Hệ thống của Facebook đã bất ngờ sập trong hơn sáu giờ đồng hồ vào thứ Hai, khiến một ngày đã tệ của công ty này tồi tệ hơn.

Cổ phiếu của Facebook đã có phiên buồn nhất trong gần một năm, khi giảm tới 4.9% về $326.23, mức giảm trong ngày sâu nhất kể từ phiên giảm 5% vào ngày 9/11/2020. Cổ phiếu công ty này cũng giảm sâu hơn chỉ số S&P 500 (-1.3%) và chỉ số Nasdaq (-2.14%).

Mức giảm này là hậu quả của việc một người tố giác đã nói trên sóng truyền hình toàn quốc rằng Facebook đặt lợi nhuận trên sự an toàn. Chủ nhật tuần trước, trên chương trình “60 phút” của ViacomCBS, cựu chuyên gia khoa học dữ liệu Facebook Frances Haugen đã tố cáo Facebook đánh lừa nhà đầu tư về việc xử lý các phát ngôn thù hận và thông tin sai lệch trên nền tảng của mình.

Ông Haugen đã cung cấp hàng nghìn trang tài liệu cho Wall Street Journal, và đã trở thành nền tảng cho podcast “The Facebook Files”. Ông sẽ điều trần về vấn đề này trước Quốc hội Mỹ vào sáng thứ Ba (giờ Mỹ) và cũng sẽ đề nghị chương trình bảo vệ người tố giác trong đơn khiếu nại gửi lên Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Hoa Kỳ (SEC).

Và việc Facebook, Instagram và WhatsApp “tắt điện” đã đổ thêm dầu vào lửa. Đến cả hệ thống Facebook sử dụng để liên lạc với các nhà phát triển cũng không hoạt động. Downdetector cho rằng lần này là chưa từng có tiền lệ.

Đến chiều (giờ Mỹ), mọi chuyện đã tệ tới nỗi vấn đề này không thể được giải quyết từ xa, khiến các kỹ sư tại trung tâm dữ liệu của Facebook phải tự khởi động lại các máy chủ. Hệ thống nội bộ của Facebook cũng gặp lỗi, và nhân viên buộc phải dùng email để liên lạc.

Một phát ngôn viên của Facebook đã xác nhận vấn đề trên Twitter:

“Chúng tôi đã ghi nhận rằng một số người đang gặp vấn đề truy cập các ứng dụng và sản phẩm của chúng tôi,” theo phát ngôn viên Andy Stone. “Chúng tôi đang cố gắng giải quyết mọi chuyện nhanh nhất có thể, và chúng tôi xin lỗi vì những bất tiện đã xảy đến.”

Dù Facebook không nói gì đến nguyên nhân của cú sập, các chuyên gia cho rằng đây có thể là vấn đề của hệ thống phân giải tên miền (DNS).

Sau đó, Giám đốc Công nghệ của Facebook đã thú nhận trên Twitter rằng công ty đang gặp trục trặc trong mạng lưới, trong khi New York Times ghi nhận Facebook đã điều một đội tới một trung tâm dữ liệu tại California để khởi động lại máy chủ, do các nhân viên không thể truy cập hệ thống, thậm chí không thể vào các tòa nhà của công ty.

Đến 6h tối giờ bờ Đông, trang chủ Facebook và Instagram bắt đầu hoạt động trở lại, còn WhatsApp phải đợi thêm nửa tiếng. Facebook cũng xác nhận điều này trên Twitter.

Trong lúc giông bão, Facebook cũng đã yêu cầu bác bỏ đơn kiện của Ủy Ban Thương mại Liên Bang (FTC) về vấn đề chống độc quyền, nói rằng khiếu nại của FTC vẫn thiếu bằng chứng rằng Facebook vi phạm luật chống độc quyền:

“Phiên tòa này cho FTC cơ hội thứ hai để đưa ra bằng chứng hợp lệ. Nhưng khiếm khuyết ban đầu vẫn còn: bản khiếu nại sửa đổi vẫn không đưa ra được dẫn chứng thực tế nào cho thấy Facebook có sức mạnh độc quyền.”

Động thái của Facebook khá dễ đoán, sau tuyên bố của CEO Mark Zuckerberg rằng Facebook sẽ đối đầu với bất cứ nỗ lực nào cản trở hoạt động của công ty thông qua chống độc quyền.

Dưới quyền của tân chủ tịch Lina Khan, FTC đệ đơn khiếu nại một lần nữa vào tháng Tám, nhấn mạnh luận điểm độc quyền của họ bằng phân tích thị phần và cách Facebook sáp nhập Instagram và WhatsApp để “thâu tóm hoặc chôn vùi” đối thủ. 

Thẩm phán có hơn một tháng để đưa ra quyết định về việc Facebook bác bỏ vụ kiện này.

Cổ phiếu Facebook có vẻ vẫn tránh được những chỉ trích hướng vào công ty, và tăng 19.4% trong năm 2021, vượt mức tăng trưởng của chỉ số S&P 500 là 14.5%, đồng thời cũng tăng gấp đôi trong vòng ba năm gần đây, trong khi S&P 500 chỉ tăng 50%.

Các chuyên gia phân tích vẫn đang nhận định tốt với Facebook. Theo FactSet, 38/51 chuyên gia về Facebook đưa khuyến nghị “mua”, 12 đưa khuyến nghị “giữ” và chỉ 1 đưa khuyến nghị “bán”. Mức giá mục tiêu trung bình là $421.55, cao hơn 30% so với mức hiện tại.