Những trụ cột trong nền kinh tế Úc bị đe dọa hậu Covid - 19
Australia đang có mức phát triển lớn nhất trong vòng 3 thập kỷ - một kỷ lục thế giới về sự phát triển – dựa vào 4 yếu tố then chốt sau đây mà nhà kinh tế học Saul Eslake cho rằng, sẽ không còn bền vững sau thế giới hậu Covid – 19.
- Sự gia tăng dân số, được củng cố bởi làn sóng nhập cư
- Một mối quan hệ “đặc biệt” với Trung Quốc
- Sự bùng nổ của giá nhà đất và những nợ nần theo sau đó
- Những chính sách kinh tế tốt, ít nhất khi so sánh với các nền kinh tế phát triển khác.
“Ba yếu tố đầu tiên, theo tôi sẽ không còn nữa”, Eslake cho biết. Ông đã từng nghiên cứu nền kinh tế Úc trong vòng 4 thập kỷ. “Tôi vẫn nghĩ rằng các chính sách kinh tế ở Úc tốt hơn so với các nước khác. Điều này vẫn còn đúng, tuy nhiên đây sẽ không còn là một lợi cạnh tranh quan trọng như trước nữa.”
Chu kỳ kinh tế của Australia đã vận hành 28 năm rưỡi mà không có một cuộc suy thoái nào (suy thoái được định nghĩa là sự suy giảm sản xuất trong 2 quý liên tiếp) đang dần kết thúc, một khảo sát vào thứ 4 vừa rồi cho thấy.
Nền kinh tế được hưởng lợi từ ít nhất 1.5% tăng trưởng kinh tế nhờ sự gia tăng dân số. Tuy nhiên số người nhập cư ròng ước tính sẽ giảm 30% so với cùng kỳ năm trước vào cuối tháng Sáu này, và nhiều hơn là mức giảm 85% trong vòng 12 tháng tiếp theo như một phần tác động của virus Corona.
Đây là một sự thay đổi mạnh mẽ, không chỉ đối với thị trường nhà đất. Những tay tài phiệt bất động sản giàu lên từ giai đoạn 2012-2017, phất lên nhờ vào chi phí vay thấp và những nhu cầu bất thường về nhà cửa, sau đó dẫn đến một sự bùng nổ nhu cầu xây dựng. Tuy nhiên, nhu cầu nhà ở sụt giảm và nợ của các hộ gia đình hiện tại dự kiến sẽ kìm hãm thị trường bất động sản trong giai đoạn tới.
Tiếp đến là mối quan hệ thương mại với Trung Quốc. Eslake nói rằng tầm quan trọng của thị trường này đối với các nhà xuất khẩu Úc chắc chắn sẽ giảm đi khi nền kinh tế Trung Quốc chậm lại. “Tuy nhiên, ngay bây giờ, việc giảm bớt phụ thuộc thậm chí còn đột ngột hơn vì sự xấu đi trong mối quan hệ chính trị”, ông nói.
Trong số các nước phát triển, Úc là nước có nền kinh tế phụ thuộc nhiều nhất vào Trung Quốc. Trung Quốc mua những tài nguyên thiên nhiên của Úc, dành hàng nghìn tỷ để du lịch ở đất nước này và gửi hàng ngàn những đứa trẻ thuộc tầng lớp trung lưu đến đây để giáo dục.
Chính phủ của Thủ tướng Scott Morrison’s là nguồn cơn của một loạt những phản ứng tiêu cực từ phía Trung Quốc khi Úc tiến hành cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc đại dịch corona. Trung Quốc cáo buộc chính phủ Morrison là phe cánh của Mỹ, khi cuộc điều tra được công bố ngay sau khi chính quyền Trump yêu cầu một cuộc điều tra.
Trung Quốc đã cấm nhập khẩu thịt từ 4 cơ sở giết mổ của Úc và áp thuế tới 80% với mặt hàng lúa mạch đến từ Úc. Các quan chức Trung Quốc cũng soạn ra một danh sách các mặt hàng bao gồm rượu, sản phẩm từ sữa, hải sản, bột yến mạch và trái cây sẽ phải chịu kiểm định chất lượng nghiêm ngặt hơn, thuế chống bán phá giá, trì hoãn thông quan hàng hóa.
“Người Trung Quốc chắc chắn tạo ra thói quen sử dụng chính sách thương mại để bày tỏ sự bất mãn với những quốc gia khác”, Eslake, cựu kinh tế trưởng tại Bank of America Merrill Lynch và Australia & New Zealand Banking Group cho biết. “Đây là một vấn đề nghiêm trọng, vượt qua sự phát triển thông thường của mối quan hệ kinh tế hiện tại.”