Tại sao chỉ một từ "kỳ quặc" lại đủ để làm lung lay hình ảnh mạnh mẽ của Trump?
Nguyễn Tuấn Đạt
Junior Analyst
Mặc dù Donald Trump thường nổi tiếng với sự tự tin và khả năng đối đầu với mọi chỉ trích, nhưng việc bị gọi là "kỳ quặc" lại khiến ông bất ngờ và tổn thương sâu sắc. Từ ngữ tưởng chừng vô hại này đã trở thành vũ khí mạnh mẽ của đối thủ, không chỉ làm lung lay hình ảnh mạnh mẽ của Trump mà còn đẩy ông vào thế phòng thủ trong cuộc chiến tranh cử đầy khốc liệt. Vậy tại sao chỉ một từ đơn giản lại có thể gây tác động mạnh mẽ đến vậy?
"Ông ấy kỳ quặc, đúng không? Ông ấy kỳ quặc. Tôi không kỳ quặc. Ông ấy kỳ quặc", Trump phải cố gắng phản bác lại cáo buộc rằng ông và đồng nghiệp tranh cử của mình, JD Vance, bị xem là "kỳ quặc". Trump nhấn mạnh rằng ông không kỳ quặc và đổ lỗi cho Tim Walz, thống đốc bang Minnesota, người đã khởi xướng việc sử dụng từ "kỳ quặc" trong cuộc tranh cử. Khi Walz gán từ này cho Trump và Vance, nó nhanh chóng trở thành một trong những từ ngữ chính trong cuộc bầu cử năm 2024, được cả truyền thông và đối thủ của Trump sử dụng để chỉ trích ông. Trump vốn quen với việc là người chủ động tấn công đối thủ, nay bị đặt vào tình thế phòng thủ và phải đối diện với sự châm chọc từ phía đối thủ của mình, điều này khiến ông cảm thấy bị tổn thương và khó chịu.
Trump nhấn mạnh rằng cả ông và Vance đều không kỳ quặc và cố gắng chứng minh điều này bằng cách liệt kê các phẩm chất tích cực của Vance như "rất thẳng thắn," "thông minh," và "xuất sắc." Trump cố gắng thuyết phục khán giả rằng những cáo buộc này không chính xác, và ông sử dụng những lời khen ngợi đối với Vance để củng cố lập luận của mình rằng cả hai đều không phải là những người "kỳ quặc." Cách Trump nhấn mạnh và lặp lại từ "kỳ quặc" nhiều lần, cùng với việc ông tìm kiếm sự đồng tình từ khán giả, cho thấy ông cảm thấy bị đe dọa bởi cáo buộc này và cần phải phủ nhận nó một cách mạnh mẽ. Điều này cũng cho thấy rằng cáo buộc "kỳ quặc" có thể đã làm lung lay sự tự tin của Trump và khiến ông cảm thấy cần phải bảo vệ hình ảnh của mình trước công chúng.
Vào tháng 7, trước khi trở thành ứng cử viên phó tổng thống, Walz bắt đầu chỉ trích các chính sách và quan điểm của Đảng Cộng hòa là "kỳ quặc". Walz nhấn mạnh rằng các hành động của đối thủ chính trị như việc tước bỏ sách vở hoặc can thiệp vào quyết định y tế cá nhân là những ý tưởng lạ lùng và không phù hợp.
Từ khi Walz sử dụng từ này để miêu tả Trump, phe Dân chủ đã khai thác nó để tạo ra những thông điệp và hình ảnh gây ấn tượng mạnh mẽ với công chúng. MSNBC, một kênh truyền hình có xu hướng ủng hộ đảng Dân chủ, đã phát sóng một đoạn tin tức với tựa đề "Trump mở rộng liên minh kỳ quặc của mình" sau khi Trump bổ nhiệm Robert F Kennedy Jr., người mà ông từng gọi là "người điên cánh tả," vào đội ngũ chuyển tiếp của mình. Việc này cho thấy rằng ngay cả những người mà Trump đã từng chỉ trích cũng đang được ông ta kết nạp vào liên minh của mình, làm tăng thêm sự kỳ quặc trong mắt công chúng. Ngoài ra, cựu Tổng thống Barack Obama cũng chế nhạo sự ám ảnh của Trump với kích thước đám đông tại Đại hội Toàn quốc Đảng Dân chủ. Ông cho rằng Trump có những mối bận tâm không bình thường và kỳ quặc. Tất cả những điều này nhằm mục đích nhấn mạnh sự khác biệt và tính cách kỳ quặc của Trump, làm suy yếu hình ảnh mạnh mẽ mà ông cố gắng xây dựng.
Rõ ràng là Trump đang rất lung lay. Ông thường quen với việc là người chủ động tấn công và chế giễu đối thủ, chẳng hạn như việc đặt biệt danh chế nhạo cho các đối thủ của mình như "Jeb Bush năng lượng thấp." Tuy nhiên, khi đối mặt với những lời chỉ trích rằng mình là "kỳ quặc," Trump cảm thấy tổn thương vì đây là một hình thức công kích mới mà ông không quen thuộc. Sự bất lực của Trump trong việc phản công lại Harris là một ví dụ. Mặc dù Trump chế nhạo nụ cười của Harris, đây lại là một điểm mạnh của bà. Trong khi đó, việc Trump có những hành động và cử chỉ kỳ lạ là điều mà công chúng có thể dễ dàng chế giễu. Điều này khiến Trump cảm thấy bị châm chọc một cách sâu sắc hơn vì sự kỳ quặc của ông là điều mà mọi người có thể dễ dàng nhận thấy.
Việc sử dụng từ "kỳ quặc" để chỉ trích có thể đánh vào điểm yếu của Trump, vì từ này không chỉ mang nghĩa tiêu cực mà còn có thể làm giảm sự nghiêm túc và uy tín của ông trong mắt công chúng. Dù Trump vốn tự hào về sự độc đáo của mình, nhưng khi nó bị dùng để chỉ trích, ông cảm thấy bị tấn công vào chính phần hình ảnh mà ông tự tạo dựng. Điều này khiến từ "kỳ quặc" trở nên đặc biệt hiệu quả trong việc làm lung lay sự tự tin và hình ảnh của Trump.
Dù có những quan điểm cho rằng Trump vẫn là mối đe dọa nghiêm trọng đối với nền dân chủ, những cảnh báo này có thể không đủ để thuyết phục hoặc kích động cử tri trung lập. Thay vào đó, việc chế nhạo và đùa cợt có thể tạo ra tác động lớn hơn vì nó thu hút sự chú ý và có thể dễ dàng được công chúng tiếp nhận. Trump trước đây rất thành công trong việc sử dụng sự hài hước và chế nhạo đối thủ của mình. Tuy nhiên, với Harris và Walz, sự hài hước này không còn hiệu quả nữa. Họ đang sử dụng sự châm biếm để làm giảm hình ảnh của Trump, điều này cho thấy sự hài hước không còn là công cụ độc quyền của Trump để kiểm soát và chế ngự đối thủ của mình.
Trump nổi tiếng với việc xây dựng hình ảnh là một người "của dân," mặc dù ông xuất thân từ một môi trường đặc quyền. Ông thường thành công trong việc kết nối với cử tri bình thường và được coi là một người đấu tranh cho quyền lợi của họ. Việc gọi ai đó là "kỳ quặc" không đụng chạm quá sâu vào các vấn đề đạo đức hoặc cá nhân, nó chỉ đơn thuần là một sự chỉ trích nhẹ nhàng nhưng nhắm thẳng vào tính cách hoặc hành vi của người đó. Sự chỉ trích bằng từ "kỳ quặc" là ác ý nhưng không đến mức quá thấp kém hoặc thô tục. Điều này làm cho nó trở thành một công cụ hiệu quả để làm suy yếu hình ảnh của Trump mà không làm giảm đi tính chính đáng của sự chỉ trích. Nói cách khác, từ "kỳ quặc" làm giảm uy tín và hình ảnh của Trump mà không cần phải sử dụng các chỉ trích nặng nề hoặc không hợp lệ.
Trong những năm qua, Đảng Cộng hòa đã sử dụng chiến thuật gán cho Đảng Dân chủ những hình ảnh kỳ quặc và không bình thường. Ví dụ, họ đã chỉ trích những người ủng hộ quyền phá thai, những người chọn không sinh con là "kỳ quặc" hoặc thậm chí "điên rồ". Mục đích của chiến thuật này là làm giảm giá trị và tính chính đáng của phe đối lập, đồng thời xây dựng hình ảnh của chính họ là những người bình thường và chính đáng.
Khi phe Dân chủ bắt đầu sử dụng từ "kỳ quặc" để chỉ trích Trump và đồng minh của ông, điều này không chỉ làm xói mòn sự tự tin của Trump mà còn đảo ngược chiến lược mà phe bảo thủ đã sử dụng để chỉ trích phe đối lập. Đối thủ của Trump đang lấy vũ khí của phe bảo thủ và sử dụng nó để tấn công lại, làm cho Trump và các đồng minh của ông trở thành mục tiêu của sự chỉ trích về sự kỳ quặc.
Điều này tạo ra sự khó chịu và bất an cho Trump, vì việc bị gán mác "kỳ quặc" không chỉ làm giảm uy tín cá nhân mà còn làm đảo lộn hình ảnh của ông như một người phản kháng và chống lại cái mà ông gọi là sự kỳ quặc của phe đối lập.
Tóm lại là Đảng Dân chủ đang sử dụng chính chiến thuật của Trump để đánh bại ông, chuyển từ các chỉ trích nặng nề sang những lời châm chọc nhẹ nhàng nhưng hiệu quả hơn trong việc thu hút sự chú ý và tạo ấn tượng.
Financial Times