Liệu giới tính có quyết định được kết quả của cuộc bầu cử ở Mỹ không?
Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ 2024 đang chứng kiến sự phân cực sâu sắc, với giới tính trở thành yếu tố quyết định. Phụ nữ ủng hộ Kamala Harris, trong khi nam giới hướng về Donald Trump. Cuộc đua này không chỉ phản ánh sự khác biệt giới tính mà còn bộc lộ những ranh giới về giáo dục và chủng tộc, làm nổi bật sự phức tạp trong việc định hình tương lai nước Mỹ.
Sau một sự kiện chiến dịch của Donald Trump diễn ra tại trung tâm thành phố Savannah, bang Georgia, vào cuối tháng 9, những người ủng hộ Kamala Harris đã tập trung tại một quảng trường nhỏ để biểu tình phản đối. "Tôi thật sự chưa bao giờ quan tâm đến chính trị cho đến khi tôi nhận ra rằng mình có thể làm điều gì đó và có tiếng nói," Kyri Titus, một sinh viên tại Trường Nghệ thuật và Thiết kế Savannah, nói. Cô ấy nói rằng mình không phản đối Đảng Cộng hòa nói chung nhưng cảm thấy không hài lòng với Trump và những gì ông ấy đại diện.
Tuy nhiên, bên trong nhà hát Johnny Mercer gần đó, những đánh giá về Harris rất gay gắt. Tommy Brown, một người 72 tuổi từng làm nghề sửa chữa ô tô và từng làm nhà thầu ở Afghanistan, người ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump. Ông đưa ra nhận xét gay gắt về Kamala Harris, cho rằng cô không có thành tựu hay đóng góp tích cực nào. Ông gọi cô là "trò cười" và so sánh cô với "một con linh cẩu" vì cười quá nhiều, ám chỉ rằng cô thiếu sự nghiêm túc và không đưa ra được giải pháp thực tế nào.
Vào hôm nay, Ngày bầu cử của Mỹ chính thức bắt đầu. Yếu tố giới tính được cho là sự chia rẽ lớn nhất giữa các cử tri và có thể là yếu tố then chốt quyết định kết quả cuối cùng.
Phụ nữ đã mạnh mẽ ủng hộ Kamala Harris, người có thể trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Mỹ nếu được bầu. Sự ủng hộ này đến từ việc Harris cam kết bảo vệ quyền tự do sinh sản, một vấn đề quan trọng đối với nhiều phụ nữ. Harris cũng nhận được sự ủng hộ từ các nhân vật nổi tiếng như Beyoncé và Taylor Swift, giúp củng cố sự tín nhiệm và hấp dẫn trong mắt cử tri nữ. Điều này cho thấy tầm quan trọng của các vấn đề về quyền phụ nữ và sức mạnh của sự ủng hộ từ các nhân vật công chúng trong việc thu hút sự ủng hộ từ nhóm cử tri này.
Trong khi phụ nữ ủng hộ Harris, nam giới ngày càng hướng về Trump. Trump đã khai thác thành công những lo lắng và bất mãn của nam giới, đặc biệt là những lo ngại về tình hình kinh tế và nhập cư. Ông đã tạo dựng hình ảnh là người thấu hiểu và chia sẻ các mối quan tâm và sở thích của họ. Điều này bao gồm những sở thích truyền thống và giải trí như chơi golf và theo dõi giải đấu Ultimate Fighting Championship (UFC). Bằng cách gắn kết bản thân với những hoạt động này, Trump cố gắng xây dựng mối liên hệ gần gũi với cử tri nam giới, từ đó củng cố sự ủng hộ từ nhóm cử tri này. Trump đã mời ngôi sao đấu vật Hulk Hogan phát biểu tại đại hội Đảng Cộng hòa, thiết lập một tình bạn chính trị với tỷ phú Elon Musk, và dành ba giờ thảo luận tự do trên podcast của Joe Rogan, người có lượng người theo dõi nam giới đông đảo trên khắp nước Mỹ.
Mặc dù số liệu khác nhau trong các cuộc thăm dò, một cuộc khảo sát từ NBC tuần trước cho thấy Harris dẫn trước Trump với tỷ lệ 57% - 41% trong số phụ nữ, nhưng Trump lại dẫn trước Harris với tỷ lệ 58% - 40% trong số nam giới.
Deborah Matlock, 58 tuổi, đã chờ đợi ba giờ tại một buổi vận động của Kamala Harris ở East Lansing, bang Michigan để nghe bài phát biểu của Harris và lý do khiến bà quan tâm đến cuộc bầu cử là vì các con gái của mình. Bà nhấn mạnh rằng con gái bà cần quyền phá thai và các dịch vụ chăm sóc sức khỏe dành cho phụ nữ, điều mà bà cho là rất quan trọng và thậm chí có tính chất sống còn.
Trump đã phải đối mặt với thách thức lớn khi đã hủy bỏ phán quyết Roe v. Wade vốn bảo vệ quyền phá thai trên toàn quốc trong nhiều thập kỷ. Sự việc này gắn liền với chính quyền của ông, vì ba thẩm phán bảo thủ do chính Trump bổ nhiệm đã góp phần quyết định trong phán quyết này. Trên đường vận động tranh cử, mặc dù ông đã nhiều lần đưa ra những lời hứa rằng sẽ "bảo vệ phụ nữ", nhưng cách thức thể hiện của Trump lại bị cho là kỳ quặc và mang tính nam tính thái quá, với những tuyên bố như việc bảo vệ họ "dù họ có thích hay không". Điều này đặt ra thách thức lớn cho Trump khi phải đối mặt với một nhóm cử tri nữ đang tìm kiếm ứng cử viên có lập trường rõ ràng và cam kết mạnh mẽ về quyền sinh sản.
Kelly Dittmar, giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Phụ nữ và Chính trị của Đại học Rutgers. Dittmar cho rằng Trump chưa có sự thay đổi chiến lược đủ để thu hút thêm cử tri nữ trong cuộc bầu cử này. Điều này là một dấu hiệu không tốt cho Trump, vì phụ nữ được xem là nhóm cử tri đáng tin cậy nhất, tức là họ thường xuyên tham gia bỏ phiếu với tỷ lệ cao hơn và có tác động mạnh mẽ đến kết quả bầu cử. Nếu Trump không thay đổi để giành được thêm sự ủng hộ từ phụ nữ, ông có thể gặp khó khăn trong việc tạo ra sự ủng hộ đủ lớn để chiến thắng.
Sự chia rẽ càng rõ ràng khi một số phụ nữ ủng hộ Kamala Harris một cách bí mật, trong khi chồng hoặc bạn đời của họ vẫn ủng hộ Donald Trump. Điều này đã trở thành một câu chuyện lan truyền nhanh chóng trong suốt chiến dịch tranh cử, cho thấy rằng có những cử tri nữ cảm thấy cần phải giữ kín quyết định của mình vì nhiều lý do, có thể bao gồm áp lực từ môi trường gia đình hoặc xã hội. Elissa Slotkin, một ứng cử viên Thượng viện Đảng Dân chủ tại Michigan, đã chia sẻ câu chuyện về một người phụ nữ từng bầu cho Trump trong hai kỳ bầu cử trước, nhưng lần này thì thầm với bạn của mình rằng cô ấy sẽ lặng lẽ bỏ phiếu cho Harris. Slotkin cho rằng có nhiều người khác cũng hành động tương tự, thể hiện một làn sóng ngầm ủng hộ Harris trong bối cảnh xã hội phức tạp.
Đồng minh của Trump nói rằng khoảng cách về giới tính bị thổi phồng quá mức. Amy Kremer, một nhà hoạt động bảo thủ từ Georgia, lập luận rằng khi phụ nữ đối mặt với những vấn đề cơ bản và sống còn như nhà ở và thực phẩm, họ sẽ ưu tiên những nhu cầu thiết yếu trước tiên. Bà cho rằng trong những hoàn cảnh khó khăn như vậy, quyền phá thai không phải là mối quan tâm hàng đầu của họ. Điều này nhấn mạnh quan điểm của Kremer rằng yếu tố kinh tế và sự sống còn thường quan trọng hơn các vấn đề xã hội khi cử tri cân nhắc bỏ phiếu. Kremer đưa ra nhận xét này để phản bác lại ý kiến cho rằng quyền sinh sản và các vấn đề về phụ nữ là yếu tố chính chi phối sự ủng hộ trong bầu cử, đặc biệt trong bối cảnh những thách thức kinh tế đang hiện diện.
Bà cũng đã nêu bật lên một ranh giới lớn khác trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ: giáo dục. Cụ thể, cuộc thăm dò của Trung tâm Nghiên cứu Pew cho thấy sự phân hóa rõ rệt về ủng hộ giữa các nhóm cử tri có trình độ học vấn khác nhau. Kamala Harris được ủng hộ bởi 53% cử tri có trình độ đại học, trong khi Donald Trump nhận được 42% ủng hộ từ nhóm này. Ngược lại, Trump chiếm ưu thế trong nhóm cử tri có trình độ học vấn từ trung học trở xuống, với 56% ủng hộ so với 39% ủng hộ Harris. Điều này cho thấy mối liên hệ giữa trình độ học vấn và sự lựa chọn chính trị của cử tri, làm rõ thêm sự chia rẽ và phức tạp trong bối cảnh bầu cử ở Mỹ.
Trump đã giành được sự ủng hộ từ cử tri thuộc tầng lớp lao động bằng cách sử dụng các lập trường dân túy về kinh tế và chính sách đối ngoại. Cụ thể, ông đã ủng hộ việc áp thuế nhập khẩu để bảo vệ ngành sản xuất trong nước, điều này có sức hấp dẫn đối với những người lao động muốn duy trì công việc và thấy lợi ích từ việc bảo vệ ngành công nghiệp nội địa. Ngoài ra, ông cũng đề xuất loại bỏ thuế đối với tiền thưởng và trả ngoài giờ, một động thái nhằm tăng thêm thu nhập cho những người lao động, làm cho họ cảm thấy được quan tâm và hỗ trợ hơn. Bên cạnh đó, Trump cũng áp dụng các lập trường biệt lập hơn trong chính sách đối ngoại, tức là ưu tiên lợi ích của Mỹ trước tiên và hạn chế can thiệp vào các vấn đề quốc tế không trực tiếp phục vụ lợi ích của đất nước. Những lập trường này đã giúp ông tiếp cận và tạo dựng lòng tin từ các cử tri thuộc tầng lớp lao động, những người quan tâm đến việc bảo vệ việc làm và an ninh kinh tế.
Những người ủng hộ Kamala Harris cho rằng Trump không thực sự đại diện cho lợi ích của những người Mỹ đang gặp khó khăn, dù ông tự khẳng định là một "nhà vô địch" của họ. Họ đưa ra bằng chứng rằng các kế hoạch chính sách của Trump, như cắt giảm chi tiêu sâu, phản đối việc mở rộng quyền lao động, và kéo dài việc giảm thuế cho người giàu và các công ty lớn, không hỗ trợ cho tầng lớp lao động và những người thu nhập thấp. Theo quan điểm của họ, những chính sách này chỉ phục vụ cho lợi ích của các tầng lớp thượng lưu và các tập đoàn lớn, thay vì giúp đỡ những người Mỹ đang gặp khó khăn về tài chính.
Craig Edgin, một người nghỉ hưu 62 tuổi cho biết: "Nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên của ông là một thảm họa, nền kinh tế suy thoái, ông đã xử lý sai đại dịch Covid và làm chết hàng ngàn người Mỹ."
Ngoài ra, các chủng tộc cũng có những lựa chọn khác nhau. 55% người Mỹ da trắng ủng hộ Trump và 41% ủng hộ Harris. Bà được đa số lớn người Mỹ gốc Phi ủng hộ, và đa số nhỏ người Mỹ gốc Á và người Mỹ gốc Tây Ban Nha.
Trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024, một điểm đặc biệt là các chiến dịch đang cố gắng mở rộng ảnh hưởng ra ngoài nhóm cử tri truyền thống của họ để chinh phục thêm những cử tri mới. Kamala Harris đã thực hiện điều này bằng cách công khai hợp tác với các đảng viên Cộng hòa chống Trump, thể hiện một bước đi chiến lược nhằm thu hút các cử tri bảo thủ không hài lòng với Trump. Một ví dụ điển hình là Liz Cheney, cựu nghị sĩ và con gái của Dick Cheney, phó tổng thống dưới thời George W. Bush, đã vận động cùng Harris. Động thái này cho thấy Harris đang cố gắng tiếp cận và thuyết phục những người thuộc phe Cộng hòa ôn hòa và những người có quan điểm chống lại Trump để tạo ra một liên minh rộng rãi hơn, thể hiện sự chuyển hướng sang trung tâm của chiến dịch.
Geoff Duncan, cựu phó thống đốc đảng Cộng hòa của Georgia cho biết: "Kamala Harris đã làm tất cả những gì bà cần để có được những người đó. Họ sẽ không bầu cho Trump, nhưng có một vấn đề là liệu họ có xuất hiện để ủng hộ Harris hay không."
Trong khi đó, Trump đã thu hút người Mỹ gốc Phi, người Mỹ gốc Tây Ban Nha và người Mỹ gốc Ả Rập bất mãn về chính sách của Mỹ ở Trung Đông, tuy nhiên lời lẽ phân biệt chủng tộc tại cuộc vận động gần đây của ông ở Madison Square Garden có thể làm suy yếu nỗ lực đó.
Quay trở lại Savannah, Bernadette Hogan, một cử tri lần đầu tiên tại Đại học Georgia Southern, rất ủng hộ đảng Cộng hòa. "Tôi thật sự thích các chính sách của ông ấy, ông ấy không vòng vo. Tôi nghĩ ông ấy có thể sửa chữa đất nước này."
Financial Times