Sự thống nhất về lãi suất của các quan chức Fed đang đi kèm với nhiều rủi ro
Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Các quan chức Fed gần đây đang có sự đồng nhất trong quan điểm về chính sách của họ. Điều này có thể dẫn đến nhiều rủi ro như suy giảm tăng trưởng kinh tế, biến động trong tiền tệ và lãi suất.
Bị bất ngờ bởi số liệu lạm phát tăng vượt dự báo trong quý đầu tiên, các quan chức Fed đã trở nên thận trọng hơn trước đây. Chủ tịch Jerome Powell nói rằng niềm tin của ông vào việc giảm lạm phát không cao như hồi đầu năm.
Các bài phát biểu gần đây của các quan chức Fed đã thống nhất ghi nhận tầm quan trọng của việc dành thêm thời gian để chính sách tiền tệ hạn chế phát huy tác dụng. Họ đã rút lại kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất, nói rằng dữ liệu lạm phát hạ nhiệt trong tháng 4 không đủ để thúc đẩy niềm tin. Thật vậy, như Thống đốc Christopher Waller đã nhắc lại vào thứ Ba, các quan chức Fed đang tìm kiếm thêm dấu hiệu lạm phát giảm bền vững trước khi giảm lãi suất.
Sự đồng nhất như vậy không không đảm bảo rằng nền kinh tế và thị trường sẽ thuận lợi. Điều này xảy ra trong bối cảnh niềm tin vào khả năng đánh giá của Fed đã bị lung lay, đặc biệt sau khi Fed đã từng sai lầm trong việc đánh giá lạm phát là tạm thời vào năm 2021. Có ba rủi ro sẽ xảy ra:
- Fed hiện nay sử dụng cách tiếp cận “phụ thuộc vào dữ liệu”. Điều này khiến họ chuyển sang tín hiệu dovish hơn vào tháng 12 năm ngoái, tạo cho thị trường niềm tin để định giá sáu hoặc bảy lần cắt giảm lãi suất trong năm nay. Chuỗi các dữ liệu lạm phát giảm sau đó đã bị thay thế bởi những dữ liệu bất ngờ trong quý I/2024, đẩy lùi kỳ vọng của thị trường, hiện chỉ mong đợi Fed sẽ cắt giảm lãi suất một hoặc hai lần trong năm nay. Cách tiếp cận như vậy sẽ có nhiều rủi ro trong bối cảnh thế giới có quá nhiều điều không chắc chắn. Các công cụ chính sách của Fed cần thời gian để phát huy hiệu quả, và nhiều yếu tố gây lạm phát hiện tại không nhạy cảm với lãi suất. Do đó, việc thay đổi chính sách liên tục có thể gây ra sự không ổn định và khó đoán cho nền kinh tế, làm trầm trọng thêm các vấn đề hiện tại.
- Rủi ro thứ hai là sự thay đổi quan điểm này trùng với thời điểm ngày càng nhiều công ty bày tỏ lo ngại về nhu cầu tiêu dùng yếu. Điều này đặc biệt xảy ra đối với các hộ gia đình có thu nhập thấp, tiền tiết kiệm sau đại dịch đã cạn kiệt hoàn toàn, số dư thẻ tín dụng tăng lên và khả năng gánh nợ đã bằng hoặc rất gần giới hạn. Nền kinh tế Mỹ đang dần trở nên quá phụ thuộc vào thị trường lao động để tránh suy thoái.
- Rủi ro thứ ba là các tín hiệu chính sách của Fed được điều chỉnh bằng cách sử dụng mục tiêu lạm phát 2%. Sự đồng thuận hiện tại của Fed về việc duy trì lãi suất cao dựa trên mục tiêu lạm phát 2% có thể không phù hợp với thực tế kinh tế hiện tại. Điều này có thể dẫn đến những rủi ro không cần thiết cho sự tăng trưởng kinh tế và ổn định tài chính, vì mục tiêu này không phản ánh đúng các yếu tố cấu trúc hiện tại của nền kinh tế. Các nhà hoạch định chính sách cần xem xét lại mục tiêu lạm phát để phù hợp hơn với bối cảnh kinh tế mới.
Lãi suất 2% hiện có thể là mục tiêu quá thấp đối với cách tiếp cận kinh tế trong nước. Mô hình chính sách kinh tế đang trở nên hoàn toàn khác ở Mỹ. Mỹ đang phải chịu mức thâm hụt ngân sách cao bất thường cùng với 27 tháng liên tiếp với tỷ lệ thất nghiệp dưới 4%, cũng như sự phổ biến của chính sách công nghiệp và chi tiêu cần thiết để hỗ trợ các sáng kiến của chính phủ đã công bố.
Mục tiêu lạm phát 2% cũng đang bị thách thức bởi mô hình toàn cầu đang thay đổi. Sự thay đổi từ một thế giới siêu toàn cầu hóa, với nhiều yếu tố giúp giảm lạm phát, sang một thế giới phân mảnh và sử dụng thương mại như vũ khí kinh tế, đã làm tăng áp lực lạm phát. Điều này đòi hỏi Fed cần xem xét lại mục tiêu lạm phát để phù hợp hơn với thực tế kinh tế mới.
Sự kết hợp của ba rủi ro này cho thấy sự thống nhất hiện tại trong quan điểm của Fed có nguy cơ làm suy yếu tăng trưởng một cách không cần thiết. Các rủi ro này, nếu không được quản lý tốt, có thể dẫn đến suy yếu tăng trưởng kinh tế, biến động tiền tệ và lãi suất, và gây áp lực lên các phần kinh có mức nợ cao như bất động sản thương mại. Fed cần thận trọng và cân nhắc kỹ lưỡng trong việc điều chỉnh chính sách tiền tệ của mình để tránh những tác động tiêu cực không cần thiết.
Câu hỏi quan trọng là liệu Fed có thể điều chỉnh chính sách kịp thời để tránh những tổn thất kinh tế và tài chính đáng kể hay không. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các bộ phận người dân nhạy cảm với biến động của nền kinh tế, ít khả năng chịu đựng các cú sốc kinh tế. Việc thiếu một chiến lược rõ ràng có thể khiến Fed phản ứng chậm trễ, gây ra những hậu quả tiêu cực cho nền kinh tế.
Bloomberg