Hội nghị chuyên đề kinh tế của Fed tại Thành phố Kansas được chờ đợi từ lâu đã diễn ra vào tuần trước tại Jackson Hole. Đây là một trong những sự kiện “phải theo dõi” đối với các nhà kinh tế và người theo dõi thị trường, giống như hội nghị Sintra ở Bồ Đào Nha. Như một lời ví von của các nhà kinh tế “Nó giống như một buổi trao giải hấp dẫn với sự góp mặt của các ngôi sao - nhưng hội nghị này dành cho các nhà kinh tế thay vì các nhà làm phim.” Để đưa sự tương tự đó đi xa hơn một chút, đây là bản tóm tắt lấy cảm hứng từ nền điện ảnh của Hội nghị chuyên đề Jackson Hole:

Fed tự nhận mình là 'Kẻ hủy diệt' lạm phát

Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Jay Powell đã thực hiện đúng kịch bản dự kiến của mình bằng cách đưa ra một thông điệp mang tính “hawkish”. Dựa vào lời nói cứng rắn của Powell, nhiều ý kiến cho rằng Fed sẽ không tăng lãi suất nữa. Powell cũng đã cố gắng truyền tải quan điểm rằng ông là “Kẻ hủy diệt” lạm phát.

Ngay từ đầu, Powell thừa nhận rằng ông sẽ có bài phát biểu dài hơn năm ngoái (gần gấp đôi thời gian trong hội nghị năm 2022) nhưng với cùng một thông điệp: “Tại hội nghị chuyên đề Jackson Hole năm ngoái, tôi đã đưa ra một thông điệp ngắn gọn, trực tiếp. Bài phát biểu của tôi năm nay sẽ dài hơn một chút, nhưng thông điệp vẫn giống nhau: Nhiệm vụ của Fed là đưa lạm phát xuống mức mục tiêu 2% và chúng tôi sẽ làm như vậy.”

Ông nói rõ rằng “…mặc dù lạm phát đã giảm so với mức đỉnh… nhưng nó vẫn ở mức quá cao” và Fed đang “chú ý đến các dấu hiệu cho thấy nền kinh tế có thể không hạ nhiệt như mong đợi.” Powell nói rằng chi tiêu của người tiêu dùng rất mạnh mẽ và lĩnh vực nhà ở đang có dấu hiệu phục hồi trở lại. Ông tuyên bố, những xu hướng này “có thể đảm bảo cho việc thắt chặt chính sách tiền tệ hơn nữa. Khái niệm sử dụng kinh nghiệm trong quá khứ để làm cơ sở cho việc thắt chặt hơn nữa khiến các nhà kinh tế lo lắng - nhưng họ tin rằng nó phần lớn là lố bịch, có chủ ý để ngăn chặn mọi sự nới lỏng sớm các điều kiện tài chính. Suy cho cùng, ông đã nhận ra “sự không chắc chắn về khoảng thời gian mà việc thắt chặt tiền tệ ảnh hưởng đến hoạt động kinh tế và đặc biệt là lạm phát.” Và điều đó sẽ thúc đẩy sự kiên nhẫn.

Ông cũng đưa ra các dấu hiệu về nguyên nhân khiến Fed thắt chặt hơn nữa:

• Càng ngàng càng có nhiều bằng chứng về sự tăng trưởng liên tục trên xu hướng.
• Bằng chứng cho thấy việc nới lỏng thị trường lao động đã dừng lại

Ông kết luận bằng cách cho chúng ta những lý do để Fed phải thận trọng: “chúng ta đang không có những định hướng rõ ràng”

ECB nhìn về tương lai trước nền kinh tế toàn cầu đang thay đổi

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Châu u (ECB) Christine Lagarde tập trung bài phát biểu của mình vào chủ đề của hội nghị: sự thay đổi cơ cấu trong nền kinh tế toàn cầu. Bà đã suy ngẫm về những gì tương lai có thể xảy ra và nhận ra rằng có ba sự thay đổi tác động đến nền kinh tế: thị trường lao động, biến đổi khí hậu, lĩnh vực năng lượng và địa chính trị. (Tác động của địa chính trị đến tương lai cũng là chủ đề của Thống đốc Ngân hàng Nhật Bản Kazuo Ueda, người đã lưu ý rằng “những tác động lâu dài của các yếu tố địa chính trị đối với nền kinh tế Nhật Bản là không chắc chắn một cách đáng ngạc nhiên.”)

Tuy nhiên, Lagarde cũng xác định được một số xu hướng tích cực. Đặc biệt, bà lưu ý rằng đại dịch đã đẩy nhanh quá trình số hóa, giúp tăng khả năng làm việc từ xa – và điều đó sẽ hỗ trợ thị trường lao động linh hoạt hơn và giúp tăng cường sự tham gia của lực lượng lao động. Bà lập luận rằng sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) cũng sẽ giúp ích, đồng thời giải quyết những lo ngại rằng trí tuệ nhân tạo và những đổi mới công nghệ khác sẽ gây ra tình trạng mất việc làm đáng kể. Bà thừa nhận liên quan đến nghiên cứu xác định rằng hơn 1/4 việc làm ở các nền kinh tế tiên tiến có nguy cơ bị loại bỏ vì chúng phụ thuộc vào các kỹ năng có thể dễ dàng được “tự động hóa” bằng trí tuệ nhân tạo. Tuy nhiên, bà chỉ ra nghiên cứu của ECB cho thấy việc làm trong những công việc tiếp xúc nhiều hơn với AI đã tăng lên ở hầu hết các nước châu u trong thập kỷ qua, bác bỏ ý kiến ​​cho rằng cuộc cách mạng AI nhất thiết sẽ dẫn đến suy giảm việc làm.

(Để biết thêm về AI, hãy nghe podcast gần đây của Invesco về chủ đề này cùng với Brian Levitt và Ashley Oerth.)

Lagarde cũng tập trung vào ba nguyên lý chính để hoạch định chính sách tiền tệ trong tương lai: sự rõ ràng, linh hoạt và khiêm tốn. Theo quan điểm của các nhà kinh tế, sự nhấn mạnh của bà ấy vào sự khiêm tốn, đặc biệt là khi nói đến dự báo, là đặc biệt phù hợp, và đồng bộ với những nỗ lực của Ngân hàng Trung ương Anh nhằm cải thiện hoạt động dự báo của mình. Bà giải thích: “Chúng tôi không thể đưa ra chính sách dựa trên các quy tắc đơn giản hoặc mục tiêu trung gian trong một nền kinh tế không chắc chắn…Và điều này có nghĩa là chúng tôi không thể chỉ dựa vào các mô hình được ước tính bằng dữ liệu cũ để cố gắng điều chỉnh chính sách xung quanh các dự báo điểm. Đồng thời, chúng ta cũng phải tránh cạm bẫy khác là tập trung quá nhiều vào dữ liệu hiện tại và hành động dựa trên kinh nghiệm, vì điều này có thể khiến chính sách tiền tệ trở thành một lực phản ứng hơn là một lực ổn định.”

Dựa trên nghiên cứu của mình, bà ấy chỉ ra rằng các hộ gia đình ít tin tưởng vào dự báo của ngân hàng trung ương hơn nếu dự báo gần đây của họ kém. Bà đưa ra hai giải pháp tiềm năng: nói về dự báo theo cách ngẫu nhiên hơn và đưa ra lời giải thích tốt hơn cho các sai sót. Bà nhấn mạnh rằng nhân viên ECB đã bắt đầu công bố các yếu tố chính đằng sau bất kỳ sai sót nào trong dự báo lạm phát của ECB - và sẽ tiếp tục làm như vậy.

Một bài học quan trọng rút ra từ hội nghị có chủ đề “High Anxiety” (một bộ phim của Mel Brooks bị đánh giá thấp từ những năm 1970). Một số diễn giả lo ngại rằng các thay đổi về cơ cấu, chẳng hạn như rào cản thương mại và những thay đổi do chính sách công nghiệp thúc đẩy đối với chuỗi cung ứng, có thể dẫn đến môi trường lạm phát cao hơn, từ đó có thể dẫn đến lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn. Lagarde nói rằng “môi trường mới tạo tiền đề cho những cú sốc giá tương đối lớn hơn những gì chúng ta đã thấy trước đại dịch”. Phó Thống đốc Ngân hàng Anh Ben Broadbent đã thảo luận về nguyên nhân dẫn đến mức độ lạm phát cao ở Anh và đặc biệt lo lắng về mức tăng trưởng tiền lương trong tương lai. Ông kết luận rằng chính sách tiền tệ “có thể phải duy trì trong phạm vi hạn chế” trong một thời gian tới. Nói cách khác, cao hơn trong thời gian dài hơn.

Các cuộc phỏng vấn tiết lộ những gợi ý về những gì có thể xảy ra

Sẽ không có buổi lễ trao giải nào trọn vẹn nếu không có hàng loạt cuộc phỏng vấn bên lề, và điều này cũng đúng với Jackson Hole. Một cuộc phỏng vấn đặc biệt đã thu hút sự chú ý của các nhà kinh tế: Chủ tịch Fed Cleveland Loretta Mester đã chia sẻ rằng “Tôi có một trường hợp cơ bản về hạ cánh mềm…”, điều này dường như ủng hộ quan điểm rằng việc thắt chặt dưới mức của Fed sẽ còn tồi tệ hơn thắt chặt quá mức. Tôi nghĩ đó là một sai lầm; đây chắc chắn không phải là “La Dolce Vita.”Một số ý kiến cho rằng, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy Mỹ có thể sẽ phải trải qua một cú sốc kinh tế.

Trong số bằng chứng đó: S&P Global đã công bố Chỉ số nhà quản lý mua hàng (PMI) chớp nhoáng của Hoa Kỳ trong tháng 8 vào tuần trước, cho thấy rằng PMI Sản xuất của Hoa Kỳ đã giảm sâu hơn vào lãnh thổ thu hẹp ở mức 47 so với 49 trong tháng 7. Điều đáng lo ngại hơn là PMI Dịch vụ của Hoa Kỳ. Mặc dù vẫn nằm trong phạm vi mở rộng ở mức 50,4, dữ liệu của tháng 8 thấp hơn nhiều so với mức 52,3 của tháng 7 và ở mức thấp nhất trong 6 tháng, với số lượng đơn đặt hàng mới giảm lần đầu tiên kể từ tháng 2.

Có thể thấy rằng việc thắt chặt quá mức là rủi ro lớn hơn đối với Fed so với việc thắt chặt dưới mức vào thời điểm này, đặc biệt là khi có quá nhiều điều không chắc chắn. Trên thực tế, tuần trước chúng ta đã được nhắc nhở về khả năng không thể đoán trước được trong tương lai đó trong một báo cáo thu nhập từ Macy's: “Trước những áp lực kinh tế vĩ mô đang diễn ra và sự không chắc chắn về thời điểm những áp lực đó sẽ giảm bớt, công ty tiếp tục áp dụng cách tiếp cận thận trọng đối với người tiêu dùng…”

Đây không phải là vấn đề riêng của Mỹ. Các nền kinh tế phát triển khác đang gặp phải vấn đề tương tự. Dữ liệu khảo sát PMI sớm trong tháng 8 từ S&P Global cho thấy khu vực đồng euro và Vương quốc Anh đang trải qua hoạt động kinh doanh sụt giảm. Tuy nhiên, điều này trái ngược với chỉ số PMI chớp nhoáng ấn tượng của Nhật Bản, với PMI dịch vụ ở mức rất cao 54,3. Đây là lời nhắc nhở về tác động tiêu cực của chính sách tiền tệ thắt chặt hơn ở các nền kinh tế phát triển phương Tây — và những tác động trễ của nó. Hy vọng rằng nó sẽ khuyến khích các ngân hàng trung ương “Làm điều đúng đắn” và kết thúc chu kỳ tăng lãi suất tương ứng của họ.