Lạm phát trong nước đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh chính sách của ECB nhằm đạt được mục tiêu ổn định giá cả. Do đó, hiểu rõ các yếu tố gây ra lạm phát trong nước là rất quan trọng vì chúng ảnh hưởng đến mức lãi suất chính sách. ECB đã phát triển chỉ số 'LIMI' để đo lường áp lực lạm phát trong các lĩnh vực chủ yếu bị ảnh hưởng bởi nhu cầu trong nước. Bài viết này sẽ xem xét chỉ số 'LIMI' và thảo luận về các tác động đối với chính sách tiền tệ.

Áp lực lạm phát gần đây chủ yếu đến từ nhu cầu trong nước, đặc biệt là trong các ngành sử dụng nhiều lao động như dịch vụ giải trí (nhà hàng và khách sạn). Chúng tôi dự báo đà tăng mạnh của lạm phát trong nước sẽ tiếp tục do nhu cầu dịch vụ cao, tỷ lệ thất nghiệp thấp và tăng trưởng lương mạnh. Do đó, chúng tôi không kỳ vọng tốc độ tăng trưởng hàng năm của lạm phát trong nước sẽ đạt 2% trong 12 tháng tới, dù HICP toàn phần có thể đạt 2% vào cuối quý này.

Sự không chắc chắn về các yếu tố gây ra lạm phát trong nước và quỹ đạo tương lai vẫn còn cao. Chúng tôi nhận thấy lạm phát 'LIMI' bị thúc đẩy chủ yếu do tăng trưởng lương, nhưng đây không phải là yếu tố duy nhất. Lạm phát trong nước cao và sự không chắc chắn về nguyên nhân thúc đẩy lạm phát, đặc biệt là tăng trưởng lương, điều này có nghĩa là ECB phải duy trì mức lãi suất chính sách đủ cao để đảm bảo lạm phát phù hợp với mục tiêu ổn định giá cả trong trung hạn.

Lạm phát trong nước có vai trò đặc biệt trong ổn định giá cả của ECB

Mục tiêu chính của ECB là duy trì ổn định giá cả, được định nghĩa là mức tăng hàng năm của lạm phát HICP cho khu vực đồng Euro ở mức 2% trong trung hạn. Do mục tiêu lạm phát được đặt ra dựa trên HICP toàn phầntrong trung hạn, việc phân biệt giữa các cú sốc tạm thời và các tín hiệu về áp lực lạm phát trung hạn là rất quan trọng. Để phân biệt, ECB theo dõi các thước đo lạm phát cơ bản khác nhau, được thiết kế để nhận diện sự biến động ngắn hạn của lạm phát HICP toàn phần. Các thước đo lạm phát cơ bản này có thể được phân loại rộng rãi thành các thước đo loại trừ (lạm phát lõi, trung bình cắt giảm), các thước đo dựa trên chu kỳ (siêu lõi) và các thước đo dựa trên tần suất (PCCI).

Các thước đo lạm phát cơ bản

ECB theo dõi nhiều thước đo lạm phát cơ bản, nhưng từ mùa hè năm ngoái, họ đã đặc biệt tập trung vào lạm phát trong nước, được đo lường bằng chỉ số LIMI. Trong thông cáo báo chí cuộc họp ECB tháng 7, ECB đã nhấn mạnh: "Trong khi một số thước đo lường lạm phát cơ bản tăng lên trong tháng 5 do các yếu tố tạm thời, hầu hết các thước đo khác hoặc ổn định hoặc giảm nhẹ trong tháng 6 [...] Đồng thời, áp lực giá cả trong nước vẫn cao." Lạm phát trong nước rất quan trọng với chính sách tiền tệ vì có vai trò trung tâm trong việc truyền dẫn chính sách này. Chính sách tiền tệ của ECB chủ yếu ảnh hưởng đến nhu cầu và giá cả trong nước và ít tác động đến nhu cầu và giá cả toàn cầu. Do đó, lạm phát trong nước là giỏ các mặt hàng mà chính sách tiền tệ của ECB có ảnh hưởng trực tiếp.

Lạm phát trong nước vẫn ở mức cao

Định Nghĩa của Chỉ Số Lạm Phát Trong Nước

Chỉ số 'LIMI' của ECB, viết tắt từ "Low IMport Intensity" (Cường Độ Nhập Khẩu Thấp), được giới thiệu lần đầu trong Bản tin Kinh tế Số 4, năm 2022. Chỉ số này tập trung vào các mặt hàng chủ yếu được sản xuất trong khu vực đồng Euro và không phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu. Ví dụ, không bao gồm thực phẩm và năng lượng, cũng như hầu hết các hàng hóa công nghiệp phi năng lượng, vì giá của những mặt hàng này bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố toàn cầu như giá dầu và chi phí vận chuyển. Chỉ số LIMI chủ yếu xem xét các dịch vụ, trong đó chi phí chủ yếu bao gồm các yếu tố địa phương như tiền lương. Tuy nhiên, một số dịch vụ liên quan đến nhiều hàng hóa nhập khẩu hoặc du lịch, như các kỳ nghỉ trọn gói hoặc dịch vụ bưu chính, không được tính trong chỉ số này. Chỉ số LIMI giúp ECB hiểu rõ mức độ tăng giá do các yếu tố nội tại trong khu vực đồng Euro, như chi phí dịch vụ hoặc hàng hóa địa phương tăng, và ít bị ảnh hưởng bởi những biến động trên thị trường toàn cầu. Chỉ số này bao gồm khoảng 36% các mặt hàng trong giỏ HICP toàn phần.

Các thành phần của chỉ số LIMI

Lạm phát hiện tại bị thúc đẩy bởi các yếu tố trong nước

Giai đoạn lạm phát cao bắt đầu từ năm 2021/2022 chủ yếu do các yếu tố đến từ nước ngoài, như giá hàng hóa toàn cầu tăng mạnh và các vấn đề chuỗi cung ứng sau đại dịch. Hiện tại, chuỗi cung ứng và giá năng lượng đã trở lại mức bình thường và làm giảm lạm phát tổng thể. Do đó, lạm phát hiện tại chủ yếu do các yếu tố trong nước gây ra. Vào tháng 6, lạm phát trong nước đạt 4.4% so với cùng kỳ năm trước, trong khi HICP toàn phần chỉ đạt 2.5%. Lạm phát cố định ở hầu hết các danh mục LIMI có nghĩa là động lượng lạm phát trong nước được đo bằng tỷ lệ SAAR 3 tháng/3 tháng cao hơn đáng kể so với tổng thể. Vào tháng 6, lạm phát trong nước là 5.0% trong khi đà HICP toàn phần chỉ là 2.2%. Vì vậy, trong khi đà lạm phát toàn phần không xa so với mục tiêu, các thước đo lạm phát cơ bản vẫn còn quá cao.

Nguyên nhân lạm phát hiện tại đến từ trong nước

Dịch vụ giải trí đóng vai trò chính 

Từ giữa năm 2022, dịch vụ giải trí đã trở thành yếu tố chính gây ra lạm phát trong nước. Nhà hàng và khách sạn đã đóng góp đáng kể vào mức tăng lạm phát. Vào tháng 6, chúng chiếm 45% lạm phát do yếu tố trong nước, vượt quá tỷ trọng 40% trong chỉ số LIMI. Điều này rất quan trọng vì lạm phát kéo dài trong dịch vụ giải trí có thể do nhu cầu về dịch vụ tăng mạnh mẽ, tỷ lệ thất nghiệp thấp và tăng trưởng lương mạnh. Tiền lương tăng cũng ảnh hưởng đến các dịch vụ liên quan đến giá dịch vụ bảo trì, sửa chữa và nhà ở, được bao gồm trong chỉ số LIMI. Tuy nhiên, đóng góp từ hạng mục này đã giảm trong những tháng gần đây, và điều này có thể là phản ứng đối với các đợt tăng lương trước đây, hiện ảnh hưởng đến giá sửa chữa hàng lâu bền và nhà ở, cũng như thu gom nước thải. Do đó, đây không phải là mối lo ngại lớn đối với mục tiêu trung hạn của ECB miễn là tăng trưởng lương giảm bớt. Tương tự, đối với bảo hiểm và y tế, giáo dục, nơi các khoản đóng góp đã tăng lên gần đây, nhưng chủ yếu là phản ứng đối với các đợt tăng giá trước đó, như phụ tùng ô tô và thuốc men, hiện ảnh hưởng đến bảo hiểm ô tô và chi phí y tế.

Đà tăng giá trong nước đang mạnh

Dù mức độ và đà tăng của lạm phát trong nước hiện tại cao, có những lý do để tin rằng điều này có thể không ảnh hưởng lớn đến mục tiêu lạm phát trung hạn của ECB, miễn là tăng trưởng lương giảm bớt như dự kiến. Tuy nhiên, sự không chắc chắn về các yếu tố gây ra lạm phát trong nước và quỹ đạo tương lai của chúng là lý do khiến ECB phải duy trì cách tiếp cận thận trọng trong việc nới lỏng chính sách tiền tệ.

Sự khác biệt giữa các quốc gia về lạm phát trong nước do tăng trưởng tiền lương

Có sự khác biệt lớn về tỷ lệ lạm phát ‘LIMI’ giữa các nền kinh tế lớn trong khu vực đồng Euro. Vào tháng 6, Đức ghi nhận tỷ lệ lạm phát ‘LIMI’ là 5.1% so với cùng kỳ năm trước, trong khi Ý là 3.2% và Tây Ban Nha là 3.9%. Điều này đáng lưu ý vì các ngành dịch vụ ở Ý và Tây Ban Nha hoạt động mạnh mẽ hơn so với Đức trong năm nay. Sự khác biệt này khiến chúng ta đặt câu hỏi liệu lạm phát trong nước hiện tại có phải do nhu cầu cao hay là ảnh hưởng từ lạm phát và tăng trưởng tiền lương trong quá khứ.

Quốc gia có chỉ số LIMI cao nhất

Trong lĩnh vực dịch vụ giải trí, hiện là yếu tố chính gây ra lạm phát trong nước, Đức cũng có tỷ lệ lạm phát cao nhất, trong khi Ý thấp hơn nhiều. Sự khác biệt này dường như liên quan đến sự khác biệt trong tăng trưởng tiền lương hơn là hoạt động của ngành dịch vụ. Đức và Tây Ban Nha đã chứng kiến mức tăng trưởng tiền lương cao nhất kể từ năm 2019, trong khi Pháp và Ý có mức tăng trưởng thấp nhất. Do đó, chỉ số ‘LIMI’ của khu vực đồng Euro dự kiến sẽ tiếp tục theo sát sự phát triển của tăng trưởng tiền lương. Tuy nhiên, vì lạm phát trong dịch vụ giải trí cao hơn so với tổng thể LIMI và khoảng cách giữa LIMI và chỉ số “lạm phát nhạy cảm với tiền lương” của chúng tôi đang gia tăng, điều này cho thấy không chỉ có tiền lương đang thúc đẩy lạm phát trong nước.

 
và các dịch vụ giải trí mạnh nhất…
 

không nhất thiết phải có ngành dịch vụ mạnh nhất…
 

… nhưng họ có mức tăng trưởng tiền lương cao nhất.

 
Lạm phát trong nước bị ảnh hưởng lớn bởi mức lương

Chúng tôi kỳ vọng lạm phát trong nước sẽ duy trì ở mức trên 2% trong 12 tháng tới…

Chúng tôi kỳ vọng đà lạm phát trong nước sẽ tiếp tục và do đó, chúng tôi không dự đoán tốc độ tăng trưởng hàng năm sẽ đạt 2% trong 12 tháng tới. Áp lực lạm phát từ các dịch vụ trong nước dự kiến sẽ tiếp tục, do sự phục hồi của nền kinh tế, đặc biệt là từ ngành dịch vụ. Hơn nữa, chúng tôi kỳ vọng tỷ lệ thất nghiệp sẽ ổn định và tăng trưởng tiền lương sẽ mạnh mẽ ở mức 4.4% trong năm nay và 3.4% vào năm 2025, điều này sẽ tiếp tục góp phần vào áp lực lạm phát. Tuy nhiên, khi tăng trưởng tiền lương giảm và tác động của lạm phát chậm trễ đối với các loại giá như y tế, giáo dục và bảo hiểm giảm dần, chúng tôi dự đoán rằng chỉ số LIMI sẽ giảm dần và đạt 2% vào nửa cuối năm sau.

 
Nhiều danh mục 'LIMI' phản ánh lạm phát trước đây.

… điều đó có nghĩa là ECB cần duy trì lãi suất chính sách hạn chế

Với sự tập trung của ECB vào lạm phát trong nước, chúng tôi dự đoán họ sẽ tiếp tục duy trì chính sách lãi suất cao trong thời gian tới. Cụ thể, chúng tôi dự đoán rằng ECB sẽ bỏ qua cuộc họp tháng 9 và thực hiện lần cắt giảm lãi suất tiếp theo vào tháng 12 năm nay và ba lần cắt giảm vào năm sau. Điều này khác với dự đoán của thị trường về việc có thể có thêm gần hai lần cắt giảm trong năm nay. Sự gia tăng của lạm phát trong nước cho thấy rằng Hội đồng Thống đốc (GC) có thể sẽ đưa ra các quyết định chính sách đồng bộ và nhất quán hơn. Với rủi ro lạm phát có xu hướng cao hơn so với dự báo của ECB, chúng tôi kỳ vọng ECB sẽ muốn thấy lạm phát trong nước gần đạt mục tiêu 2% hơn, hoặc có sự tự tin rằng lạm phát sẽ đạt mục tiêu trước khi thực hiện cắt giảm lãi suất tiếp theo..