NHTW Châu Âu (ECB) đã đạt được bước tiến đầu tiên trong việc đổi mới chính sách điều hành thông qua việc triển khai mục tiêu lạm phát mới trong phiên họp đầu tháng 7 vừa qua. Phiên họp sắp tới tuần này sẽ là cơ hội để cơ quan này tiếp tục làm rõ cách thức áp dụng chính sách này trong thực tế mà đặc biệt liên quan tới các chương trình mua tài sản hiện tại.

Việc ECB không thành công trong việc đạt được mục tiêu lạm phát trong một thập kỷ vừa qua đã khiến cho kỳ vọng lạm phát tại khu vực Eurozone thấp đáng kể so với mục tiêu 2% của cơ quan này. Trong bối cảnh đó, có lẽ sẽ không quá bất ngờ khi thị trường tỏ ra không quá tin tưởng vào khả năng triển khai chính sách mục tiêu lạm phát mới của ECB trong tương lai.

Trong chính sách mới của mình, ECB đã nhắc tới mục tiêu lạm phát "đối xứng" quanh mức 2%. Trong trường hợp lãi suất điều hành không thể điều chỉnh giảm thêm được nữa, ECB sẽ cho phép lạm phát tạm thời vượt lên trên mức mục tiêu.

Trong phiên họp tháng 7, Hội đồng điều hành ECB đã thực hiện động thái đầu tiên bằng cách thay đổi định hướng điều hành đối với lãi suất. Bằng việc cam kết giữ lãi suất ở mức hiện tại hoặc có thể thấp hơn cho tới khi lạm phát trở lại ổn định ở mức 2%, ECB đã khiến cho rất nhiều người dự đoán rằng thời điểm nâng lãi suất có thể sẽ còn kéo dài hơn. 

Tuy vậy, ECB cũng vẫn sẽ cần phải nhanh chóng đưa ra quyết định đối với tốc độ mua vào tài sản của mình. Cụ thể hơn, câu chuyện không chỉ là đối với gói cứu trợ khẩn cấp (PEPP) mà còn là chương trình mua tài sản thông thường hiện tại (APP).

Với việc lạm phát được dự báo sẽ duy trì ở dưới mức 2% trong trung hạn, tốc độ mua tài sản theo chương trình APP rõ ràng sẽ cần được đẩy nhanh hơn khi gói PEPP dự kiến sẽ hết hạn vào tháng 3/2022.

Gói APP được quyết định dựa trên đánh giá của Hội đồng điều hành đối với triển vọng tăng trưởng trong trung hạn. Tuy nhiên, tốc độ mua vào tài sản sẽ phụ thuộc nhiều hơn vào triển vọng ngắn hạn của khu vực EU vốn đã có những cải thiện trong mùa hè vừa qua cũng như xu hướng tăng lên của lạm phát.

Có một rủi ro về việc thị trường có thể sẽ xem quyết định giảm tốc độ mua vào tài sản của gói PEPP như một tín hiệu thắt chặt của ECB. Nếu điều này xảy ra có thể sẽ gây nên sự thu hẹp của môi trường tài chính.

Chính sách mới của ECB rõ ràng mang quan điểm nới lỏng hơn thông qua việc đẩy nhanh tốc độ mua tài sản thông qua gói APP. Tuy vậy, việc giảm tốc độ mua tài sản đối với chương trình PEPP có thể sẽ gửi đi một thông điệp sai lầm trước khi chính sách mới có thể hoàn toàn được triển khai. Mối lo lắng thực sự của ECB nên là mặt bằng lạm phát thấp trong trung hạn hơn là áp lực tăng tạm thời sau đại dịch.

ECB đã phải nỗ lực để đưa lạm phát trở về mức ổn định kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Hệ quả đó là khiến mặt bằng lãi suất giảm sâu và hạn chế dư địa nới lỏng đối với chính sách tiền tệ. Do đó, những người lãnh đạo cơ quan này cần phải chứng minh cách mà cơ chế mới có thể thay đổi cách thức phản ứng của ECB đối với các điều kiện kinh tế vĩ mô khác nhau. Chiến lược mới này mang tới cho ECB nhiều dư địa hơn để thực hiện các bước đi táo bạo trong tương lai. Phiên họp tháng 7 đã đưa ra định hướng chính sách đối với lãi suất và cuộc họp sắp tới sẽ là cơ hội để cơ quan này làm điều tương tự đối với các chương trình mua tài sản hiện tại.