lớn người dùng chỉ mua tiền điện tử với mục đích đầu tư, cho thấy rằng các loại token này có tính biến động cao và không có giá trị nội tại ổn định như tiền mặt.

Bitcoin đang được hỗ trợ bới nhiều yếu tố

Tiền điện tử chủ yếu được sử dụng cho mục đích đầu cơ thay vì là một tài sản an toàn như vàng. Vào năm 2021, thị trường tiền điện tử đã phát triển mạnh mẽ, tăng 300% và đạt mức giá trị 2.5 nghìn tỷ EUR (tương đương 2.8 nghìn tỷ USD). Tuy nhiên, năm 2022 đã chứng kiến sự sụp đổ lớn khi các bong bóng tài sản như NFTs, stablecoins và các công cụ phái sinh liên quan vỡ tan, giống như cách các cuộc khủng hoảng ngân hàng truyền thống xảy ra. Bitcoin đã phục hồi, tăng 45% trong năm nay, nhưng điều quan trọng là sự phục hồi này không phải do bản thân tiền điện tử mà do các yếu tố bên ngoài. Một trong những yếu tố lớn là sự chấp thuận của các quỹ ETF ở Mỹ và việc cắt giảm lãi suất. Những yếu tố này đã giúp thị trường hồi phục, nhưng cũng nhấn mạnh rằng tiền điện tử vẫn là một công cụ đầu cơ, giống như lời nhà quản lý danh mục đầu tư Steve Eisman nói: "Crypto chỉ là một cách khác để mọi người thích đầu cơ, vì họ thích đầu cơ." Trump cũng tham gia vào xu hướng này khi ông và người thân quảng bá một nền tảng cho vay tiền điện tử rất mang tính đầu cơ. Tuy nhiên, nền tảng này liên quan đến nhiều dự án đã thất bại trước đây và thiếu thông tin chi tiết, điều này khiến nhiều người lo ngại về tính minh bạch và rủi ro của nó.

Việc khai thác Bitcoin đòi hỏi lượng lớn năng lượng, khiến nó trở thành một hoạt động không hiệu quả và gây lãng phí tài nguyên. Đây là một trong những lý do khiến Bitcoin không được coi là một công nghệ thân thiện với môi trường. Hơn nữa, thị trường tiền điện tử đã chứng kiến nhiều vụ phá sản của các công ty lớn và sự gia tăng các vụ lừa đảo, gây ra thiệt hại lên đến 5.6 tỷ USD trong năm 2023. Mặc dù blockchain, công nghệ nền tảng của tiền điện tử, từng được ca ngợi là một đột phá lớn trong việc chuyển tiền và lưu trữ dữ liệu, nhưng hiện tại nhiều công ty tài chính như Wise cho rằng họ không cần blockchain để chuyển tiền một cách nhanh chóng và rẻ. Điều này cho thấy sự kỳ vọng về blockchain có thể đã bị thổi phồng quá mức, và chính các ngân hàng truyền thống, như JPMorgan, lại là những tổ chức duy trì sự nhiệt tình với công nghệ này.

Kỳ vọng về blockchain có thể đã bị thổi phồng quá mức

Vậy tại sao việc nói về “đổi mới” tiền điện tử lại quan trọng? Tiền điện tử hiện đang phải đối mặt với rủi ro từ các quy định khắt khe của các cơ quan quản lý như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC). Vì vậy, ngành công nghiệp tiền điện tử đang cố gắng vận động nhằm giảm thiểu các rủi ro chính trị và pháp lý có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận của họ. Ví dụ cụ thể là Coinbase Global Inc., một trong những sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất, đang có cuộc chiến pháp lý với SEC và khoảng 30% doanh thu của họ đang bị đe dọa nếu vụ kiện không thành công. Điều này cho thấy các quy định hiện tại có thể ảnh hưởng lớn đến ngành công nghiệp này. Để giảm rủi ro, ngành tiền điện tử đã tuyển dụng nhiều cựu quan chức chính phủ làm nhà vận động hành lang hoặc nhà đầu tư, nhằm thuyết phục các chính trị gia rằng các "bộ óc vĩ đại" trong lĩnh vực này đang rời bỏ Mỹ vì các quy định quá khắt khe của SEC. Nếu các chính trị gia tin vào điều này, họ có thể nới lỏng các quy định hiện hành, tạo ra cơ hội lớn để tăng lợi nhuận mà không cần đến sự đổi mới công nghệ thực sự.

Tiền điện tử như Bitcoin không có giá trị nội tại rõ ràng, vì vậy câu chuyện xung quanh nó trở thành yếu tố quan trọng để thu hút nhà đầu tư. Nhà phân tích Marion Laboure của Deutsche Bank so sánh Bitcoin với kim cương, khi mà cách đây một thế kỷ, kim cương không có giá trị cao như hiện nay. Tuy nhiên, nhờ chiến lược tiếp thị của De Beers, kim cương đã được gắn liền với sự lãng mạn và tình yêu, từ đó giá trị của nó tăng lên đáng kể. Tương tự, tiền điện tử cần một câu chuyện hấp dẫn để thu hút thêm nhà đầu tư và duy trì giá trị. Sự kết hợp giữa các quy định ít khắt khe hơn, chính sách tiền tệ nới lỏng, và các từ ngữ liên quan đến "đổi mới" như trí tuệ nhân tạo và tiền điện tử có thể tạo ra một câu chuyện đủ mạnh để thúc đẩy lòng tin và kích thích đầu cơ.

Các chính trị gia và người dân cần phải cảnh giác với sự phát triển của tiền điện tử, đặc biệt là trong bối cảnh các loại tiền tệ kỹ thuật số tư nhân đang ngày càng phổ biến. Kamala Harris được khen ngợi vì đã nhấn mạnh sự cần thiết phải bảo vệ người tiêu dùng và nhà đầu tư khỏi những rủi ro tiềm ẩn của tiền điện tử. Ngược lại, Donald Trump dường như không quan tâm nhiều đến các biện pháp bảo vệ này, đặc biệt là khi xét đến việc ông tham gia vào những lĩnh vực gây tranh cãi như mạng xã hội và đồng tiền bạc. Ngoài ra, các ngân hàng trung ương trên toàn thế giới, bao gồm cả châu Âu với dự định phát hành đồng euro kỹ thuật số, đang cân nhắc cách đối phó với các mối đe dọa từ các loại tiền kỹ thuật số tư nhân. Điều này có thể khiến "đổi mới tài chính" trở thành một vấn đề chính trị lớn hơn nhiều trong tương lai, khi các ngân hàng trung ương muốn duy trì quyền kiểm soát tài chính trước sự phát triển của tiền điện tử.