Vào những ngày đầu của internet, cố Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ - Ted Stevens đã có một ví von nổi tiếng khi so sánh internet với “một loạt các đường ống”. Giờ đây, các nhà đầu tư đang nỗ lực giải mã “hệ thống ống” phức tạp hơn, thứ đang vận hành trí tuệ nhân tạo (AI). Đằng sau mỗi tương tác với công cụ AI không chỉ là một mạng lưới chằng chịt các mạng nơ-ron số, mà còn là một mạng lưới vật lý vận hành không ngừng nghỉ gồm các trung tâm dữ liệu, đường dây và nhà máy điện.

Dưới góc độ đầu tư, sau đà tăng trưởng thần tốc của nhóm cổ phiếu “Magnificent 7” trong hai năm qua, câu hỏi đặt ra là liệu còn cơ hội nào để đa dạng hóa danh mục đầu tư xuyên suốt chuỗi giá trị hay không? Cụ thể hơn, liệu có tiềm năng nào trong lĩnh vực đầu tư thay thế?

Chúng tôi tin là có. Hãy cùng đào sâu hơn vào cách các nhà đầu tư trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng năng lượng tư nhân đang khai thác xu hướng này mà không phải đối mặt với biến động mạnh của thị trường chứng khoán đại chúng.

Sự bùng nổ của các trung tâm dữ liệu

Ngay cả trước khi các ứng dụng AI hỗ trợ người dùng cá nhân trong những tác vụ hàng ngày, như trợ lý ảo, chatbot, hay công cụ tạo hình ảnh,... (gọi chung là “Consumer AI”) bùng nổ gần đây, làn sóng xây dựng trung tâm dữ liệu đã diễn ra sôi động. Các nghiên cứu cho thấy, tổng công suất trung tâm dữ liệu tại Mỹ được dự đoán sẽ tăng gấp đôi trong một thập kỷ tới. Hiện tại, hơn 3,800 MW công suất đang được xây dựng tại Mỹ, tăng khoảng 70% so với năm trước, bên cạnh 7,000 MW khác đang trong các giai đoạn tiền xây dựng. (Quy mô các trung tâm dữ liệu thường được đo bằng công suất điện, bên cạnh chỉ số diện tích sàn truyền thống, điều này càng khẳng định tầm quan trọng then chốt của nguồn cung năng lượng đối với hoạt động của chúng.)

Mặc dù vậy, những hạn chế về lưới điện ở cấp độ địa phương đang trở thành rào cản cho các dự án xây dựng mới. Có thể nói, trung tâm dữ liệu AI là những “kẻ ngốn” điện khổng lồ. Ví dụ, một truy vấn Chat GPT tiêu tốn ước tính 2.9 Wh, gấp 10 lần một lượt tìm kiếm Google. Khi Google và các công cụ tìm kiếm khác bắt đầu tích hợp phản hồi AI làm mặc định, nhu cầu năng lượng của họ sẽ càng gia tăng. Đây là một thách thức đặc biệt nan giải đối với các nhà cung cấp dịch vụ siêu quy mô, những người đang nỗ lực mở rộng ứng dụng AI trong những năm tới. Dựa trên một nghiên cứu của Gartner, cho đến năm 2027, 40% trung tâm dữ liệu AI hiện hữu dự kiến sẽ bị hạn chế hoạt động do thiếu điện.

Các nhà máy điện tư nhân thường có khả năng gia tăng công suất nhanh chóng hơn so với các đối khối nhà nước, nhờ tận dụng nguồn vốn từ những nhà đầu tư thay vì ngân sách công. Điều này cho phép họ nhanh chóng nắm bắt các cơ hội mới nổi để cung cấp năng lượng cho những cơ sở hiện đại và “đói” năng lượng nhất.

Nhu cầu điện năng khổng lồ từ các trung tâm dữ liệu - “hệ thống đường ống” vận chuyển dữ liệu của internet - đang tạo ra những cơ hội đầu tư hấp dẫn vào cơ sở hạ tầng năng lượng, đặc biệt là trong thị trường đầu tư thay thế. Đây chính là hệ quả của những chuyển biến lớn lao trong bức tranh năng lượng và dữ liệu hiện nay.

AI đang phát triển với tốc độ chóng mặt, tạo ra cả người thắng và kẻ thua trên thị trường chứng khoán. Dù vậy, nhu cầu điện năng leo thang sẽ vẫn là một chủ đề trọng yếu trong những năm tới. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng tư nhân mang đến cơ hội đón đầu dài hạn những xu hướng thuận lợi này với mức độ biến động thấp hơn so với thị trường chứng khoán hoặc đầu tư mạo hiểm.

Mức tiêu thụ điện của các trung tâm dữ liệu tại Hoa Kỳ

Nguồn: J.P. Morgan Asset Management; IEA. Dự báo đến năm 2030, theo báo cáo Global Energy Perspective 2023 của McKinsey. Kịch bản Chính sách Nhà nước (STEPS) của IEA không giả định rằng các chính phủ sẽ đạt được những mục tiêu chính sách đã công bố, mà thay vào đó, xem xét những gì IEA đánh giá là khả thi dựa trên tiến độ hiện tại. Dữ liệu dựa trên thông tin sẵn có tính đến ngày 30/11/2024.