Các Ngân hàng Trung ương trên thế giới – Phần 2: Ngân hàng Dự trữ New Zealand
Anh Tùng, CFA
Senior Analyst
Tiếp tục series các NHTW trên thế giới của tôi, hãy cùng tìm hiểu về Ngân hàng Dự trữ New Zealand - RBNZ!
Tổng quan
Ngân hàng Dự trữ New Zealand (Reserve Bank of New Zealand – RBNZ) là cơ quan NHTW của New Zealand. RBNZ là nơi phát hành cũng như kiểm soát nguồn cung đồng dollar New Zealand (NZD).
RBNZ được thành lập vào năm 1934, với trụ sở được đặt tại thành phố Wellington, New Zealand.
Mục tiêu của RBNZ
Giống nhiều NHTW khác, mục tiêu kiểm soát lạm phát luôn được RBNZ đặt lên hàng đầu. Cụ thể, các chính sách tiền tệ của RBNZ hướng đến 2 mục tiêu chính:
- Kiểm soát lạm phát trong trung hạn trong phạm vi 1-3%, với mục tiêu lạm phát trung bình đạt 2% trong dài hạn.
- Tối đa hóa việc làm bền vững.
Thống đốc & Đội ngũ lãnh đạo cấp cao
Đội ngũ lãnh đạo cấp cao (Senior Leadership Team) của RBNZ đứng đầu trong tổ chức và hệ thống điều hành của RBNZ, chịu trách nhiệm về các quyết định chính sách tiền tệ, bao gồm 7 thành viên, trong đó có Thống đốc, Phó Thống đốc và 5 thành viên khác. Thống đốc (Governor) hiện tại của RBNZ là ông Adrian Orr, và Phó Thống đốc là ông Geoff Bascand.
Chính sách tiền tệ
Giống như nhiều NHTW khác, RBNZ cũng có những công cụ chính sách tiền tệ như dự trữ bắt buộc, lãi suất và OMO. Ngoài ra kể từ ngày 25/3/2020, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 gây tổn hại nghiêm trọng đến nền kinh tế, RBNZ đã đưa ra chương trình mua tài sản quy mô lớn lần đầu tiên trong tiền lệ của NHTW này.
Lãi suất điều hành và lãi suất chính sách
Lãi suất chính sách mà RBNZ quy định là lãi suất kỳ hạn qua đêm mà các ngân hàng thương mại được hưởng khi gửi tiền tại RBNZ, được NHTW này đặt tên là Official Cash Rate (OCR). Đây cũng là mức lãi suất mục tiêu mà RBNZ hướng tới đối với các loại lãi suất kỳ hạn qua đêm trong các khoản vay liên ngân hàng. Hiện tại, OCR đang ở mức 0.25%, được RBNZ cắt giảm vào ngày 16/3/2020 trong cuộc họp bất thường, trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát.
Thông qua OCR, RBNZ cũng quy định một số lãi suất điều hành khác. Chẳng hạn, lãi suất mà các ngân hàng thương mại vay tiền RBNZ qua đêm thông qua repo được quy định là OCR cộng thêm 50 điểm cơ bản. Cơ sở cho vay được RBNZ cung cấp cho các ngân hàng thương mại thông qua hình thức này được gọi là Cơ sở cho vay repo ngược qua đêm (Overnight Reverse Repo Facility – ORRF). Ngoài ra, RBNZ cũng quy định, các ngân hàng thương mại có một hạn mức tiền gửi nhất định tại RBNZ được hưởng lãi suất bằng với OCR, nếu lượng tiền gửi vượt quá hạn mức trên, chúng sẽ chỉ được hưởng mức lãi suất bằng OCR trừ đi 1%.
Chương trình mua tài sản quy mô lớn (Large Scale Asset Purchases – LSAP)
Chương trình này lần đầu tiên được RBNZ sử dụng vào ngày 25/3/2020, khi các công cụ chính sách tại thời điểm đó không đủ để kích thích nền kinh tế đang chịu quá nhiều tổn thương do đại dịch COVID-19. Chương trình này cũng là một công cụ QE, hướng đến việc mua các tài sản trên thị trường thứ cấp bao gồm trái phiếu chính phủ, trái phiếu chính quyền địa phương và trái phiếu chính phủ chống lạm phát. Quy mô của chương trình LSAP ban đầu là 30 tỷ NZD, sau đó được nâng lên 100 tỷ NZD trong cuộc họp tháng 8/2020.
Cuộc họp chính sách tiền tệ
Những quyết định về chính sách tiền tệ của RBNZ chỉ được thảo luận và quyết định trong cuộc họp định kỳ của NHTW này. Cuộc họp này được tổ chức 7 lần trong một năm. Chỉ có hai trường hợp duy nhất trong lịch sử mà RBNZ phải tổ chức cuộc họp chính sách tiền tệ bất thường, đó là vào ngày 11/9/2001 sau cuộc khủng bố tại nước Mỹ, và ngày 16/3/2020 trong bối cảnh đại dịch COVID-19 bùng phát.