Liệu việc đảng Dân chủ lên nắm quyền có thực sự hỗ trợ mạnh mẽ cho thị trường chứng khoán?
Nam Anh
Senior Economic Analyst
Các bằng chứng thực nghiệm cho đến nay cung cấp một cái gì đó thách thức quan điểm chủ đạo hiện nay rằng sự áp đảo của đảng Dân chủ sẽ là 1 yếu tố hỗ trợ mạnh mẽ với thị trường chứng khoán
Bạn luôn phải cẩn trọng khi nghĩ hay giao dịch dựa trên sự giao thoa giữa chính trị và thị trường tài chính. Sức cám dỗ của việc áp đặt lối suy nghĩ của cá nhân bạn lên toàn bộ thành viên thị trường là khá mạnh mẽ, tuy nhiên điều này có thể dẫn đến hậu quả đau đớn nếu hóa ra không phải ai cũng nghĩ giống như bạn. Mặc dù vậy, không phủ nhận có những thời điểm khi một sự kiện chính trị hoặc 1 dòng sự kiện có thể thúc đẩy thị trường, tạo lập nên những xu hướng mạnh mẽ. Chúng ta dường như đang ở trong một môi trường như vậy vào lúc này, với kỳ vọng về một "làn sóng xanh"- 1 sự thống trị của đảng Dân chủ, châm ngòi cho 1 lượng lớn các giao dịch. Tuy nhiên, một điều buồn cười xảy ra khi chúng ta nhìn vào các con số: dường như không có nhiều mối liên hệ giữa làn sóng xanh và thị trường chứng khoán.
- Chỉ mới bốn năm trước, một câu chuyện chính trị đã tạo ra một trong những bước ngoặt 180 độ tuyệt vời nhất mà tôi có thể nhớ trong suốt thời gian làm việc của mình. Khi những kết quả đầu tiên của đêm bầu cử năm 2016 cho thấy Donald Trump có thể đang trên đường đến một chiến thắng áp đảo, các cổ phiếu đã phản ứng lại 1 cách vô cùng hoảng loạn. Các hợp đồng tương lai chỉ số S&P 500 bắt đầu sụt giảm và thậm chí đã chạm tới ngưỡng chặn dưới, để rồi đón nhận 1 làn sóng mua vào đột ngột mà cuối cùng đã phát triển thành một cơn sốt. Trước khi bạn nhận ra điều đó, thị trường đã chìm đắm trong viển cảnh “lạm phát Trump (Trumpflation)”, thứ tạo ra lợi nhuận hấp dẫn cho bất kỳ ai đặt cược vào sự tăng giá của cổ phiếu, sự gia tăng của lợi suất trái phiếu cũng như một đường cong lợi suất dốc hơn.
- Quay trở lại thời điểm hiện nay khi viễn cảnh về 1 kết quả hoàn toàn trái ngược với năm 2016 đang tạo ra sự phấn khích tương tự. Người ta nghĩ rằng một sự thống trị của đảng Dân chủ tại Nhà Trắng và Lưỡng viện sẽ mở đường cho những gói kích thích tài khóa mạnh mẽ, điều sẽ thúc đẩy sự tăng giá của cổ phiếu cũng như của lợi suất trái phiếu các kỳ hạn dài. Hãy bỏ qua những phỏng đoán về việc liệu gói kích thích tài khóa hay phản ứng thị trường có thể gây thất vọng, tôi nghĩ sẽ rất hữu ích nếu thử tìm cách quan sát những phản ứng của thị trường trước những thay đổi về xác suất xuất hiện sự thống trị của đảng Dân chủ.
- Bloomberg Terminal thống kê các xác suất riêng biệt cho 3 sự kiện, dựa trên tỷ lệ đặt cược: Biden giành chiến thắng, đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Thượng viện, đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện. Để tính xác suất cả 3 điều trên đồng thời xảy ra là khác đơn giản: bạn chỉ cần nhân xác suất Biden chiến thắng (65%) với xác suất đảng Dân chủ nắm quyền kiểm soát Thượng viện (62%) và đảng Dân chủ kiểm soát Hạ viện (89%) để ra kết quả 36%.
- Tuy nhiên, con số trên có vẻ khá thấp, bởi dĩ nhiên 3 sự kiện trên không hoàn toàn độc lập. Dường như khá hợp lý khi nghĩ rằng Biden có nhiều khả năng giành chiến thắng hơn nếu Đảng Dân chủ chiếm Thượng viện chẳng hạn. Lấy con số trung bình của xác suất riêng rẽ 3 sự kiện trên (72%) rõ ràng mang lại xác suất quá cao, tuy nhiên ít nhất cũng là 1 con số đáng tham khảo. Mặc dù vậy, theo một nghĩa nào đó, sự khác biệt trong 2 cách có vẻ không quá liên quan khi hình dạng của 2 đồ thị xác suất theo thời gian từ tháng 4 năm 2020 là khá tương đồng.
- Để thiết lập mối quan hệ giữa xác suất diễn ra sự thống trị của đảng Dân chủ với thị trường tài chính, chúng tôi muốn quan sát những thay đổi trong biến về xác suất tương quan thế nào với những thay đổi của thị trường tài chính. Việc tính toán tương quan giữa 2 đại lượng tuyệt đối là không hợp lý khi 1 chuỗi giá trị bị giới hạn bởi 0 và 100 còn chuỗi còn lại thì không. Thay vào đó, tôi đã xem xét những thay đổi theo tuần về xác suất diễn ra 1 làn sóng xanh và chỉ số S&P 500 kể từ tháng Sáu (tôi sử dụng khoảng thời gian hàng tuần thay vì hàng ngày để giảm thiểu độ nhiễu của dữ liệu xác suất hàng ngày). Hãy tưởng tượng sự ngạc nhiên của tôi khi tôi phát hiện ra rằng có một mối tương quan âm rõ ràng giữa hai chuỗi dữ liệu này.
Thành thật mà nói, tôi đã mong đợi thấy một mối tương quan thuận chiều rõ ràng. Tôi cũng đã xem xét cùng một dữ liệu xác suất và những thay đổi trong chênh lệch giữa lợi suất trái phiếu Kho Bạc Hoa Kỳ kỳ hạn 5 năm và 30 năm, dường như là 1 cách tiếp cận ưa thích của các nhà đầu tư để thực hiện giao dịch các tài sản thu nhập cố định, trong những giai đoạn thúc đẩy lạm phát. Việc tìm kiếm mối quan hệ giữa 2 biến số này có lẽ sẽ cung cấp một câu trả lời rõ ràng cho vấn đề của chúng ta trong bài viết này. Kể từ tháng 6, những thay đổi trong xác suất diễn ra làn sóng xanh và trong mức chênh lệch lợi suất trái phiếu Kho bạc kỳ hạn 5 năm và 30 năm có tương quan nghịch. Tuy nhiên, kể từ đầu tháng 9, mối quan hệ đã chuyển sang thuận chiều rất rõ ràng (hệ số tương quan 0.47.)
- Vì vậy, có lẽ câu trả lời thực sự ở đây là thị trường chỉ bắt đầu tính đến các yếu tố chính trị trong việc định giá sau khi kết thúc kỳ nghỉ hè. Đây nhiều khả năng là những gì các con số đang gợi ý. Tất nhiên, hành động giá trong vài tuần là 1 mẫu khá nhỏ, vì vậy sẽ cần thiết phải tiếp tục theo dõi xác suất xảy ra làn sóng xanh (và phản ứng của thị trường) trong thời gian tới.
- Ít nhất, chúng ta có thể nói rằng các bằng chứng thực nghiệm cho đến nay cung cấp một cái gì đó thách thức quan điểm chủ đạo hiện nay rằng sự áp đảo của đảng Dân chủ sẽ là 1 yếu tố hỗ trợ mạnh mẽ với thị trường chứng khoán. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể kết luận rằng đường cong lợi suất là một cách tốt hơn để giao dịch cho viễn cảnh 1 làn sóng xanh so với thị trường chứng khoán.