Liệu vàng có tiếp tục đà bứt phá mạnh mẽ trong quý IV/2024?
Kiều Hồng Minh
Junior Analyst
Vàng đã có hiệu suất tốt trong năm 2024 do nhu cầu từ các NHTW, lộ trình cắt giảm lãi suất của Fed và rủi ro địa chính trị. Mặc dù hoạt động mua vàng của nhà đầu tư cá nhân vẫn còn hạn chế, nhưng triển vọng nhu cầu vẫn còn do kim loại quý này đang trở thành một công cụ phòng vệ thích hợp trong bối cảnh thị trường chứng khoán và trái phiếu đang trở nên đắt đỏ.
Việc thêm kim loại quý vào danh mục đầu tư vẫn sẽ tiếp tục là một nước đi sáng suốt cho đến hết năm 2024. Có nhiều lý do cho luận điểm này và hãy cùng xem xét lần lượt chúng trong bài phân tích dưới đây
Tại sao vàng tăng giá mạnh trong năm 2024?
Đối với những người thường xuyên theo dõi thị trường, đà tăng của vàng trong năm nay không phải là điều gì đáng ngạc nhiên. Nhà đầu tư liên tục thấy trên mặt báo các tin tức về hiệu suất của kim loại này, đặc biệt là khi nó đạt đỉnh mới - điều đã xảy ra khá thường xuyên trong thời gian gần đây.
Giá vàng trong 3 năm vừa qua (Nguồn: Bloomberg)
Với thực tế này, tôi nghĩ rằng việc xem xét các lý do đằng sau các đợt tăng giá ấn tượng này là điều hợp lý. Bởi lẽ, việc trả lời được câu hỏi "tại sao" là rất quan trọng khi tiến hành đánh giá xem xu hướng hiện tại (cho dù là tích cực hay tiêu cực) có tiếp diễn hay không.
Vậy, điều gì nào khiến vàng tăng giá mạnh mẽ như vậy? Nếu tôi phải liệt kê ba lý do quan trọng nhất, thì đó sẽ là:
Nhu cầu vàng từ các NHTW
Một xu hướng đã diễn ra trong một năm rưỡi qua là việc các NHTW tích cực gia tăng dự trữ vàng của họ (cùng một số kim loại quý khác). Mặc dù các ngân hàng này từ lâu đã nắm giữ vàng trong dự trữ, nhưng nhu cầu đối với kim loại quý vẫn gia tăng đều đặn, hỗ trợ giá vàng một cách mạnh mẽ. Biểu đồ dưới đây cho thấy một vài NHTW có lượng vàng chiếm tỷ trọng đáng kể trong kho dự trữ.
Tỷ trọng vàng trong kho dự trữ của NHTW các nước (Nguồn: IMF)
Điều này giúp duy trì nhu cầu ổn định của vàng và đồng thời củng cố tính hợp pháp của việc sở hữu nó - cho dù đối với doanh nghiệp hay cá nhân. Nếu kim loại quý này đủ tốt để trở thành tài sản dự trữ của các NHTW toàn cầu, tại sao nó lại không đủ tốt dành cho nhà đầu tư cá nhân?
Nhìn về phía tương lai, tôi nhận thấy vẫn chưa có yếu tố nào ảnh hưởng xấu đến động lực này. Kể cả nếu có, nhu cầu vàng vẫn sẽ ở mức tương tự so với thời điểm hiện tại do biến động của thị trường tài chính trở nên mạnh mẽ và nợ công của Hoa Kỳ vẫn tiếp tục tăng - chất xúc tác khiến các nhà đầu tư coi vàng là tài sản trú ẩn. Khi thị trường bước vào quý 4, cả hai xu hướng này vẫn tiếp diễn và điều đó cho thấy vàng còn nhiều dư địa để tăng giá.
Fed cắt giảm lãi suất
Động lực lớn thứ hai đằng sau đà tăng giá của vàng đến từ lộ trình lãi suất điều hành - không chỉ ở Hoa Kỳ mà còn trên toàn thế giới. Mặc dù việc cắt giảm lãi suất mới chỉ bắt đầu gần đây, nhưng kỳ vọng về mức lãi suất thấp hơn đã xuất hiện trong hơn một năm qua. Điều này đã khiến nhà đầu tư vào chú ý tới nhóm ngành kim loại, với vàng là tài sản được hưởng lợi chính. Là một trong những công cụ phòng ngừa rủi ro đã được thử nghiệm theo thời gian, trong bối cảnh đồng USD đang suy yếu và mặt bằng lãi suất thấp, không có gì ngạc nhiên khi năm 2024 sẽ tiếp tục là một năm tuyệt vời đối với vàng.
Đây cũng là một xu hướng sẽ không biến mất, bởi thị trường vẫn kỳ vọng là Fed (và các NHTW khác) sẽ tiếp tục lộ trình cắt giảm lãi suất của họ cho đến năm 2025. Trên thực tế, dữ liệu tương lai cho thấy Fed sẽ hạ lãi suất một lần nữa tại cuộc họp tiếp theo vào đầu tháng 11.
Kỳ vọng thị trường về lãi suất điều hành của Fed trong cuộc họp ngày 7/11 (Nguồn: CME FedWatch)
Những yếu tố thuận lợi trên sẽ tiếp tục giữ giá vàng ở mức cao và cho thấy chu kỳ tăng giá của kim loại quý này đã đến.
Các sự kiện địa chính trị và rủi ro trong tương lai
Theo quan điểm của tôi, động lực quan trọng thứ ba đối với vàng là các sự kiện địa chính trị đã xuất hiện trong vài năm qua. Chúng bao gồm cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, sự leo thang xung đột ở Trung Đông, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp tới và nhiều vấn đề khác. Không sự kiện nào trong số này sẽ thực sự làm rung chuyển thị trường nếu như chỉ xuất hiện một mình. Nhưng nếu kết hợp lại, chúng sẽ trở thành đại diện cho những thách thức đáng kể đối với các doanh nghiệp trên toàn cầu và làm tăng rủi ro biến động trên cả thị trường chứng khoán và trái phiếu trong tương lai.
Sự căng thẳng địa chính trị sẽ khiến tài sản trú ẩn trở nên hấp dẫn hơn so với khi thế giới "hòa bình". Mức độ xung đột và bất ổn hiện tại đặt ra những thách thức thực sự, khiến cá nhân tôi tin rằng tính hợp pháp của vàng ở thời điểm này quan trọng hơn bao giờ hết. Và, tương tự như các động lực đã thảo luận ở trên, đây không phải là những sự kiện địa chính trị sẽ biến mất trong một sớm một chiều. Xung đột ở cả Ukraine và Gaza đã diễn ra trong một thời gian dài và dường như chưa sẵn sàng để kết thúc. Tương tự, nếu chúng ta chứng kiến nhiệm kỳ tổng thống thứ hai của Trump, rủi ro cũng sẽ gia tăng khi chính quyền mới sẽ có những nước đi táo bạo so với nhiệm kỳ tổng thống trước đó, tạo ra sự bất ổn trên thị trường.
Dòng tiền chảy vào các quỹ ETF vàng chưa thực sự ấn tượng
Vàng thực sự chưa nhận được nhiều sự ưa chuộng từ các nhà đầu tư quỹ ETF. Lực mua từ nhà đầu tư đã tăng đều đặn vào năm 2024, nhưng vẫn ở mức tương đối thấp so với các chu kỳ trước. Hơn nữa, điều này lại diễn ra trong bối cảnh các quỹ ETF này bị bán ròng trong 2 năm vừa qua.
Biến động (%) trong lượng vàng nắm giữ của các ETF theo tháng (Nguồn: Bloomberg)
Tôi rút ra hai kết luận chính từ biểu đồ này. Thứ nhất, rõ ràng là các nhà đầu tư đã thể hiện sự quan tâm đến vàng trong năm nay. Mặc dù tôi nhận thấy nhu cầu vẫn xuất hiện ở mức độ nào đó, nhưng nó khác xa với đà bán ròng ổn định trong hai năm qua.
Thứ hai, nhu cầu không quá mạnh mẽ nếu so với dòng tiền chảy ra khỏi ETF trong thời điểm hai năm qua. Với khối lượng bán ròng ổn định trong một khoảng thời gian dài như vậy, tôi đã mong đợi dòng tiền sẽ chảy vào một cách ồ ạt. Thế nhưng điều đó đã không thực sự xảy ra. Điều này cho thấy xu hướng mới chỉ bắt đầu và lực mua mạnh mẽ hơn có thể ở phía trước. Do đó, tôi thực sự nghĩ rằng việc mua vào lúc này sẽ “đón đầu” xu hướng từ các quỹ ETF vàng, ngay cả khi vàng vật chất đã ở mức giá kỷ lục.
Các biện pháp phòng ngừa rủi ro khác đang trở nên đắt đỏ
Tôi đã nêu ra lý do tại sao vàng sẽ tăng giá, ít nhất là cho đến hết năm nay. Ngoài ra, vàng cũng mang lại giá trị như một khoản đầu tư bởi vì tính hữu ích của nó trong việc bảo vệ danh mục đầu tư trong thời kỳ chứng khoán suy yếu. Với việc S&P 500 vẫn đang giữ vững mức đỉnh, việc phân bổ một lượng tiền mặt cho các vị thế phòng ngừa rủi ro là rất hợp lý.
Tất nhiên, vàng không phải là cách duy nhất để phòng ngừa rủi ro giảm giá. Các trái phiếu ở mức xếp hạng tốt là phổ biến nhất trong số các nhà đầu tư tổ chức và cá nhân. Một nhà đầu tư có thể chọn nắm giữ cả vàng lẫn trái phiếu trong danh mục đầu tư của họ (cùng với cả cổ phiếu).
Tuy nhiên, bất cứ khi nào nhà đầu tư chọn mua một loại tài sản, họ sẽ phải đánh đổi triển vọng của các loại tài sản khác. Do vậy, nếu như ai đó lo ngại về triển vọng của thị trường chứng khóan, các trái phiếu được xếp hạng Investment Grade (IG) sẽ là tài sản được xem xét để thay thế cho cổ phiếu. Điều này rất quan trọng bởi vì nó thực sự giúp nhấn mạnh lý do tại sao tôi lại thích vàng vào thời điểm này. Trong khi trái phiếu đã có hiệu suất rất tốt gần đây, có lẽ chúng đang tốt quá mức. Điều tôi muốn nói là chênh lệch lợi suất trái phiếu doanh nghiệp được xếp hạng IG đã thu hẹp xuống mức chưa từng thấy trong nhiều năm:
Mức chênh lệch (Spread) trái phiếu doanh nghiệp được xếp hạng ở mức Investment Grade (Nguồn: Yahoo Finance)
Điều này cho thấy rằng các trái phiếu chất lượng đang trở nên khá đắt đỏ vào lúc này. Mặc dù vẫn có thể tăng giá, nhưng những người đến bây giờ mới mua những khoản nợ được xếp hạng IG rõ ràng đang chậm chân. Không giống như vàng, tôi không thấy triển vọng tăng giá mạnh mẽ của trái phiếu doanh nghiệp - mặc dù chúng chắc chắn sẽ tăng hơn nữa nếu Fed tiếp tục cắt giảm lãi suất. Nhưng liệu lợi nhuận của các tài sản này có vượt qua vàng? Với mức chênh lệch như hiện tại, tôi nghĩ là không. Điều này giúp biện minh tại sao tôi thích vàng như một biện pháp phòng ngừa rủi ro hơn nếu so với một số lựa chọn khác.
Kết luận
Vàng đã tăng giá và sẽ còn tăng giá hơn nữa. Các yếu tố đã hỗ trợ cho đà tăng gần đây - rủi ro địa chính trị gia tăng, lãi suất thấp hơn và nhu cầu của các NHTW - vẫn còn khi chúng ta bước vào quý IV. Nếu không có sự thay đổi nào đối với bối cảnh vĩ mô, tôi không thấy lý do thuyết phục nào để tránh xa vàng vào lúc này.
Vàng có đang đắt không? Chắc chắn là có. Nhưng bất kỳ tài sản chất lượng nào cũng đắt đỏ vào thời điểm này. Điều quan trọng là xu hướng gần đây của vàng đã được hỗ trợ tốt và khả năng kim loại này vẫn được ưa chuộng dường như rất cao.
Seeking Alpha