Trong vài tháng vừa qua, mặc dù mức trung bình trong kỳ vọng về lạm phát không cho chúng ta thấy được một xu hướng rõ rệt khi nền kinh tế phải đối mặt với cú sốc COVID-19, chúng tôi đã nhận ra rằng sự không chắc chắn và bất đồng quan điểm về kỳ vọng lạm phát giữa những người được hỏi đã gia tăng đáng kể. Dù cho giảm phát trong ngắn hạn là không thể tránh khỏi, giới chuyên gia trong lĩnh vực tài chính không có chung quan điểm về việc tình trạng này sẽ kéo dài bao lâu; trong khi một số người tin rằng kỳ vọng lạm phát có thể bắt đầu tăng đột ngột sau 12 tháng, những người khác lại tranh cãi rằng giảm phát sẽ kéo dài ít nhất 3 năm.

Do vậy, những trái ngược trong quan điểm về động lực và triển vọng của giá tài sản từ ngắn đến trung hạn là rất lớn, điều này đã khiến cho việc phân bổ tài sản trở nên khó khăn hơn. Nghiên cứu thực nghiệm đã phát hiện ra rằng sự “mơ hồ”, từ mà chúng tôi dùng để thể hiện mức độ bất đồng giữa các tác nhân, đã dẫn đến tình trạng thiếu đa dạng trong đầu tư và phân bổ vào tiết kiệm cao hơn. Điều này có thể giải thích tại sao các nhà đầu tư tổ chức đang đặt mình vào vị thế rất “bearish” các khi mà tổng tài sản của các quỹ trên thị trường tiền tệ đạt mức cao nhất mọi thời đại là 4.3 nghìn tỷ USD trong quý đầu năm 2020 (đồ thị bên phải) và có thể đạt mức cao hơn nữa trong các quý tới do tâm lý ngờ vực có thể tăng cao trong thời gian tới. Đồ thị bên trái cho thấy Chỉ số đo lường sự không chắc chắn trong chính sách kinh tế (EPU – Economic Policy Uncertainty index) đã tăng lên mức cao mới trong những tháng gần đây và nó đang phản ánh cả cơ chế biến động cao của thị trường trong tương lai gần.

Tuy nhiên, có một tài sản dường như được bình chọn nhiều nhất để chiến thắng trong dài hạn: đó chính là Vàng. Một trong những biểu đồ có sức thuyết phục nhất cho chúng ta thấy tiềm năng mà vàng chứa đựng trong dài hạn là mức tăng trưởng hàng năm trong tài sản của các ngân hàng trung ương. Hình dưới đây thể hiện sự thay đổi hàng năm trong top 5 tài sản của ngân hàng trung ương so sánh với sự biến động của giá vàng; do đó, nếu chúng ta lún sâu vào một thế giới mà tiền liên tục được bơm ra để tránh suy thoái giảm phát kéo dài, vàng sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ và đạt mức cao kỷ lục so với tất cả các loại tiền tệ. Sự thay đổi hàng năm trong 5 loại tài sản lớn nhất mà ngân hàng trung ương nắm giữ đảo ngược từ -1.3 nghìn tỷ USD vào tháng 3 năm 2019 lên hơn 6 nghìn tỷ USD vào tháng 6 năm nay, dẫn đến một đợt tăng giá mạnh của vàng (từ 1,300 USD lên 1,800 USD/ounce). Vì bảng cân đối kế toán của các ngân hàng trung ương dự kiến sẽ tăng chót vót trong 12 đến 18 tháng tới, sẽ là hợp lý nếu ta thấy vàng tăng cao hơn nữa trong khoảng thời gian đó.

Một số nhà đầu tư kỳ vọng vàng sẽ như “trái phiếu của thời đại mới”, thương vụ mà đã đem lại chiến thắng lớn nhất trong vòng 35 năm qua. Giờ đây khi lợi suất kỳ hạn dài đã chạm đến mức giới hạn 0% tại các nền kinh tế phát triển, vàng có thể chiếm được một phần nhỏ trong danh mục đầu tư rủi ro khi các nhà quản lý đầu tư thay thế một một lượng phân bổ trái phiếu bằng vàng trong những năm tới. Ngoài vai trò bảo vệ khỏi lạm phát trong dài hạn (ví dụ như thời kỳ lạm phát kéo dài tập niên 1970), giá vàng vẫn tỏ ra rất mạnh mẽ và đôi khi cũng được hưởng lợi từ các cú sốc thị trường.

Khung hình bên trái dưới đây cho thấy trong hai đợt bán tháo gần nhất, vàng đã tăng lần lượt là 7.6% và 3.6% trong quý 4 năm 2018 và quý 1 năm 2020, trong khi thị trường chứng khoán giảm mạnh tới 14% và 20%. Thật thú vị khi thấy rằng trong 30 năm qua, vàng là thiên đường trú ẩn an toàn tốt nhất trong thời kỳ biến động mạnh. Đồ thị bên phải cho thấy vàng mang lại lợi nhuận trung bình hàng tháng là 80bps khi VIX được giao dịch trên mức 20.

Do đó, nếu các nhà đầu tư đã sẵn sàng chuẩn bị tâm lý cho biến động mạnh của giá trong ngắn hạn, họ chắc chắn nên nắm giữ một lượng vàng nhất định trong danh mục của mình như một khoản đầu tư dài hạn. Như đã bàn đến trước đây, chúng tôi cho rằng vàng đang được định giá hơi cao tại thời điểm hiện tại dựa trên sự một số các động lực ngắn hạn khác nhau (khối lượng nợ có lợi suất âm, lợi suất hòa vốn lạm phát của trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm) và thứ kim loại quý này dễ bị tổn thương bởi triển vọng tăng của lợi suất thực trong những tháng tới. Xin được nhắc lại, khi lợi suất thực trong năm 2008 tăng từ 0 lên hơn 4%, vàng đã giảm 35% trong cùng năm đó.

Bảng dưới đây thống kê hiệu suất vàng đem lại hàng năm so với các cặp tiền G10 và một số đồng tiền của các thị trường mới nổi kể từ năm 1971. Mặc dù hầu hết các ô có màu xanh lá cây, thể hiện hiệu suất của vàng cao hơn so với một loại tiền cụ thể, cũng đã có những giai đoạn giảm giá màu "đỏ" đối với vàng và nó thường đánh dấu cho những thời điểm lợi suất thực tăng lên.

Đại đa số các nhà đầu tư đồng ý rằng vàng sẽ giao dịch tại mức giá cao hơn so với tất cả các loại tiền tệ trong dài hạn giữa bối cảnh giá trị của các đồng tiền giảm sút do nới lỏng tiền tệ đang diễn ra ở hiện tại. Chúng tôi tin tưởng rằng xác suất giá vàng tăng cao hơn trong 3 đến 5 năm nữa lớn hơn đáng kể (90% so với 10%) so với xác suất giá vàng giảm đi trong khung thời gian tương đương, và một ounce vàng thực sự có thể bắt đầu “cất cánh” sớm hơn nhiều so với dự kiến trong trường hợp kỳ vọng lạm phát đột ngột tăng cao hơn. Tuy nhiên, chúng tôi không loại trừ khả năng vàng có thể trải qua một sự điều chỉnh giảm nhẹ trong vòng 12 tháng tới do đà tăng của lợi suất thực.