Trong một vài tháng của năm 2019, đường cong lợi suất đã đảo ngược, cảnh báo về một cuộc suy thoái tiềm ẩn.

Đến cuối năm 2021, nó lại xảy ra. Và trong suốt năm 2022, tình trạng đảo ngược này ngày càng cực đoan hơn. Vậy đường cong lợi suất nghịch đảo ngược là gì và nó báo hiệu điều gì về một nền kinh tế?

Ảnh trên là lợi suất hợp đồng tương lai Eurodollar, một chỉ báo cho phương hướng của đường cong lợi suất.

Điều gì khiến cho một đường cong lợi suất đảo ngược?

Nhìn chung, đường cong lợi suất là một biểu đồ đường biểu thị lợi suất trái phiếu có cùng xếp hạng tín nhiệm, nhưng khác thời gian đáo hạn.

Trong điều kiện kinh tế bình thường, các nhà đầu tư hưởng lợi suất cao hơn khi nắm giữ trái phiếu kỳ hạn dài hơn, khiến đường cong lợi suất dốc lên. Điều này đến từ việc khả năng sinh lời dài hạn bị ảnh hưởng bởi rủi ro lạm phát và vỡ nợ.

Vì vậy, khi lợi suất trái phiếu kỳ hạn dài giảm xuống thấp hơn lợi suất trái phiếu kỳ hạn ngắn, đường cong lợi suất sẽ đảo ngược.

Xu hướng đáng lo ngại là đường cong lợi suất đảo ngược của một số loại chứng khoán quan trọng như trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ thường báo trước một cuộc suy thoái. Kể từ năm 1960, trước mỗi cuộc suy thoái khoảng 1 năm, đường cong lợi suất đều đã đảo ngược.

Điều này đến từ việc đường cong lợi suất có ý nghĩa quan trọng đối với thị trường tài chính. Nếu thị trường dự đoán tình trạng hỗn loạn kinh tế và lãi suất sẽ giảm trong dài hạn, các nhà đầu tư sẽ đổ xô mua trái phiếu kỳ hạn dài.

Hợp đồng Eurodollar: Công cụ phòng hộ

Bây giờ chúng ta hãy xem xét hợp đồng tương lai Eurodollar, như đã thấy trong hình trên.

Eurodollar không nên bị nhầm lẫn với đồng euro, đơn vị tiền tệ trong Liên minh châu Âu. Thay vào đó, chúng là USD được giữ trong các khoản tiền gửi có kỳ hạn bên ngoài Hoa Kỳ. Ban đầu, nó được áp dụng cho các tài khoản cụ thể ở Châu Âu, do đó có tiền tố “Euro”.

Hình ảnh trên biểu thị hợp đồng tương lai Eurodollar, cho phép các ngân hàng và công ty đảm bảo lãi suất hôm nay cho các khoản tiền USD mà họ dự định cho vay hoặc vay vào một ngày trong tương lai. Tóm lại, lợi suất của những hợp đồng tương lai này có thể cho chúng ta biết cảm nhận của các ngân hàng và công ty trên khắp thế giới về lãi suất và sức mạnh của nền kinh tế.

Sự đảo ngược của đường cong lợi suất đã trở nên cực đoan hơn thế nào?

Hình ảnh trên đã biểu thị rõ một đường cong lợi suất không chỉ bị đảo ngược mà còn trở nên nghiêm trọng hơn:

Có thể thấy hợp đồng Eurodollar tháng 3/2023 đã tăng liên tục từ 1.3% lên 5% trong tháng 11.

Trong khi đó, lợi suất hợp đồng Eurodollar tháng 3/2024 trong cùng khoảng thời gian bắt đầu cao hơn so với năm 2023 nhưng cuối cùng đã bị vượt.

Hơn nữa, lợi suất hợp đồng tháng 12/2022 trong tháng 11 cao hơn nhiều so với lợi suất của năm 2024. Điều này không chỉ cho thấy sự bi quan của nhà đầu tư mà còn cho thấy thị trường kỳ vọng lãi suất và lạm phát sẽ giảm vào năm 2024.

Mặt trái

Mặt khác, kỳ vọng của thị trường về chính sách tiền tệ nới lỏng hơn trong tương lai có thể không đạt được mục tiêu.

“Tôi nghi ngờ thị trường đang cầm đèn chạy trước ô tô trong việc định giá lãi suất giảm. Các ngân hàng trung ương vẫn đang nói về việc giữ lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn," Andrew Ticehurst, chiến lược gia lãi suất của Nomura cho biết.

Sang đến năm 2023, các nhà đầu tư sẽ theo dõi chặt chẽ hơn để xem liệu đường cong lợi suất đảo ngược có thực sự là điềm báo suy thoái hay không.