Thấy được gì sau cơn sốt cổ phiếu Meme trên thị trường chứng khoán?
Nguyễn Phương Anh
Junior Analyst
Các nhà đầu tư cá nhân hò reo nhau trên các nền tảng mạng xã hội để cùng nhau mua vào những cổ phiếu bị các quỹ bán khống. Tuy nhiên, bối cảnh hiện tại đã rất khác so với năm 2021, khi đám đông bán lẻ có thể kéo lãi suất chạm đáy, lạm phát ở mức dễ chịu, và thương mại điện tử gia tăng để có thể biện minh cho mức định giá cao chót vót. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc một số nhận định cơ bản từ hiện tượng này.
Cơn sốt đã thực sự kết thúc?
Cổ phiếu của GameStop, công ty kinh doanh video game truyền thống - cũng là cổ phiếu meme được ưa chuộng kể từ năm 2021 - đã tăng gấp 3 lần tại một thời điểm trong tuần này mà không có tin tức cơ bản nào. Nhà điều hành rạp chiếu phim AMC Entertainment Holdings Inc., một gương mặt vàng khác trong cơn sốt năm 2021, đã tăng 135% chỉ sau hai ngày. Số lượng cổ phiếu GameStop được giao dịch cao gấp 28 lần mức trung bình trong năm qua; hơn một tỷ cổ phiểu AMC được đổi chủ. Tuy nhiên, ngay khi cổ phiếu - cũng như các doanh nghiệp gặp khó khăn khác cùng các nhà đầu cơ trên thị trường - tăng vọt, xu hướng lại đảo ngược. Cổ phiếu của GameStop đã giảm 19% vào ngày 15/5 và AMC đã mất ⅕ giá trị.
“Roaring Kitty" là ai? Và anh ta đã làm gì?
Một bài đăng được đăng tải vào tối Chủ nhật trên X từ Keith Gill, gương mặt nổi bật trong giới retail-trading với biệt danh “Roaring Kitty", đã khuấy đảo diễn đàn WallStreetBets của Reddit, một loạt cuộc trò chuyện trên Discord, và StockTwits. Sự trở lại của nhân vật đã thúc đẩy cơn sốt - GameStop đã tăng hơn 1.000% trong vài ngày trước đó - đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt thành trên mạng xã hội kể từ lần xuất hiện cuối cùng vào tháng 6/2021.
Roaring Kitty là một trong những nhân vật được mô tả trong bộ phim Dumb Money công chiếu vào năm ngoái, dựa trên các sự kiện của đợt siết nợ ngắn hạn năm 2021 khi một nhóm nhà đầu tư bán lẻ bỏ qua các nguyên tắc cơ bản, phá hoại các mô hình kinh doanh, và xúi nhau mua một số cổ phiếu nhất định trong một vụ cược khổng lồ chống lại chuyên gia đầu tư ở Phố Wall. GameStop, AMC, Bed Bath & Beyond và các công ty khác bị cuốn vào cơn sốt được gọi là “meme stock", khi mọi người đầu tư theo các công ty xuất hiện trên “meme” được đăng tải bởi các nhà đầu tư trên mạng xã hội. Bài đăng vào tối Chủ nhật vừa qua của Gill là ví dụ mới nhất.
Cơn sốt cổ phiếu meme lần này có gì khác?
Làn sóng thứ hai của “meme stock" có bóng dáng của Phố Wall. Khi ta chỉ thấy các “Reddit Raiders" đã đưa GameStop và AMC lên đỉnh của chóp vào năm 2021, những nhà đầu tư tinh vi hơn - những người đã sử dụng công nghệ học máy và thuật toán để giao dịch theo đà, và thậm chí có thể chạy trước các lệnh mua và bán - mới thực sự là người đứng sau điều khiển mọi thứ. Ví dụ, trên nền tảng retail-trading của Fidelity, người dùng đã đặt nhiều lệnh bán hơn là mua kể từ khi dòng tweet của Roaring Kitty tạo ra xu hướng, theo báo cáo từ website của Fidelity. Đây là một tín hiệu cho thấy các cá nhân thực sự đã kiếm ra lời. Số lượng đơn đặt hàng cũng chỉ bằng một phần nhỏ so với mức đỉnh của năm 2021.
Sức mạnh bền bỉ của cổ phiếu meme phụ thuộc vào việc duy trì sự chú ý của nhóm đã gây ra cơn sốt vào năm 2021. Cơn sốt tiếp theo có thể tồn tại trong khoảng thời gian ngắn hơn, một phần bởi nhóm các nhà đầu tư tại Mỹ đã đổ xô sang ứng dụng Robinhood để giao dịch trong thời Covid-19 giờ đây đã có những mối bận tâm khác trong cuộc sống như công việc hay trường lớp.
Ngoài ra, ta cần nhớ rằng có nhiều yếu tố tạo ra cơn sốt meme stock ngày xưa giờ đã không còn. Người lao động đã quay trở lại văn phòng, tình trạng trễ hạn thẻ tín dụng đang ở mức cao nhất trong thập kỷ, và bất cứ thứ gì còn sót lại từ những tấm séc đã được dùng để mua vé cho các chuyến lưu diễn của Taylor Swift hoặc Beyonce. Nếu không còn cá nhân nào “dư tiền" và sẵn sàng mua bất kỳ cổ phiếu meme nào họ thích, ta chỉ có thể trông cậy vào Phố Wall để kéo sự chú ý của các nhà đầu tư cũ quay trở lại.
Những người bán khống sẽ làm thế nào trong cơn sốt lần này?
Một động lực khác thúc đẩy cơn sốt năm 2021 là tỷ lệ lãi suất ngắn hạn đáng kinh ngạc với nhiều doanh nghiệp. Các nhà đầu tư hoài nghi đã đặt vị thế bán khống đại diện cho 140% cổ phiếu của GameStop được giao dịch tự do, khiến các quỹ phòng hộ thiệt hại nặng nề khi cổ phiếu tăng điểm. Vào năm 2021, Melvin Capital Management của Gabe Plotkin đã phải đóng cửa vì thua lỗ từ vụ đặt cược ngắn hạn này. Với cơn sốt hiện tại, các nhà đầu tư đủ dũng cảm đặt cược vào GameStop và AMC phải đối mặt với khoản lỗ trên giấy tờ trị giá hơn 1 tỷ USD, trước khi xu hướng quay trở lại bình thường. Mặc dù những khoản lỗ theo giá thị trường nghe có vẻ lớn, nhưng mức độ tổn thất nhỏ hơn nhiều, do gần 1/5 số cổ phiếu của hai cổ phiếu meme này được sử dụng cho các giao dịch bán khống.
Các công ty có được lợi gì từ cơn sốt này?
AMC đã cố gắng tận dụng nốt cơ hội toả sáng từ meme mới nhất, giảm nợ và bổ sung vào bảng cân đối kế toán của mình - tất cả đều đồng thời làm loãng cổ đông. AMC đã tận dụng một thoả thuận gây quỹ được cho một thoả thuận chào bán tại thị trường (at-the-market), cho phép công ty tạo và bán cổ phiếu mới. Sau khi bán chúng với giá khoảng 125 triệu USD trên thị trường mở, AMC sau đó đã hoán đổi khoản nợ khoảng 164 triệu USD lấy cổ phiếu mới phát hành.
GameStop không có những thoả thuận tương tự như vậy, giống như nhiều công ty đã chứng kiến cổ phiếu của họ tăng vọt không vì yếu tố cơ bản nào. Theo Josh Weismer, người đứng đầu thị trường vốn cổ phần Hoa Kỳ tại Mizuho Americas, những công ty như GameStop có thể tìm cách hoàn tất các thủ tục giấy tờ cần thiết cho đợt chào bán trong tương lai, bởi giá cổ phiếu và khối lượng cổ phiếu tăng đột biến có thể cho phép họ “tiếp cận được lượng vốn lớn chỉ trong thời gian ngắn"
Điều gì đang chờ đón chúng ta ở phía trước?
Với khối lượng giao dịch cổ phiếu meme giảm dần cho tới thứ Tư, cùng với giá cổ phiếu giảm, diễn biến tiếp theo sẽ phụ thuộc vào việc liệu Roaring Kitty hay người dùng khác có thể tạo ra cơn sốt mới hay không. Cơn sốt meme năm 2021 - và cơn sốt gần đây nhất - được xác định dựa trên bối cảnh thị trường gần như yên tĩnh và khối lượng giao dịch tăng vọt. Cuộc họp cổ đông thường niên của AMC diễn ra vào ngày 05/06, kết quả hàng quý, cũng như sự kiện dành cho nhà đầu tư của GameStop đều được dự kiến diễn ra vào tháng 6, là những cập nhật cơ bản có thể thu hút nhiều nhà đầu tư hơn.
Liệu các khoảnh khắc meme stock sẽ còn tái diễn?
Có thể. Thị trường chứng khoán Mỹ nói chung đang ở mức cao kỷ lục và còn dư nhiều tiền mặt. Các nhà đầu tư cơ bản chia sẻ rằng có hiện tượng đầu cơ tràn lan khi các loại tiền điện tử “trào phúng” (joke cryptocurrency) xuất hiện, và Bitcoin ở ngưỡng trên 65.000USD. Nếu không có gì thay đổi, meme mới nhất của Gill sẽ là một lời nhắc nhở rằng một bài đăng trên mạng xã hội có thể gây ra hiện tượng toàn cầu, ngay cả khi những “trend" mới đang bắt đầu cũ.
Cổ phiếu meme tiếp theo là gì, và cơn sốt mới có thể kéo dài trong bao lâu, sẽ phụ thuộc vào khả năng thu hút sự chú ý và trí tưởng tượng của các nhà đầu tư. Các công ty khác có thể trở thành tâm điểm toả sáng của các cơn sốt cổ phiếu meme trong tương lai. Và hãy dè chừng trước sức mạnh của đám đông nhà đầu tư cá nhân, khi họ đã thúc đẩy các công ty như Hertz Global Holdings Inc. ngay cả trước khi Roaring Kitty lên xu hướng.
Bloomberg