Với tình trạng dư cung dẫn dắt thị trường tiền điện tử vào mùa hè này, chúng tôi quyết định xem xét tác động của việc thanh lý lượng tiền điện tử nắm giữ lớn, điều mà đang gây ra áp lực giảm giá.

Chúng tôi định nghĩa thanh khoản là tốc độ một tài sản có thể được mua hoặc bán gần với giá thị trường hiện hành của nó. Báo cáo này tập trung vào việc đánh giá thanh khoản bằng cách xem xét nhiều chỉ số và kiểm tra cách chúng thay đổi trong thời kỳ biến động của thị trường.

Để đo lường hiệu quả tính thanh khoản của tài sản tiền điện tử, chúng tôi xem xét khối lượng giao dịch, độ sâu thị trường, trượt giá, cho phép chúng tôi hiểu rõ hơn về hồ sơ thanh khoản của một tài sản. Trong phân tích này, chúng tôi sẽ khám phá cách mức thấp nhất về tình trạng dư cung của BTC có thể tác động đến thị trường trong những tháng tới thông qua các số liệu này.

Nguồn cung dư thừa và khó khăn về thanh khoản

Nguồn cung dư thừa đã là chủ đề trên thị trường tiền điện tử xuyên suốt mùa hè. Đặc biệt, khả năng bán và thanh lý các quỹ tiền điện tử phá sản đã gây ra áp lực bán ở các giai đoạn khác nhau từ tháng 5 đến tháng 8.

Việc phân phối lại tiền liên tục cho các chủ nợ của Mt. Gox là một trong những nguồn gây sợ hãi bao trùm trên thị trường kể từ tháng 5. Quỹ của sàn giao dịch tiền điện tử phá sản này chỉ còn hơn 46 nghìn BTC để phân phối lại cho các chủ nợ, tương đương hơn 2 tỷ USD. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là những khoản tiền này sẽ được bán. Nhiều người nắm giữ có thể giữ tiền của họ; tuy nhiên, đợt trả nợ đầu tiên bằng 100 nghìn bitcoin, đã dẫn tới đợt bán tháo trên thị trường.

Áp lực bán BTC đến từ đâu?

Ngoài số tiền 2.72 tỷ USD mà Mt. Gox còn lại để phân phối lại, còn có một số người nắm giữ nổi bật khác có thể là nguồn áp lực bán tiềm năng trong những tháng tới. Những người này bao gồm chính phủ Hoa Kỳ và lượng BTC khổng lồ của họ lên tới hơn 200.000 BTC, cũng như các chính phủ khác như Vương quốc Anh, Trung Quốc và Ukraine. Tesla, công ty đã không mua hoặc bán BTC kể từ năm 2022, có thể sẽ bán một số BTC nắm giữ của họ để tài trợ cho các dự án mới.

Với tình trạng dư thừa nguồn cung này đang đè nặng lên những người tham gia thị trường, chúng tôi quyết định bóc tách các lớp số liệu về thanh khoản và đưa ra một số hiểu biết sâu sắc về lý do tại sao thanh khoản lại quan trọng và đo lường tác động của việc thanh lý danh mục đầu tư của những người nắm giữ lớn.

Phân tích về khối lượng giao dịch

Khối lượng giao dịch cung cấp cho chúng ta góc nhìn tổng quan về mức thanh khoản đã thực hiện trên một sàn giao dịch. Khối lượng giao dịch hàng ngày trên mười nền tảng tiền điện tử hàng đầu đã tăng 30% kể từ năm 2023 và chủ yếu được thúc đẩy gần đây bởi sự ra mắt của các ETF BTC giao ngay tại Hoa Kỳ.

Trung bình khối lượng giao dịch hàng ngày

Binance vẫn là đơn vị thống lĩnh thị trường, với khối lượng giao dịch trung bình hàng ngày là 19 tỷ USD, cao gấp bốn lần so với nền tảng lớn thứ hai là Bybit với khối lượng giao dịch trung bình là 4 tỷ USD và gần gấp năm lần khối lượng giao dịch của nền tảng hàng đầu tại Hoa Kỳ là Coinbase với khối lượng giao dịch trung bình là 2.8 tỷ USD mỗi ngày.

Điều này có nghĩa là tính thanh khoản đã được cải thiện trên diện rộng hay các sàn giao dịch có khối lượng giao dịch cao nhất cung cấp các điều kiện thị trường tốt hơn so với các sàn giao dịch có khối lượng giao dịch thấp hơn? Không hẳn vậy. Chỉ riêng khối lượng giao dịch không phải lúc nào cũng là chỉ báo thanh khoản đáng tin cậy nhất: khối lượng giao dịch cũng bị ảnh hưởng rất nhiều bởi phí giao dịch và các ưu đãi, chẳng hạn như các chiến dịch không mất phí quy mô lớn. Ví dụ, chương trình khuyến mãi không mất phí Bitcoin của Binance, diễn ra từ tháng 7 năm 2022 đến tháng 3 năm 2023, đã thúc đẩy đáng kể khối lượng giao dịch của sàn. Chương trình khuyến mãi này đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sự thống trị của Binance trong khoảng thời gian thị trường giá xuống năm 2022 với các giao dịch không mất phí chiếm hơn 50% khối lượng giao dịch trong phần lớn thời gian của chiến dịch.

Khối lượng giao dịch trên Binance

Tính thanh khoản ở một góc độ khác

Chúng tôi tin rằng điều quan trọng là phải xem xét các số liệu bổ sung để có cái nhìn toàn diện về tính thanh khoản của tài sản tiền điện tử. Do đó, chúng tôi thấy rằng tốt nhất là sử dụng khối lượng giao dịch kết hợp với độ sâu thị trường.

Chúng tôi định nghĩa độ sâu thị trường là khả năng của thị trường trong việc duy trì các lệnh thị trường tương đối lớn mà không ảnh hưởng đến giá của tài sản cơ bản. Độ sâu thị trường được tính bằng dữ liệu sổ lệnh, nên trái ngược với khối lượng giao dịch, nó cung cấp góc nhìn hướng tới tương lai về tính thanh khoản và giúp trả lời các câu hỏi như: Khối lượng bitcoin nào có sẵn để mua với mức giá dao động giữa giá chào bán tốt nhất và +1% của mức giá đó?

Biểu đồ bên dưới cho thấy độ sâu thị trường 1% của bitcoin trước và sau sự sụp đổ của FTX, được tính trung bình trên tất cả các sàn giao dịch tiền điện tử niêm yết bitcoin. Điều thú vị là chúng tôi thấy rằng độ sâu trên các sàn giao dịch đã tăng trong những tháng dẫn đến sự sụp đổ, nhưng điều này không hề ngụ ý rằng mọi thứ đều hoạt động tốt vào thời điểm đó.

Độ sâu thị trường 1% của BTC từ khi FTX sụp đổi

Phần lớn sự gia tăng này có liên quan cụ thể đến FTX cũng như pháp nhân tại Hoa Kỳ của nó là FTX US.

Các sàn giao dịch này là một trong những sàn giao dịch phát triển nhanh nhất tại thời điểm đó. Cả hai đều được hỗ trợ và liên kết với một trong những nhà tạo lập thị trường lớn nhất hoạt động trong lĩnh vực tiền điện tử, Alameda Research. Bây giờ chúng ta biết rằng FTX và Alameda có mối quan hệ mờ ám liên quan đến việc trộn lẫn tiền của người dùng. Mối quan hệ này có thể giải thích cho sự gia tăng lớn về độ sâu thị trường trên FTX và FTX.US trước khi sụp đổ.

Độ sâu thị trường 1% của Bitcoin trước khi FTX sụp đổ

Sự sụp đổ của FTX là một ví dụ điển hình về lý do tại sao việc xem xét sâu hơn tính thanh khoản của một tài sản trên các sàn giao dịch tiền điện tử lại quan trọng, tiết lộ những hiểu biết độc đáo về cấu trúc thị trường và sức khỏe của một sàn giao dịch.

Một chỉ số khác cần xem xét khi đánh giá tính nhất quán của thị trường là tỷ lệ khối lượng trên thanh khoản. Để đo lường điều này, chúng tôi lấy tổng khối lượng hàng ngày của một tài sản và chia cho độ sâu thị trường trung bình 1% của tài sản đó. Tỷ lệ khối lượng trên độ sâu thị trường cao cho thấy khối lượng vượt xa tính thanh khoản khả dụng hiện tại. Điều này thường được sử dụng để nêu lên mối lo ngại về khối lượng tăng cao trên một sàn giao dịch và do đó là giao dịch rửa tiền.

Chỉ số khối lượng giao dịch hàng ngày trên mức 1% độ sâu thị trường

Nó cũng có thể được sử dụng như một chỉ báo về khả năng xử lý biến động thị trường của một sàn giao dịch. Khi xem xét tỷ lệ này trong suốt mùa hè, chúng tôi thực sự thấy rằng nó đạt đỉnh trong đợt sụp đổ thị trường vào tháng 8 trên tất cả các sàn giao dịch, và phần nào đó cao hơn ở những sàn có tỷ lệ cao nhất. Điều này cho thấy rằng các sàn giao dịch này đã trải qua áp lực thị trường lớn hơn với việc sổ lệnh của họ bị ảnh hưởng tương đối nhiều hơn những sàn khác. Những quan sát này trùng khớp với những quan sát được thực hiện bằng cách sử dụng các chỉ báo thanh khoản khác như trượt giá được giải thích trong phần tiếp theo.

Điều gì xảy ra với thanh khoản khi mọi thứ trở nên tồi tệ?

Đợt sụp đổ thị trường tiền điện tử gần đây nhất là một bài kiểm tra tốt để đánh giá hiệu quả của các sàn giao dịch. Vào cuối tuần ngày 2 tháng 8, thanh khoản trên khắp các sàn giao dịch tiền điện tử đã bị ảnh hưởng khi giá lao dốc. Do các yếu tố kinh tế vĩ mô và những thay đổi về cấu trúc trên thị trường ngoại hối, biến động tăng đột biến và BTC giảm khoảng 20% ​​- giao dịch trong thời gian ngắn dưới 50,000 USD lần đầu tiên kể từ tháng 2 năm 2024.

Sự hỗn loạn của thị trường được đánh dấu bằng những thay đổi trong một số chỉ báo thanh khoản quan trọng, cụ thể là trượt giá - sự khác biệt giữa giá dự kiến ​​của một lệnh thị trường và giá thực hiện thực tế của lệnh đó.

Sự gia tăng bất ổn khiến việc hoàn thành các lệnh ở mức giá mong muốn trở nên khó khăn hơn, tạo ra các đợt gia tăng đột biến về biến động và trượt giá. Vào ngày 5 tháng 8, khi dữ liệu thị trường việc làm của Hoa Kỳ được công khai và tin đồn về một cuộc suy thoái tiềm tàng đã thu hút sự chú ý trên thị trường, sự trượt giá của BTC-USD trên các sàn giao dịch lớn của Hoa Kỳ đã tăng gấp ba lần trong vòng vài giờ. Đáng chú ý là nó vẫn ở mức cao hơn mức trung bình sau đợt bán tháo và cho thấy rằng sự bất ổn đang diễn ra.

Độ trượt giá và giá của Bitcoin trên các sàn giao dịch Hoa Kỳ

Cặp BTC-JPY của Zaif đã trải qua mức trượt giá cao nhất vào ngày bán tháo. Phần lớn sự hỗn loạn của thị trường liên quan đến việc các nhà giao dịch ngừng việc giao dịch chênh lệch lãi suất (carry trade) bằng cách vay JPY với lãi suất thấp để tái đầu tư vào trái phiếu chính phủ Hoa Kỳ có lợi suất cao.

Mức độ trượt giá theo giờ vào ngày 5/8: mức cao nhất so với mức thấp nhất

Trong khi thị trường chứng khoán châu Âu có hiệu suất tốt hơn so với Nhật Bản và Hoa Kỳ, một phần là do ít tiếp xúc với cổ phiếu công nghệ và JPY, cặp BTC-EUR của KuCoin cũng chứng kiến ​​sự trượt giá tương tự với hơn 5% vào ngày hôm đó. Đáng ngạc nhiên là ngay cả các cặp được niêm yết bằng stablecoin, bao gồm USDT và USDC trên BitMEX và Binance US, vốn được biết đến là mang tính thanh khoản hơn so với các cặp được niêm yết bằng tiền pháp định, cũng đã trải qua sự trượt giá đáng kể, với mức tăng hơn 3 điểm cơ bản so với điều kiện thị trường bình thường.

Làm sao để quản lý trượt giá.

Khi các lệnh lớn đối mặt với sổ lệnh của sàn giao dịch, chúng thường được thực hiện trên các mức giá khác nhau cho đến khi toàn bộ khối lượng yêu cầu được lấp đầy, làm thay đổi giá trung bình của thị trường. Quy mô lệnh càng lớn, tác động của giá càng lớn và do đó, sự trượt giá sẽ xảy ra trên một thị trường cụ thể. Do đó, sự trượt giá được coi là cả một chỉ báo thanh khoản và chi phí giao dịch trực tiếp trên một sàn giao dịch.

Sự trượt giá cũng có thể thay đổi giữa các sàn giao dịch, cặp giao dịch và thời điểm trong ngày, khiến việc quản lý trượt giá nói chung trở nên đặc biệt khó khăn đối với những người tham gia thị trường. Máy tính trượt giá của Kaiko cho phép mô phỏng và so sánh trượt giá BTC cho các lệnh mua hoặc bán có quy mô khác nhau trên các sàn giao dịch.

Ví dụ, trượt giá BTC-USD theo giờ cho lệnh bán 100,000 USD trên Coinbase có xu hướng tăng vào đầu và cuối giờ giao dịch của thị trường Hoa Kỳ (lần lượt là 15:00 UTC và 20:00 UTC). Điều này có thể là do khối lượng giao dịch cao hơn trong những giờ này, đặc biệt là kể từ khi ra mắt ETF BTC tại Hoa Kỳ, gây áp lực lớn hơn lên thanh khoản thị trường.

Mức độ trượt giá BTC-USD trên Coinbase

Kraken thì hơi khác một chút, mức độ trượt giá của Bitcoin đạt đỉnh vào khoảng 14:00 UTC nhưng có xu hướng giảm sau đó, đạt mức thấp nhất vào khoảng 23:00 UTC. Trượt giá cũng khác nhau giữa các tài sản. Ngay cả các altcoin được giao dịch rộng rãi nhất cũng có trượt giá cao hơn đáng kể trên hầu hết các sàn giao dịch. Sự tích hợp thấp của thị trường tiền điện tử với thị trường FX toàn cầu tạo thêm một lớp phức tạp nữa, làm tăng thêm chi phí bán hàng lớn cho các nhà giao dịch.

Trung bình mức độ trượt giá hàng giờ

Kết luận

Tính thanh khoản trên thị trường tiền điện tử đã được cải thiện kể từ khi FTX sụp đổ và việc giới thiệu các sản phẩm mới như BTC và ETH ETF đã đẩy nhanh quá trình này. Tuy nhiên, đây vẫn là một vấn đề khó khăn. Hiểu rõ hơn về tính thanh khoản có thể làm giảm bớt nỗi lo liên quan đến việc thanh lý các khoản nắm giữ lớn.

Không đơn giản chỉ là xem xét khối lượng hoặc độ sâu thị trường một cách riêng lẻ; mà cần kết hợp nhiều chỉ số. Do đó, việc hiểu được tác động tiềm ẩn của tình trạng dư cung hiện tại và bất kỳ đợt thanh lý lớn nào sắp xảy ra không phải là một nhiệm vụ đơn giản.

Hãy lấy Mt. Gox như một ví dụ, nơi vẫn còn khoảng 2.72 tỷ USD để trả lại cho các chủ nợ trong năm tới. Điều này sẽ như thế nào? Chúng ta biết rằng bất động sản này hợp tác với Kraken để phân phối lại. Kraken đã xử lý dòng tiền ETF BTC với mức trượt giá nhỏ khi thị trường Hoa Kỳ đóng cửa. Hồ sơ thanh khoản của công ty cho thấy bất kỳ áp lực bán bổ sung nào từ các khoản hoàn trả của Mt. Gox khó có thể gây ra các vấn đề về cấu trúc có thể ảnh hưởng đến thị trường nói chung. Tuy nhiên, để theo dõi thanh khoản hiệu quả trong tương lai, điều quan trọng là phải sử dụng nhiều số liệu kết hợp với nhau vì các sự kiện khác nhau tác động đến các chỉ số khác nhau.